نمایش فرهنگ مناطق کردنشین در خانه کرد سنندج

به گزارش خبرنگار مهر، خانه کرد یا موزه مردم شناسی که در یکی از عمارت های تاریخی و بسیار ارزشمند استان کردستان به نام عمارت آصف طراحی و تجهیز شده است بخشی از فرهنگ و تاریخ مناطق کردنشین به ویژه کردستان را در خود جای داده و در طول ایام سال به ویژه ایام عید نوروز پذیرایی خیل عظیمی از مسافرین و گردشگران است.

در تقاطع خیابان امام و شهدا سردربی بسیار زیبا وجود دارد که هر بیننده را مجذوب ظرافت های به کار رفته در خود می کند این سردرب مربوط به بنای آصف وزیری است که متعلق به میرزا علی نقی خان لشکر نویس ملقب به آصف اعظم بوده است.

 عمارت آصف در مساحتی بیش از چهار هزار متر مربع شامل پنج مجموعه مربوط به دوره های صفویه، قاجار و رضا خان است که به گواه متون تاریخی زمان بیش از معمول برای تکمیل و بهره برداری از آن وقت صرف شده است.

 قدیمی ترین بخش بنا تالار اصلی در شمال مجموعه است که مربوط به دوره صفویه و با سبک معماری همان دوره است، طاقهای شکسته، ارسی های چهار لنگه با طرح اسلیمی و سقف گنبدی مقرنس کاری با گچ بری های پر کار و بسیار زیبا به انضمام ایوان ستون دار آن از جلوه های این بخش می باشد که هنگام ورود پادشاهان در این تالار از آنها پذیرایی می شد.

 در قسمت شرقی اتاقهای متعدد با سبک پنجره های هفت دری و هلالی قاجار جهت کاربری های مختلف خدماتی و مسکونی ساخته شده است.

 در شمال این ساختمان، بنایی سه طبقه با سبک معماری متفاوت از دیگر بناهای مجموعه و مربوط به دوره پهلوی وجود دارد که حیاط و حوض مستقل ایوان ستوندار با ستونهای گچ بری شده و گچ بری های زیبای داخل اتاق های آن جلوه خاصی به آن بخشیده است.

 در غرب این مجموعه بنایی دیگر با دربی مستقل و سبک معماری هلالی با حیطه وسیع و جنب خیابان شهدا واقع شده است که به نام پسر سوم آصف ساعد السلطان است این بنا در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی ساخته شد که با احداث خیابان شهدا حیاط و بخشهایی از آن از بین رفت.

 از دیگر بخشهای مجموعه آصف حمام بسیار زیبا و قابل توجه آن است که دارای ستون های سنگی منحصر به فرد و دیوارهای منقش با آهک کاری می باشد که این حمام شامل حمام سرد و گرم، خزینه، آتشدان و بخشهای مختلف است.

 از دیگر بخشهای عمارت آصف سردرب آن است که به وسیله آجر تراشان و معماران سنندجی به طرز با شکوهی در سال ۱۳۱۱ ساخته شد، درب آهنی بزرگ آن نیز که در ساخت آن از طرحهای اسلیمی اقتبیاس شده که جهت نصب قسمتهای مختلف آن از میخ و پرچ به جای جوش استفاده شده است.

 عمارت آصف در سال ۱۳۷۶ توسط سازمان میراث فرهنگی استان کردستان تملک و پس از تهیه طرح های لازم مرمت آن از سال ۷۸ آغاز و این مهم تا سال ۱۳۸۲ طول کشید.

 از جمله فضاهای و غرفه های خانه کرد سنندج می توان به نگارخانه و حیاط ورودی، حمام، غرفه های زندگی شهری، مکتب خانه، قالی بافی، آثار چوبی استاد بهزادیان، غرفه های مشاغل و فنون، بخش اسناد و عکسهای تاریخی، اتاق خان، بخش پوشاک، زیورآلات، غرفه های صنایع دستی، غرفه های زندگی روستایی و مرکز اسناد اشاره کرد.

احداث بنای اصلی عمارت آصف که شامل تالار تشریفات است به دوران صفویه باز می گردد و در دوره های بعدی به ویژه در دوران قاجاریه و پهلوی به تدریج بخش هایی به آن افزوده شده است.

سردر ورودی بنا با نمای آجری که به شکل نیم هشتی است براساس سبک باروک ایرانی ساخته شده است تالار تشریفات آن ایوان ستوندار با اروسی پرکار آن، از بخش های بسیار زیبای بنا محسوب می شود و عمارت دارای یک رشته قنات است که اکنون آب آبنمای مقابل تالار از آن تامین می شود.

شکل گیری عمارت آصف به چهار دوره تقسیم می‌شود که دوره اول آن مربوط به بخش شمالی شامل تالار تشریفات، اتاق‌ها و راهروهای طرفین و قسمتی از فضاهای بخش شرقی مربوط به دوره صفویه‌است.

  دوره دوم شکل گیری عمارت آصف مربوط به نیمه نخست دوره قاجار است، در این دوره ضلع‌های شرقی و غربی حیاط بیرونی و حمام عمارت ساخته شده‌است. دوره سوم که شامل احداث فضاهای اندرونی، سردر ورودی نیم هشتی و بازسازی بخش غربی تالار تشریفات می‌شود مربوط به سال‌های ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۶ هجری شمسی است.

  دوره چهارم شکل گیری عمارت آصف مربوط به سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲ است که شامل مرمت کلیه قسمت‌های عمارت، تعویض سنگفرش کف حیاط، ساخت دوباره حیاط مستخدمان به شکل امروزی است.