خبرگزاری مهر-گروه استانها: تاریخ را که به عقب ورق میزنیم هیچ ورزشی را در ایران به اندازه ورزش پهلوانی نمی بینیم هرچند رشتههای اندکی از تیراندازی و سوارکاری وجود دارد اما ورزش پهلوانی همیشه بهعنوان ورزش شاخصی مطرح بوده است.
تاریخ ورزش پهلوانی به قبل از اسلام یا آغاز آن برمیگردد
برخی نقلها حکایت از این دارد که تاریخ ورزش پهلوانی به قبل از اسلام یا آغاز آن برمیگردد و برخی نیز سابقه ۳۰۰ ساله را برای آن ذکر میکنند اما آنچه مسلم است اینکه این رشته ورزشی یک قالب ارزشی و ولایی داشته و در دورههای گوناگون از جایگاه خاصی برخوردار بوده است.
ویژگی برجسته این ورزش در آن است که تمام رشتههای ورزشی باید فتوت و جوانمردی را رعایت کنند اما نگاهی به پیشینه پهلوانی نشان میدهد که صادرکننده این خصیصهها؛ همین ورزش پهلوانی است چراکه طبق روح حاکم بر آن ورزشی است که با نام خدا آغاز میشود و بانام اهلبیت (ع) نیز خاتمه پیدا میکند.
نگاهی به وضعیت فعلی این ورزش بیانگر آن است که ورزش زورخانهای که علاوه بر حرکات جسمانی، آموزههای دینی و اخلاقی با خود دارد این روزها مصاف سنگینی با الگوهای ورزشی غربی دارد.
جوانان و نوجوانان با گرایش به سمت پرورش اندام، تنها صاحب اندام برآمده و عضلانی میشوند و منش پهلوانی در این رشته نوظهور کمتر به چشم میخورد ورزش زورخانه زیبایی سیرت و اخلاق را در کنار زیباییاندام و زور بازو برای ورزشکار دنبال میکرد اما امروزه جوانان و نوجوانان با گرایش به سمت پرورش اندام در سایه تبلیغات گسترده سرمایهگذاران و پشتوانههای نامعلوم، تنها صاحب اندام برآمده و عضلانی میشوند و منش پهلوانی که در ورزش زورخانهای موج میزند در این رشته نوظهور کمتر به چشم میخورد.
نگاهی به تاریخچه این ورزش در استان همدان بیانگر آن است که همدان بهعنوان یکی از قطبهای این رشته ورزشی از قدیم شناخته میشده به طوری که اولین پهلوان همدان به قرن هفتم و زمانی که پوریای ولی در این ورزش فعالیت میکرد مربوط میشود و آن زمان همدانیها پهلوانی به نام پهلوان پیله همدانی داشتند که قدرت و تخصص بسیاری در این رشته داشت.
علی میرزای همدانی، احمد کوه کش، سید احمد بطائی، پهلوان گودرزی، پهلوان قیاسی، پهلوان سید میرزا آقا سجادی، محمدقاسم بکتاش تویسرکانی و عزتالله بیات نیز از دیگر پهلوانان این استان بودهاند.
فعالیت ۲۳ زورخانه در استان همدان
اما در دوران کنونی این ورزش در استان همدان نیز دچار تغییر و تحولاتی شده است که در این خصوص دبیر هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تعداد زورخانههای استانهمدان اظهار داشت: در استانهمدان نزدیک به ۲۳ زورخانه فعال وجود دارد و ۴ زورخانه نیز در آینده در استانهمدان ساخته و افتتاح خواهد شد.
لطفالله خاکسار بابیان اینکه در شهر همدان ۶ زورخانه فعال است، گفت: زورخانههای دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، زورخانه پهلوان علی میرزا، زورخانه ذوالفقار و زورخانه صباغ از جمله این زورخانه ها است.
وی با اشاره به ساخت یک زورخانه مدرن و بینالمللی در همدان بیان کرد: با کمک و پیگیریهای انجام شده بهزودی کلنگ یک زورخانه مدرن و بینالمللی در همدان به زمین زده خواهد شد.
دبیر هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان عنوان کرد: در حال حاضر از نظر تعداد زورخانه در استان و شهر همدان مشکلی نداریم و امیدواریم با ساخت چند زورخانه دیگر در وضعیت و شرایط بهتری قرار بگیریم.
زورخانه پهلوان علی میرزا سال ۱۳۵۵ ساختهشده است
خاکسار با اشاره به قدمت زورخانههای استان بیان کرد: از قدیمیترین زورخانههای استان میتوان به زورخانه پهلوان علی میرزا که در سال ۱۳۵۵ ساختهشده و زورخانه صباغ واقع در بلوار چیتسازیان اشاره کرد.
وی عنوان کرد: البته قدیمیترین زورخانه همدان زورخانه شهید همهکسی بوده که در حال حاضر فعال نیست و زیر نظر اداره میراث فرهنگی است.
دبیر هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان با اشاره به وضعیت شهرستانهای استانهمدان گفت: ملایر، تویسرکان، اسدآباد و همدان جزو فعالترین هیئتهای استان هستند و بیشتر قهرمانان و مدال آوران ما نیز از این شهرستانها هستند.
خاکسار یادآور شد: البته تمام شهرستانهای استان همدان از جمله بهار، کبودرآهنگ، نهاوند، رزن و سایر شهرهای ما دارای زورخانه بوده و فعال هستند.
ورزش زورخانهای و پهلوانی همدان یکی از قطبهای این رشته در کشور است وی بابیان اینکه ورزش زورخانهای و پهلوانی همدان یکی از قطبهای این رشته در کشور است، بیان کرد: ورزشکاران همدان در مسابقات ملی و فراملی که حضور پیدا میکنند در رتبههای اول تا سوم قرار میگیرند و برای استان مدالهای خوشرنگی را به ارمغان میآورند.
دبیر هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان افزود: چندی قبل در مسابقات پیشکسوتان ورزشکاران همدان موفق به کسب ۳ مدال طلا و برنز شدند که در سایر رده نونهالان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان نیز شرایط همینگونه است.
خاکسار بابیان اینکه بیش از ۷۰۰ ورزشکار دارای بیمه ورزشی و سازمانیافته شده در استان همدان در این رشته فعال هستند، گفت: در امر استعدادیابی نیز تلاشهای بسیار خوبی انجام دادهایم و زورخانه پهلوان علی میرزای همدانی از ساعت ۴ تا ۶ عصر میزبان نونهالان همدانی است.
گسترش ورزش پهلوانی در بین نونهالان، نوجوانان و جوانان
وی عنوان کرد: سیاست ما گسترش ورزش پهلوانی در بین نونهالان، نوجوانان و جوانان بوده تا بتوانیم هرچه بیشتر فرهنگ ورزش پهلوانی و زورخانهای استان را گسترش دهیم.
دبیر هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان با اشاره به فرهنگ گلریزان در زورخانهها بیان کرد: هرساله چندین نوبت گلریزان به بهانههای مختلف در زورخانههای استان برگزار می شود.
خاکسار افزود: چندی پیش نیز با همکاری اداره کل ورزش و جوانان برای ازدواج جوانان یک گلریزان را برگزار کردیم کمااینکه برای آزادی زندانیان و کمک به مردم زلزلهزده نیز گلریزانهایی برگزار شده است.
نایبرئیس هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به قدمت این رشته ورزشی در همدان اظهار داشت: اولین بازوبند پهلوانی توسط پهلوان علی میرزای همدانی در زمان قاجار به کشور ایران آورده شد.
پهلوان علی میرزای همدانی بازوبند پهلوانی کشور را به خود اختصاص داد
عبدالله کاظمی روشن بابیان اینکه پهلوان علی میرزای همدانی تنها پهلوانی است که از غرب کشور برخاست و توانست بازوبند پهلوانی کشور را به خود اختصاص دهد، گفت: وی یک انسان خوشذوق و خوشقلب و البته تنها پهلوان باسواد روزگار خود بود که لقب میرزا را به خاطر سوادش به او دادهاند.
وی با اشاره به استقبال از ورزشی پهلوانی در همدان گفت: متأسفانه با ورزشهای وارداتی گرایش جوانان و نوجوانان به این ورزش کم شده، اما خانوادههایی که بیشتر به مسائل اخلاقی و ارزشی واقف هستند فرزندان خود را به زورخانه میآورند و خوشبختانه در همدان استقبال از این رشته مناسب است.
نایبرئیس هیئت پهلوانی و زورخانهای استانهمدان عنوان کرد: رایزنیهایی با اداره کل آموزشوپرورش در این رابطه داشتهایم و حتی اعلام آمادگی شده که در ساعات ورزشی، زورخانه را بهصورت رایگان در اختیار دانشآموزان قرار دهیم، اما خواهش ما از مسئولان این است که به دنبال احداث یک زورخانه برای محصلان باشند تا آنها با آدابورسوم زورخانه آشنا شوند.
کاظمی روشن بابیان اینکه زورخانه مسجد دوم مسلمانان است پس باید به آن توجه ویژه داشته باشند، بیان کرد: در زورخانه حتی بیشتر از مسجد صلوات داده میشود و زورخانه آغشته به نام ائمه اطهار و مولا امیرالمؤمنین است.
ورزشکاری قهرمان است که خصلتهای پهلوانی را نیز داشته باشد
وی یادآور شد: متأسفانه امروز ارزش ورزش قهرمانی از پهلوانی بیشتر بوده اما باید گفت ورزشکاری قهرمان است که خصلتهای پهلوانی را نیز داشته باشد.
به گفته بزرگان زورخانه مسجد دوم است و اگر ورزش با اوقات نماز مقارن شود پهلوانان ابتدا نماز میخوانند، بعد ورزش میکنند پس به این علت است که بُعد ارزشی این ورزش بالا است و اگر غیرازاین باشد اصلاً ورزش نیست.
این ورزش بانام مولا علی (ع) عجین شده و بانام امیرالمؤمنین و اولادش (ع) ارزش پیداکرده و ورزش ما بدون نام اهلبیت (ع) خاصه امیر مؤمنان علی (ع) هیچ ارزشی ندارد و امیر مؤمنان (ع) است که به ورزش ما ارزش و آبرو داده است.
مسئولان باید تلاش کنند این رشته ارزشی در دارالمؤمنین همدان گسترش یابد تا شاهد گسترش هرچه بیشتر مرام و مسلک پهلوانی در همدان باشیم.
نظر شما