خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ: مجله کیهان‌بچه‌ها به‌تازگی به شماره ۳ هزارم خود رسیده و در شصت و سومین سال انتشارش به سر می‌برد. بهمن پگاه‌راد یکی از مخاطبان سال‌های دور این مجله و همچنین یکی از نویسندگان این نشریه به این مناسبت یادداشتی به خبرگزاری مهر داده که در ادامه منتشر می‌شود.
پگاه راد بسیاری از داستان‌های خود را در سال‌های دهه‌های ۶۰ و ۷۰ در کیهان‌بچه‌ها و پس از آن در قالب کتاب منتشر کرد. او در این نوشتار به مرور خاطرات و تلخی‌ها و شیرینی‌های امروز در مواجهه با کیهان‌بچه‌ها پرداخته است.
در ادامه مشروح این یادداشت را می‌خوانیم:
بعد از چاپ کتاب اولم" پوتین های جادویی آقای فرازیان" که به اهتمام محمد رضا سرشار و توسط نشر "جوانه" چاپ شد، بقیه کتاب های اولیه ام مثل "راز ساختمان زرد" "کورس حاجی شجاعی" "ماشین پرنده مشهدی عباد" "دریای طوفانی" دخترک و چشمهایش " " نبرد رئیس علی "و... همگی مهر تایید زنده یاد امیر حسین فردی را بر پیشانی دارند و از دل نشست های پرشور جلسات نقد کیهان بچه ها بیرون آمدند و خودم تنها از تاریخ رفت و برگشت این کتاب ها به چاپخانه و توزیع آن ازطریق شبکه کتاب آگاه می شدم و دیگر هیچ!
به قول محمد حسین صلواتیان مدیر مسئول اکنون کیهان بچه ها، آرشیو این مجله گنجینه بی نظیری است که صفحات اول شناسنامه هنری بسیاری از نویسندگان، شاعران، تصویرگران و دیگر هنرمندان عرضه کودک و نوجوان را در خود به ثبت رسانده است و البته در مورد بعضی نویسندگان چون من این خدمات متقابل بوده است.
مسلم است وقتی کیهان بچه ها در ۶دی ماه سال ١٣٣۵ به اهتمام زنده یاد جعفر بدیعی و شاعر شیرین سخن کودکان عباس یمینی شریف اولین شماره را به دست چاپ دادند، من ۵ساله بودم و تازه به کتاب ها و مجله های مرحوم پدر آشنا شده بودم و از وجود کیهان بچه ها خبری نداشتم، منتهی در کلاس چهارم ابتدایی و آوردن این مجله توسط یکی از همکلاسی ها به مدرسه و دیدن آن، جرقه جاذبه و جادویی این مجله من را بیش از دیگران گرفت و چون ازهمان اوایل فردی درون گرا و دیر آشنا بودم، به علت انس با کتاب و مجله ها، کیهان بچه ها در پیمودن راه آینده ام به من کمک کرد و صفحه "هنر و کار بچه ها" ی این مجله بعد ازگذشت چند هفته از آشنایی، پر شد از کارهای اولیه داستانی من و نقاشی های سیاه قلم که در آن سال ها هنوز جلوه های رنگ در مجله ها و به خصوص در صفحات داخلی راه نیافته بود.
از خیلی شنیده ام و علتش این است که تکنولوژی امروز به اضافه کمبود کاغذ گلوگاه فرهنگ ما را گرفته است و خیلی از نام ها را از یادها برده است. تا دیروز نویسندگان تجویز می کردند برای کودکان خردسال کتاب و نشریه های خاص کودکان بخرید و خودتان بعد از مطالعه صوری بدهید به آنها تا لمس کنند و حتی در دهان بگذارند و پاره کنند تا از این طریق عادت مطالعه در آنها زنده شود. اما امروز تلفن همراه در دست کودکان است و پدران و مادران از این که فرزند ٣ساله آنها چگونگی شماره گرفتن این وسیله را می داند و با عمه و خاله ها صحبت می کند، غرق در شادیند و شما دیگر حدیث مفصل بخوانید از این مجمل. حتی دیگر مجانی خوان های صفحات اول روزنامه ها و مجلات اطراف کیوسک های مطبوعاتی کم و کمتر شده اند ،تاازطریق اطلاع پیداکنندهنوزهم کیهان بچه هامی آید.
در سال ۶٩ و به هنگام گذراندن کلاس های تخصصی روزنامه نگاری اولین بار از زبان استادم دکتر نعیم بدیعی فرزند زنده یاد جعفر بدیعی بنیانگذار این مجله شنیدم از جمله شاخصه های مهم کیهان بچه ها در طول حیات خود نظم انتشاراتی بوده، یعنی این مجله توانست علی رغم دوره های بحرانی کمبود کاغذ درنیمه دوم سال اول انتشار یا سال های ۴۲تا ۴۳ نظم انتشاراتی آن خود را حفظ کند و یا در دهه های بعد از انقلاب و اکنون که کمبود کاغذ باعث تعطیلی بسیاری از نشریات شده، این کمبود یقه کیهان بچه ها را نگرفته و این شاخصه یعنی نظم انتشاراتی را حفظ کرده است، با این وصف، به وقتی که از زنده یاد امیر حسین فردی در آخرین سال های عمر پر بار خود از آینده کیهان بچه ها پرسیدند، گفت: کیهان بچه ها، حتی در صورت چاپ و تداوم انتشار، دیگر در یادها نمی ماند و هرگز مثل دهه ۶٠ خاطره نمی شود. کیهان بچه ها هیچ وقت به جایگاه سابق بر نمی گردد. چون الان جامعه متفاوت با دیروز است و بچه های ما جور دیگری زندگی می کنند. امروز کمتر اتفاق می افتد که بچه ها مجله ای را با علاقه بخوانند.
با ورود رسانه های دیداری، شنیداری بچه های ما وارد عرصه دیگری شدند و همه باید تلاش کنیم از رسانه های مکتوب فاصله نگیرند، چون در آینده به ضرر آنهاست. رسانه مکتوب، بچه ها را به فکر کردن وادار می کند، اما رسانه تصویری فرصت فکر کردن را به مخاطب نمی دهد، یک نوع پاسخگویی به نیازهای هیجانی بچه هاست و تفکر غنی و قوی پشت آن وجود ندارد. اکنون نیز محمد حسین صلواتیان که پیشینهٔ غنی از ادبیات کودک و نوجوان را در کارنامه دارد و بعد از سکانداری ٣ دهه فردی در کیهان بچه ها، بهترین نیرو برای هدایت این مجله بوده ،رسالت نگهداری از این گنجینه را به عهده گرفته و تغییرات در شکل محتوایی و ظاهری را از جمله واجبات برای این نشریه می داند. تغییر قطع کیهان بچه ها از شکل قدیمی به۲۷ *۵/۲۰سانتی متر، یکی از این تغییرات بوده است که برای این کار استدلال هایی دارد وگفته با قطع کوچک قدیمی، کیهان بچه‌ها در دکه های فروش کمتر دیده می شد.
نشریه کیهان بچه ها از نظر محتوا غنی است، اما به روز نیست و امروز دیگر نگاه صرف به اینکه تنها با انتشار مجله به تولید یک کالا بپردازیم، کافی نیست و باید در کنار آن به تولید دیگر کالاهای فرهنگی که نیاز فکری کودکان و نوجوانان امروز هم هست، برویم. کیهان بچه ها با پشتوانه ۶۰ ساله می تواند فعالیت آموزشی، فرهنگی و هنری داشته باشد. رسالت کیهان بچه ها کشف استعدادهای نوجوان و جوان و تربیت و هدایت قابلیت ها و بستر سازی برای ظهور و بروز آن می باشد. کیهان بچه ها باید همانند گذشته که سکوی پرتاب هنرمندان و فرهنگیان بوده باقی بماند، چون مجله ای ملی و متعلق به همه است.
به عقیده من این موارد که از سوی این دو بزرگ همه دوران کیهان بچه ها بیان شده درست و صحیح است و من با اضافه کردن این که اگر می خواهیم کیهان بچه ها باز هم در جامعه مطرح باشد باید به یک جهاد همه نگر در این مجله و با استفاده از نظرات صائب نویسندگان و روزنامه نگاران که در میدانگاه مسائل ژورنالیستی دستی بر آتش دارند،کیهان بچه هایی بسازیم که صدایی بلندتر از اکنون داشته باشد و بار دیگر پرداختن به مسائل گوناگون از جمله معرفی بزرگان گذشته و حال خود را در قالب داستان و بیان هنری مثل پی نما "کمیک استریپ" دنبال کنیم، مهمی که با تخصص مدیر مسئول کنونی کیهان بچه ها، چندان دور از انتظار نیست و شدنی است؛ کیهان بچه ها با چاپ داستان مصور "خلبان بی باک" در دهه ۴٠ که چندین بار آن را تکرار کرد، پیشگام بود و امروز به تصویر در آوردن نمونه آن خلبان واهی، با" عباس دوران" های واقعی روبرو هستیم که چاپ داستان این خلبان شجاع و نظایر آن حتی شبهه سیاسی گری نیز از ما دور خواهد کرد.
نظر شما