به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری دومین سالروز ثبت جهانی شهر تاریخی یزد با حضور شهردار یزد، مدیرکل میراث فرهنگی استان و خبرنگاران این حوزه پیش از ظهر روز ۱۸ تیرماه در سالن فجر سازمان میراث فرهنگی برگزار شد.
در این برنامه سید مصطفی فاطمی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد گفت: اگر امروزه بخواهیم شهری را وسط کویر که آب ندارد، بسازیم، تقریباً غیرقابل تصور است اما چند هزار سال پیش چنین شهری را با امکانات حداقلی وسط کویر ساختند و هر بار در آن خلاقیت‌هایی برای زندگی بهتر ایجاد کردند. ثبت ملی شهر تاریخی یزد ۱۵ سال پیش انجام شد. بعد از آن تقریباً پرونده معطل ماند و چون تجربه ثبت یک شهر را نداشتند و هر بار آن را کنار گذاشتند. در سال ۹۳ تصمیم گرفته شد پرونده‌ای برای ثبت جهانی تهیه شود. در بهمن سال ۹۴ این پرونده به یونسکو ارسال شد و در شهریور ۹۵ ارزیابان به یزد آمدند و در هفدهم تیر سال ۹۶ پرونده ثبت جهانی شهر یزد در اجلاس لهستان، مطرح و به ثبت رسید.
وی با بیان اینکه شهر یزد اولین پایتخت شهرهای پایدار جهان در سال گذشته شده است، گفت: در این مدت حجم سرمایه‌گذاری‌ها و میزان گردشگران خارجی بیشتر شده است. هر دو روز یکبار تقریباً درخواست سرمایه‌گذاری در شهر یزد را داریم که با فاصله زیاد نسبت به استان‌های دیگر، در رتبه اول قرار گرفته‌ایم. سال گذشته ۱۲۷ پروژه سرمایه‌گذاری در یزد افتتاح شد. گردشگران خارجی این استان از ۹۳۰۰ نفر به ۱۳۰ هزار نفر رسیده‌اند. شاید سال گذشته کمی به دلیل برجام، کاهش داشتیم اما در سه ماه اول سال، دوباره با رشد گردشگر روبرو شدیم.
فاطمی افزود: تقریباً حدود ۲۰۰۰ مکان و بنای تاریخی بازسازی شده است. همچنین حدود بیش از هزار درصد روی قیمت‌های خانه‌ها در بافت تاریخی آمده است. الان قیمت خانه‌های مخروبه تاریخی، بیشتر از خانه‌های نوساز است و مردم به بافت تاریخی علاقه بیشتری پیدا کرده‌اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد همچنین به کارهای انجام نشده در استان یزد نیز اشاره کرد و گفت: سرعت ما در پایش بسیار پایین است و نتوانسته‌ایم روندی که متعهد شدیم را پیش ببریم. هنوز مدیریت یکپارچه در بافت ایجاد نشده و سیستم برنامه‌ریزی شهری هنوز سنتی است. حجم مرمت‌ها در بافت افزایش پیدا کرده، برخی قسمت‌ها با مداخله گسترده و ناهماهنگی‌ها مواجه می‌شویم. اگر دو سال پیش نگران تخریب بناهای تاریخی بودیم اکنون نگران مرمت آن هستیم. سه خانه تاریخی به دلیل بارندگی تخریب شدند اما خوشبختانه هیچ تخریب عمدی نداشتیم.
در ادامه این برنامه جمال‌الدین عزیزی شهردار یزد گفت: زمانی که ثبت جهانی یزد انجام شد، انتظار این بود که در ۱۰ سال آینده شرایط زندگی در این شهر و میزان بازدیدکنندگان افزایش یابد؛ درعوض فقر کمتر شود و ارزش‌های تاریخی یزد در جهان بیشتر دیده شود. ما در شهرداری سعی کردیم که زندگی در بافت تاریخی را حفظ و بهبود ببخشیم.
وی ادامه داد: مساحت عرصه بافت ۱۹۶ هکتار و حریم آن ۶۶۵ هکتار است. ۳۵ محوطه نیز تملک شده تا به پارکینگ تبدیل شوند. ۱۵ مورد سرویس بهداشتی نیز در بافت سنتی یزد ایجاد شده است. ما بحث حفاظت را در شهر ملاک عمل قرار داده‌ایم. شاید یزد به دلیل کارهایی که انجام نداده، ثبت جهانی شد یعنی این کارهای انجام نشده، موجب شده تا اصالت آن حفظ شود.
سید هادی احمدی مدیرکل دفتر بافت و محوطه‌های تاریخی نیز در این برنامه گفت: مشکلی که در شهرهای تاریخی داریم، این است که به اسم توسعه، فعالیت‌هایی انجام می‌گیرد که به ضرر بافت‌های تاریخی است. شاید اگر شهرداران در این بافت‌ها کارهایی را انجام ندهند، خدمت بزرگی کرده‌اند. چند سال پیش استاندار یزد به سازمان میراث فرهنگی آمد و اعلام کرد به دلیل برخی قوانین غیرمنطقی میراث فرهنگی، بزهکاری و مشکلات بافت زیاد شده است. یا اجازه بدهید ما بناها را خراب کنیم یا اگر می‌خواهید ثبت جهانی شود، ما کمک‌تان می‌کنیم.
فاطمی در ادامه به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد و درباره اقامت اتباع بیگانه در بافت تاریخی یزد گفت: یکی از ارزش‌های این بافت، همزیستی مسالمت‌آمیز با اتباع بیگانه بوده است. ما در محله‌های مختلف، افرادی را داریم که به یزد مهاجرت کرده و یزدی شده‌اند. ما به فرهنگ گذشته خود برگشته‌ایم و با آنها زندگی خواهیم کرد. اگر تخلفی هم باشد، با آن برخورد می‌کنیم. در زمان گذشته اقامت افاغنه شاید در ۶۰ درصد بافت وجود داشت اما الان به دلیل گران شدن خانه‌ها، این اقامت‌ها کمتر شده است.
احمدی در تکمیل این صحبت ادامه داد: نباید نقش حفاظتی آنها را در بافت تاریخی نادیده گرفت. افاغنه سال‌ها در این بافت زندگی کرده‌اند. چون مالکان اصلی از این خانه‌ها رفته بودند، آنها در حفظ و امنیت بافت مؤثر بودند.
فاطمی در ادامه درباره خانه فرخی یزدی گفت: این خانه در حال مرمت است و ما مجبوریم با نیروهای امانی میراث فرهنگی کار کنیم و از هزینه‌های جاری خود برای مرمت آن استفاده کنیم. روز بیست و پنجم مهرماه به عنوان روز درگذشت او، سعی می‌کنیم این خانه را افتتاح کنیم. بسیاری از بناهای تاریخی یزد و قبور مشاهیر از بین رفته‌اند مانند قبر وحشی‌بافقی که زیر خیابان است.
وی ادامه داد: ما ۴۰۰ پرونده قضایی داشته‌ایم که هیچ‌کدام به دلیل تخریب خانه‌ها نبوده بلکه نوع پرونده‌ها از نوع مرمت، تزئینات، مسائلی مربوط به گودال باغچه و … بوده است و می‌توانیم بگوییم که در سال ۹۷ آمار تخریب تقریباً صفر بوده است.
مدیرکل دفتر بناها و بافت های تاریخی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه پیش از این مدیران میراث فرهنگی اعلام کرده بودند تغییر کاربری در بناهای تاریخی یزد باید ساماندهی شود، گفت: نباید تغییر کاربری را در بافت تاریخی محدود کنیم. باید ظرفیت‌سنجی شود. قبلاً خانه‌ها در این شهر متروکه بوده است اما الان مردم را به سمت خود جذب کرده‌اند.
فاطمی درباره بودجه شهر تاریخی و جهانی یزد گفت: امسال ۶ میلیون اعتبار داشته‌ایم که ۵۰۰ میلیون تومان آن اختصاص پیدا کرده است. عمده کارها در بافت توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.
احمدی هم در تکمیل این صحبت گفت: اعتبارات ابلاغی و اختصاصی با هم متفاوت است. ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان بودجه استانی میراث فرهنگی بوده است. یونسکو نیز به کشورهای عقب‌افتاده کمک می‌کند ولی ما جزو این کشورها نیستیم اما در مواقع بحران، به ما کمک کارشناسی می‌کند. امسال نیز ۱.۵ میلیون یورو از طریق اتحادیه اروپا برای تعیین برخی ضوابط با همکاری کرسی خشت یونسکو در نظر گرفته شد که قسط به قسط پرداخت می‌شود.
عزیزی شهردار یزد هم در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه سال‌ها قرار بوده کاربری جگرکی‌های میدان امیرچخماق تغییر کند، گفت: امیرچخماق یک مجموعه موقوفه است و سال‌ها مشاغلی در آن وجود داشته است. این مجموعه چهارراه اصلی تردد گردشگران در یزد است. ما برای ساماندهی این فعالیت‌ها، مدیریت واحدی را ایجاد خواهیم کرد. در آینده شاهد تحولات خوبی در این میدان خواهید بود. ما هم نگران سیما و منظر شهر هستیم.
نظر شما