به گزارش خبرگزاری مهر، نشست مبانی بیگانه سازی و آشنایی زدایی در سنت اسلامی، با سخنرانی دکتر احمد پاکتچی و با حضور جمعی دیگر از اعضای گروه نشانه شناسی هنر فرهنگستان هنر در مجموعه هنر پژوهی نقش جهان برگزار شد.
دکتر پاکتچی در آغاز این نشست درباره موضوع سخنرانی اش گفت : مبحث نظریه پردازی مربوط به بیگانه سازی و آشنایی زدایی در حوزه اندیشه را در مباحث مختلفی از جمله ادبیات، عرفان، فلسفه و... می توان پیگیری کرد و این موضوع برگرفته از نوع نگاه عام مربوط به این مسئله است.
او در ادامه گفت: در اوایل سده 20 میلادی، اشکلوفسکی از صورتگرایان روس، بیگانه سازی و آشنایی زدایی را نقطه مرکزی شگرد هنری دانست و نظریه زمینه ساز تحولات مردم در مطالعات ادبی و هنری شد. مبحث حاضر در پیرامون پرسش شکل گرفته که تا چه اندازه مبانی بیگانه سازی در سنت اندیشه اسلامی قابل پی جویی است. فارغ از اینکه به اقتضای گوهر هنر، بیگانه سازی در متون ادبی و هنری مسلمانان همواره به کار گرفته شده، باید دانست که نظریه پردازی های مهمی پیرامون بیگانه سازی صورت گرفته است.
دکتر پاکتچی در ادامه درباره جنبه های نظری سازی نوآوری و بیگانه سازی در حیطه ادبیات گفت: شکل گیری دانشی به عنوان بدیع در حوزه زیبایی آفرینی ادبی، و یاد گرفتن مفاهیمی چون تجاهل عارف، نشان از کوشش هایی در جهت نظری سازی نوآوری و بیگانه سازی در حیطه ادبیات دارد. برخی از اصطلاحات در حوزه ادبیات و عرفان، مانند ملاحت بر نوع پیشرفته تری از آشنایی زدایی اشاره دارد.
وی افزود: باید دانست که در سنت اسلام، کارکرد زیبایی شناختی بیگانه سازی در پیوندی تنگاتنگ با کارکرد معرفتی شناختی آن قرار داشته است. از همین رو مطالعه درباره ارزش هنری بیگانه سازی در سنت اسلامی نمی تواند بدون عنایت، جوانب معرفت شناختی آن صورت گیرد. فلاسفه و عارفان اسلامی به انگیزه های مختلف مانند بحث درباره ماهیت اندیشه فلسفی یا ادراک عرفانی، درباره شناخت جدید و دوری گرفتن از عادت (خود کار شدگی) و حتی در مباحث فرعی مانند ماهیت لذت و درد، یا شادی و غم به جوانب مسئله آشنایی زدایی پرداخته‌اند.
نظر شما