خبرگزاری مهر، گروه استانها: استان سمنان ویژگی منحصر به فردی دارد علی رغم اینکه ۱۶ سال است که رئیس جمهور از این استان انتخاب شده و ده‌ها مسئول ارشد کشوری از علی اصغر فرهادی، کواکبیان، اکرمی، آیت الله خاتمی، گلرو، کاظم جلالی و همچنین هفت عضو مجلس خبرگان و… اهل این استان هستند اما کمترین میزان تحرکات احزاب در این استان رقم می‌خورد تا جایی که به جز چند حزب محدود که آن هم جلساتی را در طول سال به صورت پراکنده برگزار می‌کنند، فعالیت حزبی خاصی در استان صورت نمی‌گیرد.
به جز در مرکز استان سمنان در مجموع شهرستان‌های دیگر استان حتی سه دفتر حزبی متمرکز و فعال نیز یافت نمی‌شود اما الی ماشاالله در این استان گروه‌های همفکر سیاسی وجود دارد که در تعریف کلاسیک حزب جای نمی‌گیرند اما به هر روی تأثیرگذار هستند و به خصوص در انتخابات توانسته‌اند همراهی خوب مردم را با خود داشته باشند. این گروه‌ها همچنین می‌توانند در زمینه شفافیت و بهتر بگوییم مطالبه شفافیت از نامزدها چه در دوران انتخابات و چه حتی بعد از آن، بسیار تأثیر بگذارند زیرا مشی و روش آنها با مطالبه گری تلاقی ماهیتی دارد.
گروه‌های همفکر سیاسی
گروه‌ها سیاسی و فعالان حزبی همیشه یکی از راه‌های شناخت پیدا کردن مردم از نامزدهای انتخاباتی محسوب می‌شوند زیرا حیات یک گروه سیاسی در معرفی بهترین نامزد است، از سوی دیگر کم رنگ بودن فعالیت حزبی و فرهنگ تحزب در استان سمنان، فرصتی را برای عرض اندام گروه‌هایی باز کرده که شاید بتوان آنها را گروه‌های همفکر سیاسی و اجتماعی اثرگذار نامید زیرا در تعریف تئوری حزب نمی‌گنجند اما به هر حال فعالیت می‌کنند.
دیگر گروهی که در انتخابات اثرگذار است نخبگان جامعه هستند کسانی که از اساتید دانشگاه تا نمایندگان ادوار، مسئولان سابق و کنونی، رسانه‌ها و کسانی که تریبون دارند، مداحان، روحانیان و ده‌ها گروه دیگر که به اصلاح مخاطب دارند و حرفشان توسط مردم دریافت می‌شود از سوی دیگر سازمان‌ها و تشکل‌های مردمی مانند سمن‌ها، هیئت‌های مذهبی و… نیز وجود دارند که می‌توانند در انتخابات اثرگذار باشند.
سوال اصلی اما این است که اولاً میزان تأثیرگذاری این افراد و گروه‌ها در انتخابات چگونه است و ثانیاً این گروه‌ها در چگونه می‌توانند در رهیافت‌های مردمی در زمینه شناخت نامزدهای اصلح در بین مردم و گروه‌های مردمی، مؤثر باشند؟ از سوی دیگر یکی از موضوعاتی که مردم می‌بایست با آن در آستانه انتخابات روبرو باشند، چالش شفافیت است و باید دید که این گروه‌های تأثیرگذار در زمینه چالش شفافیت می‌توانند چه اثراتی بگذارند؟
نگاه نادرست احزاب به شهرستان‌ها
محمد علی شریفی صاحب نظر مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه فعالیت‌های حزبی در استان سمنان دارای مشکلاتی است که سبب شده تا با محدودیت روبرو شوند، تاکید کرد: نخستین معضل تحزب در استان فقدان نگاه درست تهران نشینان به شهرستان‌های کوچکی مانند شهرستان‌های استان سمنان است که اتفاقاً سبد رأی کمی هم دارند به عبارت دیگر شاید احزاب به این می‌اندیشند که برای مثال ۵۰ هزار رأی مردم دامغان شاید آن قدرها اثرگذار نیست که در این شهرستان چهار سال هزینه دفتر، پرسنل و… را بدهند.
شریفی با بیان اینکه این نوع نگاه سبب شده تا احزاب در استان سمنان کمتر فعالیت داشته باشند، گفت: از سوی دیگر موضوع مهمی که در کار حزبی دیده می‌شود این است که تهران نشینان فقط در ایام انتخابات انتظار همراهی شهرستانی‌ها را دارند اما بلافاصله بعد از انتخابات آنها را رها می‌کنند و در نتیجه کارهای خوب دولت به نام دولت و کارهای انتقادآمیز آن دست مایه کوبیدن افرادی می‌شود که در دوران انتخابات با یک حزب همراهی کردند این موضوع سبب شده تا انگیزه کار حزبی هم در استان سمنان گرفته شود.
وی افزود: در عین حال بازهم می‌بایست گفت که احزاب تأثیرگذاری خود را دارند زیرا مخاطب و قدرت اجتماعی دارند اما موضوعی که باید در استان به آن اشاره کرد، گروه‌های غیر رسمی همفکر هستند که شبیه کار حزبی هستند اما هرگز ساختار کلاسیک حزب را ندارند این گروه‌ها بیشترین تأثیرگذاری را در انتخابات اخیر داشته‌اند که مثال بارز آن سابقون در شهرستان شاهرود است که در تمام ادوار شورای شهر دست کم دو الی سه عضو پارلمان محلی از افراد نزدیک به این گروه اصولگرای سنتی هستند.
افرادی که حرفشان سند است
این دانش آموخته علوم سیاسی بیان کرد: موضوع دیگر اما نخبگان جامعه هستند که حرفشان برای مردم سندیت دارد که مهمترین مثالی که می‌توان در این زمینه زد، تأثیرگذاری اساتید دانشگاه بر روی دانشجویان خود و یا روحانیان در شبکه تبلیغی و مذهبی است. ما در سطح استان سمنان ۸۰ روحانی مستقر و بیش از ۶۰۰ روحانی مساجد، پیش نماز و… داریم که هر کدامشان کافی است بر یک گروه ۵۰ نفری در یک شهرستان تأثیر بگذارند و به مردم در انتخاب فرد واجد شرایط کمک فکری رسانند و همین تأثیر ظاهراً ساده در شهرستان‌های کوچک استان به مثابه سرنوشت انتخابات شورای شهر است.
شریفی درباره انتخابات ریاست جمهوری، گفت: شرایط در انتخابات قوه مجریه کمی تفاوت دارد، مردم عمدتاً به مسائل کلان‌تر نگاه می‌کنند و کارنامه و شناخت از نامزدها بیشتر به واسطه رسانه‌ها صورت می‌گیرد که در این زمینه نیز نباید نقش گروه‌های همفکر سیاسی را دست کم گرفت برای مثال در انتخابات ریاست جمهوری قبل در عین ناباوری روحانی در استان زادگاه خودش نتوانست رأی اول را بیاورد و این نشان می‌دهد که گروه‌های تأثیرگذاری که در بالا بحث شد، توانسته‌اند تأثیرگذاری خود را داشته و تفکر مردم را به سمت انتخاب اصلح سوق دهند.
وی با بیان اینکه در انتخابات شورای شهر عمدتاً اینگونه است که مردم به تبلیغات بهتر و قوم و خویشاوندی رأی می‌دهند، ابراز داشت: متأسفانه این موضوع به این راحتی درست نمی‌شود اما دست کم گروه‌های سیاسی و رسانه‌ها می‌توانند در زمینه اصلاح آن بکوشند و کم کم ملاک‌های انتخاب اصلح را بیان و از مردم بخواهند که در راستای این مطالبات دست کم سه عضو شورای شهر خود را از بین افراد اصلح انتخاب و مابقی را به خویشاوندان خود اختصاص دهند دست کم با این کار ۵۰ درصد مسیر در شهرستانی که شش عضو شورای شهر دارد، حل می‌شود.
رفتار رسانه‌ها مؤثر است
یک روزنامه نگار نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه رسانه‌ها در دوران انتخابات همانطور که می‌توانند ابزاری برای شناخت بهتر نامزدها باشند به همان اندازه می‌توانند در گمراه کردن مردم هم مؤثر باشند، گفت: این روزها بازار پول‌های تبلیغاتی که به سمت کانال‌های مجازی یا برخی رسانه‌های مکتوب می‌شود، داغ است و در نتیجه این موضوع سبب شده تا نتوان به قطع گفت که رسانه‌ها فرصت خوبی یا ابزار عالی برای رسیدن به فرد اصلح است.
پدرام حکیم بیان کرد: موضوع این است که مردم در این فقدان سواد رسانه‌ای که در دو سوی معادله یعنی هم از سوی مردم و هم متأسفانه از سوی صاحبان رسانه وجود دارد، می‌بایست به خاستگاه رسانه‌ها و اعتبار آنها دقت نظر داشته باشند و در نتیجه فیک نیوز یا اخبار نادرست را تمیز دهند که البته کار دشواری نیز به نظر می‌رسد.
وی افزود: فضای مجازی در کنار همه خوبی‌هایی که دارد متأسفانه دچار آفت بزرگی است آن این است که هر نامزدی که پول بیشتری در دوران تبلیغات انتخابات بپردازد از جایگاه بهتری هم در برخی رسانه‌ها برخوردار است در نتیجه در کمال تأسف برخی رسانه‌ها هستند که مفهوم فرد اصلح را با فرد پولدار و متمول تغییر می‌دهند که این بستر کار انتخاب افراد اصلح را دشوار می‌سازد پیشنهاد ما به مردم این است که اولاً بدانند خاستگاه یک رسانه کجا است و ثانیاً اخبار را تنها از خبرگزاری‌ها و نشریات محلی و کانال‌های مرتبط با آنها که دارای مجوز از وزارت ارشاد هستند، دریافت کنند.
گروه‌های مؤثر در زمینه شفافیت
یکی از موضوعاتی که در دوران انتخابات بسیار مطرح می‌شود موضوع شفافیت است یعنی در واقع باید دید که گروه‌های تأثیرگذار سیاسی و اجتماعی در حوزه انتخابات تا چه اندازه می‌توانند مطالبه شفافیت را از نامزدها داشته باشند. یاسر محمدیان کنشگر اجتماعی در گفتگو با خبرنگار مهر، در این باره گفت: شفافیت رکن اصلی و مهم برای شناخت نامزدهای انتخاباتی است که متأسفانه در زمینه انتخابات شورای شهر این موضوع به یک نوع حلقه مفقوده در سطح استان سمنان بدل شده است.
محمدیان بیان کرد: روش‌های رأی دادن مردم استان سمنان در انتخابات شورای اسلامی شهرها و روستاها نشان می‌دهد که عمدتاً نخستین عامل رأی دادن خویشاوندی، هم ولاتی بودن، نزدیکی قومی و قبیله‌ای و… است که اتفاقاً نقطه مقابل شایسته سالاری است لذا وقتی فرد انتخاب می‌شود از یک سو مطالبه‌ای برای شفافیت از او و برنامه‌هایش وجود ندارد و از سوی دیگر خود را مبرای از پاسخگویی و شفافیت می‌بیند که این آفتی بزرگ است.
وی که فعال یک گروه رسانه‌ای نیز است، می‌گوید: گروه‌های سیاسی و اجتماعی و رسانه‌ها در زمینه شفافیت مسئولیت سنگین‌تری در انتخابات شورای اسلامی دارند زیرا باید در دو جبهه فعالیت کنند نخست جبهه‌ای که به مردم از لحاظ فرهنگی بیاموزد که باید بر خلاف خواست خود، از رأی دادن‌های خویشاوندی گذشت و ثانیاً در جبهه‌ای که نامزدهای انتخاباتی هستند و باید مجاب شوند که با برنامه و شفافیت وارد کارزار شوند.
فقدان مطالبه گری و چالش شفافیت
این کنشگر اجتماعی با بیان اینکه در طول ده‌ها انتخاباتی که در سطح استان سمنان برگزار شده به دلیل فقدان مطالبه شفافیت، متأسفانه فرهنگ نادرستی نیز جا افتاده که دیگر افراد نامزد و حتی منتخب خودشان هم داوطلبانه شفافیت را لحاظ نمی‌کنند، گفت: فقدان مطالبه گری مردمی و گروه‌های مردمی سبب شده تا شرایط کنونی پدید آید اما انتخابات پیش رو فرصت خوبی است که بتوانیم چالش شفافیت را از سوی گروه‌های همفکر سیاسی، احزاب و حتی رسانه‌ها صادق استان، دوباره نهادینه کنیم.
در این راستا خبرگزاری مهر در طرحی به نام جنبش از ما از نامزدهای انتخاباتی و مردم درخواست دارد تا با حضور در سایت azma.net در چالش شفافیت شرکت کنند یعنی به صورت شفاف عملکرد و برنامه‌های حوزه‌های مختلف را به بوته نظرات مردمی و قضاوت بگذارند و این آمادگی وجود دارد که حتی مطالب بیان شده توسط نامزدهای انتخاباتی در خبرگزاری مهر و همچنین سایت «از ما» به انتشار نیز گذاشته شود تا بتوانیم تابوی مطالبه شفافیت در سطح استان را بشکنیم.
همانطور که محمدیان، کنشگر اجتماعی نیز ذکر کرد متأسفانه فقدان مطالبه گری حوزه شفافیت دو آفت بزرگ را در استان سمنان پدید آورده نخست اینکه مردم و از همه تأسف‌بارتر برخی رسانه‌ها هم دیگر کارکرد مطالبه گرایانه خود را در قبال شفافیت و اتاق شیشه‌ای مدیریت شهری و دولتی را از دست داده‌اند و ثانیاً در پس این کویر زار مطالبات، مسئولان مدیریت شهری و دولتی نیز فرصت را غنیمت شمرده و دیگر پاسخگو نیستند! یعنی خود را مبرای از پاسخگویی می‌بینند که نمونه آن شکایت‌های متعدد از خبرنگاران استان سمنان در پس یک انتقاد ساده از دستگاه‌های اجرایی است.
از این منظر استان سمنان دارای چالش‌های متعددی است زیرا هرگز اتفاق نیفتاده که یک نماینده مجلس یا عضو پارلمان محلی حتی در دوران تصدی مسئولیت، خود را ملزم به پاسخگویی به افکار عمومی و رسانه‌ها باشد و از سوی دیگر مردم همچنان مانده‌اند که برای مطالبه گری شفافیت از نمایندگان مجلس یا اعضای مدیریت شهری باید به کجا مراجعه کنند!!؟
نظر شما