پیام‌نما

الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ‌اللَّهِ كَثِيرًا وَ لَيَنْصُرَنَّ‌اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ‌اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ * * * همانان که به ناحق از خانه‌هایشان اخراج شدند [و گناه و جرمی نداشتند] جز اینکه می‌گفتند: پروردگار ما خداست و اگر خدا برخی از مردم را به وسیله برخی دیگر دفع نمی‌کرد، همانا صومعه‌ها و کلیساها و کنیسه‌ها و مسجدهایی که در آنها بسیار نام خدا ذکر می‌شود به شدت ویران می‌شدند؛ و قطعاً خدا به کسانی که [دین] او را یاری می‌دهند یاری می‌رساند؛ مسلماً خدا نیرومند و توانای شکست‌ناپذیر است. * * كسى كاو دهد يارى كردگار / بود ياورش نيز پروردگار

۴ شهریور ۱۳۸۶، ۱۲:۲۳

خانه های آسمانی - 11

مسجد بزرگ مالی؛ تلفیق خشتهای خام آفریقایی و معماری اسلامی

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: مسجد بزرگ جنه در کشور آفریقایی مالی، بزرگترین مسجدی است که با خشت خام ساخته شده، به طوری که بسیاری از معماران آن را بزرگترین دستاورد معماری آفریقای غربی می دانند که البته با تأثیر از معماری اسلامی ساخته شده است.

این مسجد در شهر جنه ، کشور مالی و دشت سیلابی رودخانه بانی واقع شده است. این مسجد در قرن سیزدهم ساخته شد اما ساختار کنونی آن به سال 1907 باز می گردد. این مسجد و همچنین شهر قدیمی جنه در سال 1988 در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

این مسجد با هیچ کدام از مساجد کشورهای آفریقای غربی قابل مقایسه نیست. برخی از معماران برجسته اسلامی اعتقاد دارند که مناره های مخروطی مساجد مالی از این مسجد الهام گرفته شده است.

پیش از این که شهر جنه یکی از شهر های بزرگ امپراطوری مالی باشد این مسجد در سال 1240 توسط کوی کانبورو ساخته شد. پئول که پس از شکست امادو لوبو قدرت را در این شهر در دست گرفت حکم تخریب این مسجد را در سال 1834 صادر کرد. وی ساختمان اولیه این مسجد را که روی ویرانه های یک قصر ساخته شده بود تجملاتی می دانست. تنها بخش ساختمان اولیه که تا امروز نیز باقی مانده آرامگاه رهبران محلی است. در سال 1896 این مسجد به طور کامل مرمت و باز سازی شد. اما شکل کنونی این مسجد در سال 1906 به وجود آمد که برخی آن را 1907 و برخی 1909 زمانی که آفریقای غربی مستعمره فرانسه بوده می دانند.

سیم کشی برق و تجهیزات الکترونیک آن بعدها به این مسجد و سایر مساجد مالی اضافه شد. دیوارهای این مسجد از خشت خام ساخته شده و با لایه نازکی از گل پوشانده شده اند تا شکل ظاهری آن یکدست به نظر برسد. دیوارهای آن بین 40 تا 60 سانتی متر ضخامت دارند، اما ضخامت آن به طور کلی به بلندی دیوار ارتباط دارد. بخشهای پایین دیوار ضخیم تر ساخته شده است چرا که پایه آن باید توانایی نگهداری وزن دیوار را داشته باشد.

چوب درخت نخل در ساخت این دیوار مورد استفاده قرار گفته تا از ترک خوردن آن بر اثر تغییرات آب و هوایی و رطوبت جلوگیری کند. یکی از ویژگیهای این دیوار عایق بودن آن برای گرمای روز است و شب هنگام می تواند مسجد را گرم نگاه دارد.

این مسجد دارای سه مناره جعبه مانند و بلند است که از روی دیوار اصلی بلند شده است. هر مناره از پلکانی برخوردار است که آن را به سقف می رساند و بلندای هر کدام از آنها شکل مخروطی دارد که برای ساخت آن از با تخم شترمرغ بهره گرفته شده است.

نیمی از این مسجد با سقف پوشانده شده و نیم دیگر در هوای باز قرار دارد. سقف این مسجد با 90 ستون چوبی نگاه داشته شده است.

تمام مردم جامعه جنه در حفظ این مسجد از طریف برگزاری جشن سالیانه منحصر به فرد نقش فعالی دارند. این جشن دربرگیرنده فعالیتهای فرهنگی است اما هدف اصلی آن ترمیم و نگهداری مسجد است که برای ترمیم و مرمت آن مسابقه ای نیز ترتیب می دهند. فعالیتی که زنان، مردان، جوانان و کهنسالان جامعه در آن شرکت دارند.

کد خبر 541427