به گزارش خبرنگار مهر، اقتصاد آنلاین و تأثیر آن بر اقتصاد یکی از مسائلی است که امروزه مورد توجه اقتصاددانان و صاحب نظران در این حوزه قرار گرفته است که تلفیق بین تکنولوژی اطلاعات و تجارت، نوع جدیدی از تجارت را به نام تجارت الکترونیک ایجاد کرده است که نوعی انقلاب صنعتی محسوب می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که این انقلاب صنعتی بر معیارهای اقتصاد و خرید و فروش آنلاین از جمله تولید، تجارت، استخدام و تولید محلی تأثیر مثبتی گذاشته است.
از جمله تأثیرات مثبتی که تجارت و خرید آنلاین دارد، کاهش هزینه‌ها، افزایش خرید و فروش، افزایش رونق اقتصادی و کاهش محدودیت‌ها است. حال این پرسش مطرح می‌شود که با توجه به این که اقتصاد آنلاین و تجارت الکترونیک یک موضوع جهانی محسوب می‌شود در کشور و به ویژه استان کردستان چه تأثیری بر اقتصاد آن داشته است و برای توسعه آن چه اقداماتی را باید انجام دهیم؟
پیرامون موضوع با دکتر رامیار رفاعی مدرس دانشگاه و کارشناس حوزه اقتصاد آنلاین به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
چه تعریفی از اقتصاد آنلاین دارید و چه تأثیراتی را در زندگی ما ایفا می‌کند؟
اقتصاد آنلاین یا مبادلات تجارت و اینترنتی برای بار اول در دهه ۱۹۶۰ مبادلات الکترونیکی شکل می‌گیرد بر روی شبکه‌های ارزش افزوده و دسترسی ایجاد می‌شود مخصوصاً در دهه ۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی سایت‌های معروفی که الان موجود هستند همانند سایت آمازون از سال ۱۹۹۵ در حوزه کتاب شروع به کار می‌کند وشرکت‌های بسیار دیگری هم وجود دارد که کم کم این روند را شکل دادند.
در ادامه شاهد محبوب شدن دستگاه‌های تلفن همراه و تجارت گوشی همراه و از این قبیل بودیم و مسئله کلاً به سمت تجارت همین شبکه‌های اجتماعی سوق پیدا می‌کند.
چندسالی است که مردم از این امکانات استفاده می‌کنند و بیشتر در زمینه تجاری الان گسترش پیدا کرده است اما نکته حائز اهمیت این است که اقتصاد آنلاین ممکن است برای همه مزایا نداشته باشد.
یکی از مزایای اقتصاد آنلاین دسترسی آسان است یعنی می‌توانیم راحت در خانه بنشینیم و کسب و کار خود را با استفاده از یک اینترنت پرسرعت راه اندازی کنیم.
صرفه جویی در زمان یکی دیگر از مزایای این نوع کسب و کارهاست چرا که دیگر نیاز نیست ساعت‌ها رانندگی کرد به امید اینکه چیزی پیدا شود و این فروشگاه‌های آنلاین خط کامل محصولات خودشان را ارائه می‌دهند.
در دسترس قرار گرفتن طیف وسیعی از گزینه‌های مختلف از دیگر مزایای این عرصه است مثلاً مشتری می‌تواند بدون نیاز به اینکه به مغازه‌ها مراجعه کند از طریق اینترنت در فروشگاه‌های مجازی جستجو کند و محصولات مورد نظر خود را انتخاب کند.
اگر ما به صورت فیزیکی خرید و فروش کنیم منتقد یا تعریف کننده محصولات فقط فروشنده و خریدار خواهد بود اما خریدهای اینترنتی این امکان را به ما می‌دهد که ما نظرات بسیاری را مشاهده کنیم و بر این اساس بتوانیم محصولات مورد نظر خود را خریداری کنیم.
درنهایت همه‌ی این اینها منجر به چه چیزی می‌شود! اگر کسب وکار رونق بگیرد می‌توان پایگاه مشتریان را افزایش داد مثلاً از دغدغه‌های همه کسب وکارها آنلاین بودن و غیرآنلاین بودن آن است یعنی نیازی نیست که کسب و کارهای آنلاین نگران برخوردار بودن این باشند که مثلاً بهترین موقعیت مکانی را در شهر داشته باشند چون مردم مقایسه می‌کنند و در هرزمانی ممکن است برای خرید اقدام کنند و این می‌تواند منجر به افزایش فروش شود یعنی نیازی به اداره کردن فروشگاه بزرگ نیست و هر کسی می‌تواند فروش آنلاین بیشتری برای خود بسازد و در سطح بین المللی وسعت داده شود.
پیرامون ظرفیت‌های تجارت الکترونیک مطالب بسیاری ارائه شد اما این نوع تجارت دارای چه معایبی است؟
در مورد حریم خصوصی و امنیت بایستی پیش از انجام تراکنش به صورت آنلاین گواهی‌های امنیتی در داخل وب سایت‌ها بررسی شود و این مسئله که ما می‌گوئیم باید ساده و راحت باشد ولی کسی دوست ندارد که اطلاعات خصوصی او به سرقت برده شود بنابراین بسیاری از سایت‌ها قابل اطمینان نیستند و می‌توان تحقیق کرد و انتخاب کرد.
مورد بعدی کیفیت محصولات است چرا که باوجودی که در این تجارت همه چیز به راحتی می‌تواند در دسترس مشتری باشد اما مشتری نمی‌تواند کالا یا وسیله خریداری شده را لمس کند این که بعداً بخواهیم کالا را عودت بدهیم یا اگر کالا معیوب باشد یا به هر دلیلی پس باید شرکت‌هایی را انتخاب کرد که خدمات پس از فروش داشته باشند و برای مصرف کننده یک فرصت خرید باشند نه یک تهدید برای مال و اموالش.
البته باید توجه کرد که ما یک سری هزینه‌های پنهان داریم یعنی اینکه مشتری در زمانی که خرید می‌کند قیمت کالا، هزینه حمل ونقل، بارگیری و مالیات از جمله هزینه‌هایی است که باید پرداخت کند لذا باید مراقب بود که هزینه‌های پنهانی هم وجود دارد که بر روی صورت حساب ذکر نشود اما بر روی فاکتور نهایی عنوان می‌شود.
در خریدهای آنلاین احتمال تأخیر در ارسال و دریافت کالا و اجناس وجود دارد و یکی دیگر از معایب در این عرصه نیاز به اینترنت پرسرعت است و این مهم در کشور ما از وضع مناسبی برخوردار نیست پس باید از چند خط اینترنت استفاده کرد و این هزینه‌های بیشتری متحمل فرد و شرکت می‌کند.
چندسالی هست که کسب وکارهای اینترنتی مورد توجه قرار گرفته است اگر قبلاً لازم بود سفری کنیم از جایی به جایی دیگر برای خرید اکنون فقط از طریق اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی می‌توان هر مبادله‌ای را که دوست داشته باشیم انجام بدهیم منتها اگر در سطح بین المللی بخواهیم مبادلات را در نظر بگیریم از کشور ایران به سایر کشورها یک مقدار محدودیت داریم.
می‌توان در داخل کشور از هر استان به استان دیگر خیلی ساده وب سایتی را طراحی کرد، وبلاگ گذاشت یا از طریق شبکه‌های اجتماعی محصول خود را معرفی کرد و از طریق پست برای خریدار ارسال کرد.
همه گیری ویروس کرونا تمام اقتصادهای بزرگ دنیا را تحت تأثیر قرار داده و تولید ناخالص ملی بسیاری از کشورها کاهش پیدا کرده و بسیاری از رسته‌های مختلف شغلی درآمدشان را ازدست دادند.
شیوع کرونا در جامعه برخی معادلات را تغییر داده و درآمد از یک سری شغل‌های بالاتر به یک سری شغل‌های پایین‌تر منتقل شده و در واقع به شکلی توزیع درآمد عادلانه که قبلاً مدنظر بود در ایران تحقق پیدا نکرده است اما شرایط را تغییر داده و سبب شده که درآمد به سمت شغل‌های پایین سرازیر شود مانند کسانی که رستوران داشتند تا مرز تعطیلی به مدت یکسال کارشان رفت و مردم به ناچار گرایش به سمت کارهایی که اینترنتی باشد و کارهایی که از طریق اینترنت بتوانند با آن پول دربیاورند پیدا کردند که از جمله این کارها معاملات در سطح بورس یا در سطح معاملات بین المللی بوده است.
آیا استان کردستان در حوزه اقتصاد آنلاین موفق بوده و وضعیت کردستان در این حوزه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
استان کردستان هم مانند سایر استان‌های کشور تقریباً در یک سطح قرار دارد استان به لحاظ زیر ساختی و شبکه اینترنتی با مشکل خاصی مواجه نیست اما در حوزه روستایی با کاستی‌هایی مواجه هستیم و بسیاری از مناطق روستایی از اینترنت بهره مند نیستند.
آیا استان کردستان از زیرساخت‌های اقتصادآ نلاین برای توسعه برخوردار است؟
نام کردستان با محرومیت عجین شده است و متأسفانه سال هاست که این نام را با خود به یدک می‌کشد وضعیت متغیرهای اقتصادی در استان در چندسال اخیر قابل تعریف نیست متأسفانه در تورم نقطه به نقطه در کشور، کردستان رتبه اول را به خود اختصاص داده است و ما تحقیقی را با یک تیم کارشناس و صاحب نظر در این حوزه انجام داده‌ایم و اینکه چرا این اتفاق افتاده باید به مسئولان رجوع شود.
با وجود این موارد در کل زیرساخت‌های اقتصادی توسعه در استان کردستان به شدت فراهم ومهیاست و اگر تاکنون اقدامی قابل توجه برای بالفعل کردن این توانمندی‌ها صورت نگرفته است ناشی از کم کاری برخی از مسئولان است.
نظر شما