به گزارش خبرگزاری مهر در این گزارش که با کد GOV/2007/7 و به تاریخ 9 فوریه در دبیرخانه آژانس ثبت شده ؛ ممنوعیت همکاری فنی آژانس با ایران در خصوص آن دسته از فعالیتهایی که مطابق تعریف قطعنامه 1737 و دو سند ضمیمه آن( S/2006/814 و S/2006/815 ) می تواند به توسعه سلاح هسته ای منجر شود ، و همچنین ادامه فعالیتهایی که منحصرا به پروژه های صلح آمیز و استثنائا پروژه راکتور آب سبک بوشهر مربوط است ، با نظارت کامل آژانس اشاره شده است.
"مهر" متن کامل این گزارش را که از اهمیت فوق العاده فنی و حقوقی در تحلیل وضعیت پرونده هسته ای کشورمان و بویژه اعمال استانداردهای دوگانه و تبعیض آمیز با استفاده ابزاری کشورهای گروه1+5 از شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه کشورمان برخوردادر است ، جهت اطلاع افکار عمومی منتشر می نماید. ذکر این توضیح ضروری است که کلیه فعالیتهایی که آژانس از ادامه آن در ایران خودداری نموده است ، طبق اساسنامه آژانس ، پیمان ان. پی .تی و پادمانها جزو حقوق بین المللی ملت ایران به حساب می آید.
همکاری بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی بر اساس ملاحظات قطعنامه 1737 شورای امنیت
الف. پیشینه
1. در 23 دسامبر سال 2006 شورای امنیت تحت بند 41 فصل هفتم که شامل اقدام بر اساس تهدیدها علیه صلح و نقض صلح واقدامات ستیزه بر مبنای منشورسازمان ملل متحد(منشور) است ، قطعنامه 1737 را پذیرفت. پیرو بند 48(2) منشور، تصمیمات شورای امنیت برای حفظ صلح و امنیت بین المللی ، به طورمستقیم توسط اعضای سازمان ملل متحد و ازطریق آژانسهای مناسب بین المللی که آنها عضو آن هستند، انجام خواهد شد. علاوه بر این، توافق حاکم بر رابطه بین سازمان ملل وآژانس به این معناست که " آژانس هر گونه قطعنامه ای را که از سوی مجمع عمومی و یا ازسوی شورای سازمان ملل متحد پذیرفته شده مدنظرقرارخواهد داد. بنابراین کشورهای عضو آژانس باید قطعنامه 1737 و تعهدات بعدی آژانس را که تحت آن قرار دارد، مدنظر قرار دهند.
ب. تعهدات مربوط به قطعنامه 1737
2. قطعنامه در ضمن پارگرافهای موثر 3 و 4 نیازمند اتخاذ اقداماتی برای جلوگیری از تهیه، فروش و یا انتقال و یا استفاده به نفع ایران از آن دسته مواد، تجهیزات ، کالاها و فناوری است که می تواند در فعالیتهای مربوط به غنی سازی ، بازفرآوری ، فعالیتهای مربوط به آب سنگین و یا توسعه سیستمهای انتقال سلاح هسته ای و آیتم ها، مواد ، تجهیزات، کالاها و فناوری خاص است. این موارد در اسناد S/2006/814 و S/2006/815 شورای امنیت سازمان ملل متحدلیست شده و همچنین هرگونه آیتم های دیگر که ممکن است ازسوی شورای امنیت ویا کمیته تاسیس شده درپی پاراگراف مهم 18 قطعنامه به کاررود .
همچنین بر اساس پارگراف 5 قطعنامه باید ظرف ده روز در موارد تهیه ، فروش و یا انتقال این آیتمها ، مواد ، تجهیزات ، کالاها و فناوری به ایران که در سند S/2006/ 814 درزمینه ای که ممنوعیت صادرات به ایران اجباری نشده است نیز ، به آژانس اطلاع داده شود. همزمان، قطعنامه تجهیزات خاص و جمع آوریهای سوخت را برای راکتورهای آب سبک از محدودیتهایی که در بالا به آنها اشاره شد، مستثنی می کند. در حالیکه پاراگراف 10 مقرر می کند کشورهای عضو در زمینه ورود و یا انتقال افرادی که مشخص شده اند ، از خاک خود مراقبتهایی را به اجرا در آورد. البته پاراگراف 11 اشاره دارد که کشورهای عضو به چنین افرادی حق ورود به خاک خود را در جهت حضور در نشستهای آژانس که برای محقق کردن اهداف قطعنامه طراحی می شود، بدهند.
3. قطعنامه موکدا در پاراگراف موثر 6 خود می گوید که همه کشورهای عضو ( و آژانس از طریق اقدامات خود ،همانطور که درپارگراف 1 اشاره شده ) اقدامات لازم را برای جلوگیری از تهیه هر گونه کمک فنی و یا آموزشی ، کمک مالی ، سرمایه گذاری، دلالی و یا دیگر سرویسها و انتقال منابع و یا سرویسهای مالی مربوط به تهیه، فروش ، انتقال ، ساخت و یا استفاده از آیتم ها، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری ممنوع شده (که درپاراگرافهای موثر 3 و 4 قطعنامه مشخص شده اند) اتخاذ کنند.
4. علاوه بر این ممنوعیت عمومی در زمینه کمک فنی مربوط به فعالیتهای هسته ای حساس در تکثیر سلاحهای هسته ای ، قطعنامه، در پاراگراف 16 خود ، به طور خاصی آژانس را مخاطب قرار می دهد و می گوید که همکاری فنی تهیه شده برای ایران که توسط آژانس و یا تحت کمکهای مالی آن تهیه شده ، فقط برای کاربردهای غذایی، کشاورزی، پزشکی ، ایمنی و یا دیگر اهداف بشردوستانه خواهد بود . همچنین برای پروژه های مستقیما مربوط به آیتمهای مشخص شده در پارگرافهای زیرین 3(ب)(i) و (ii) قطعنامه ( یعنی جمع آوری تجهیزات و سوخت برای راکتورهای آب سبک ) الزامی است . اما قطعا هیچگونه همکاری فنی در صورتی که بتواند به فعالیتهای حساس گسترش سلاحهای هسته ای که در پاراگراف موثر2 قطعنامه تنظیم شده مربوط شود، صورت نخواهد گرفت.
ضمنا کمیته تحریم تاسیس شده در پی پاراگراف 18 قطعنامه موظف می شود تا به دنبال اطلاعاتی از دبیرخانه آژانس در رابطه با اقدامات اتخاذ شده توسط آژانس برای اجرای موثر اقدامات تهیه شده در پارگراف یادشده و هراطلاعات بیشتری باشد که ممکن است در این زمینه سودمند ارزیابی کند . با توجه به تاریخ تهیه قطعنامه، با توجه به اصطلاحات فنی استاندارد که از قدیم درآژانس و در چارچوب تعریف برنامه کمک فنی خود استفاده شده و نیز این حقیقت که مسلما قطعنامه از یک سو بین کمک فنی به طور کلی درپاراگراف موثر 6 و از سوی دیگر همکاری فنی در چارچوب خاص آژانس در پارگراف موثر 16 فرق می گذارد ؛ این قضاوت بر عهده دبیرخانه است که فعالیتهای آژانس که از طریق پاراگراف موثر 16 به آن پرداخته شده تنها به فعالیتها در چارچوب پروژه هایی که از طریق برنامه همکاری فنی آژانس اجرا شده مربوط می شود.
5. با توجه به مفاد پارگراف 6 در بالا، هیچ کمک فنی در خارج از برنامه همکاری فنی که به فعالیتهای حساس هسته ای مربوط می شود و در قطعنامه مشخص شده ، نباید برای ایران تمهید شود. با این وجود هر گونه کمک فنی به ایران باید پس از گزارش مورد به مورد توسط دبیرخانه و بررسی این نتیجه که مطابق با مفاد پاراگراف موثر 6 قطعنامه است یا خیر، فراهم شود. دبیرخانه آژانس مقررات داخلی لازم را ایجاد خواهد کرد تا همه کمک های فنی ، برای اطمینان از اینکه هیچ کدام از آنها در فعالیتهای حساس هسته ای در تکثیر سلاحهای هسدته ای( که در قطنمامه مشخص شده) مشارکت ندارند، تحت بررسی ادامه یابد.
ج.ارزیابی همکاری های فنی ارائه شده به ایران
6.در زمینه همکاری های فنی، مدیر کل آژانس در نامه خود در تاریخ 27 دسامبر 2006 به شورای حکام عنوان کرده بود که "دبیرخانه آژانس تمام همکاری های فنی خود را در چارچوپ قطعنامه 1737 به ایران هماهنگ نموده و گزارشی را نیز در همین رابطه تهیه می کند." وی در نامه خود به شورای حکام این اطمینان را داده بود که تمام همکاری های ارائه شده به ایران در چارچوپ قطعنامه 1737 خواهد بود.
7. دبیرخانه همکاری های فنی پیشنهاد شده به ایران از سوی آژانس را در چارچوپ قطعنامه 1737مورد ارزیابی قرار داد. دبیرخانه حتی روند لازم برای پیگیری این همکاری ها را نیز آماده کرد. نتیجه حاصله از ارزیابی در ضمیمه ای که بر پایه موارد زیر استوار است، ارائه شده است:
(i) هیچ همکاری فنی که منجر به تکثیرسلاحهای هسته ای ذکر شده در قطعنامه گردد، با ایران صورت نمی پذیرد.
(ii) همکاری های فنی ارائه شده به ایران تنها درصورتی که از این همکاری ها فقط برای تولید مواد غذایی، کشاورزی، پزشکی، ایمنی و سایر موارد انسان دوستانه و یا تولید راکتورهای آب سبک بر طبق آنچه در پاراگراف سوم (b)(i و(ii) قطعنامه آمده ، ادامه می یابد.
(iii) عبارت "همکاری های فنی ارائه شده به ایران به وسیله آژانس بین المللی انرژی اتمی" در قطعنامه شامل تمام همکاری های فنی است که در راستای پروژه های ملی، منطقه ای و فرا منطقه ای انجام می شود.
(iv) عبارت "تحت حمایت" به این معناست که همکاری های ارائه شده تحت توافقات انجام شده ارائه می گردد. توافق هایی که مورد حمایت آژانس بوده وآژانس آنها را به رسمیت بشناسد ؛ به نحوی که آژانس یک بخش از این توافق ها و یا از حامیان و پشتیبانان آن باشد.
(v) واژه "ایمنی" به معنی فعالیت هایی است که سبب حفاظت از شهروندان در برابر خطرات ناشی از تابش رادیو اکتیوی می شود. این ایمنی شامل ایمنی در نصب تاسیسات هسته ای، ایمنی در مواد رادیو اکتیو، ایمنی در برابر زباله های هسته ای و ایمنی در انتقال مواد رادیواکتیو است.
(vi) عبارت "سایر موارد انسان دوستانه" در برگیرنده تمام فعالیت های است که به طور مستقیم به نیازهای انسانی وابسته است و این موارد غیر از مواردی است که در پاراگراف 16 قطعنامه به آنها اشاره شده است.
(vii) با توجه به اینکه ممکن است واژه امنیت هسته ای تاثیر مستقیمی بر ایمنی مردم و محیط زیست داشته باشد؛ موارد امنیت هسته ای که با همکاری های فنی مرتبط هستند نیز به ایران ارائه می شود.
(viii) با توجه به آنکه پروژهای همکاری های فنی با اهداف و فعالیت های مختلفی همراه هستند ، ممکن است دبیرخانه همکاری های خود را مرحله به مرحله و بر اساس دستورات ذکر شده در پاراگراف 16 قطعنامه انجام دهد.
8. در حال حاضر 15 همکاری فنی ملی، 34 همکاری فنی منطقه ای و شش پروژه همکاری فنی فرامنطقه ای در مورد ایران وجود دارد که ایران خواهان همکاری در تمام این موارد است. بر همین اساس دبیرخانه به نتایجی دست یافته که براساس آنها همکاری های ارائه شده به ایران از سوی آژانس یا تحت نظارت آن انجام می شود؛ این نتایج به شرح زیر هستند:
(i) همکاری های فنی ارائه شده به ایران ممکن است از طریق 11 پروژه ملی، دو پروژه منطقه ای و دو پروژه فرا منطقه ای ادامه یابد.
(ii) همکاری های ارائه شده به ایران به منظور اجرای یک پروژه ملی، 10 پروژه منطقه ای و یک پروژه فرا منطقه ای و آن هم با شرایط استثنایی و پس از بازبینی های مورد به مورد و با توجه به توصیه مبنی بر توجه به یک پروژه خاص ممکن نیست ؛ در واقع همکاری ها کاملا بر اساس دستورات ذکر شده در پاراگراف 16 قطعنامه خواهد بود.
(iii) همکاری های فنی به منظور اجرای سه پروژه ملی، چهار پروژه منطقه ای و سه پروژه فرامنطقه ای در اختیار ایران قرار نمی گیرد.
9. ادامه یا قطع این همکاری ها به شورای حکام وابسته بوده و بر اساس نامه البرادعی به شورای حکام که در تاریخ 27 دسامبر 2006 در اختیار شورا قرار گرفته، دبیرخانه آژانس سه گزینه را دنبال می کند. اول آموزش موارد ، دستیابی به 15 مورد و انتقال آن تحت پروژه های NNT0081، RAS0042، RAS4025، RAS2011، IRA8015 که درست همانند همکاری های فنی که در پاراگراف 8(iii) به آنها اشاره شد انجام می شود.
به گزارش "مهر" البرادعی در ادامه گزارش خود و در خصوص اقدامات پیش بینی شده برای دبیرخانه و شورای حکام آورده است:
د. اقدامات دبیرخانه
10. دبیرخانه به تمام نظارت های خود ادامه می دهد تا از این نکته مطمئن شود که هیچ گونه فعالیتی از سوی ایران برای گسترش سلاحهای هسته ای انجام نمی شود.
11. با توجه به توافق به عمل آمده با شورای حکام، دبیرخانه همکاری های فنی خود را بر اساس پاراگراف 7و8 قطعنامه به ایران ارائه می کند.
12. التزام طرفهای سوم از فعالیت های فنی و همکاری های فنی که تحت نظارت دبیرخانه انجام می شود، منشعب شده است.
13.در رابطه با پاراگراف 18(b) قطعنامه، دبیرخانه باید اطلاعات مورد نیاز را از کمیته ای که بر اساس قطعنامه شکل می گیرد نیز، تهیه کند.
ه. اقدامات توصیه شده به شورای حکام
به شورای حکام توصیه می شود که :
(i) مراقب اجرای قطعنامه باشد.
(ii) شورای حکام باید با اقدامات دبیرخانه آژانس که توسط کشورها عضو تعیین می شود، موافقت کند و این موافقت باید در چارچوب همکاری های ایران و آژانس و براساس پاراگراف 10 و 13 انجام شود.
ادامه دارد...
نظر شما