به گزارش خبرنگار مهر، عصر پنجشنبه در مراسم رونمایی کتاب «رسائل الشجره الالهیه» نوشته حکیم شهرزوری، که اخیراً با تصحیح دکتر نجفقلی حبیبی و با همت موسسه حکمت و فلسفه ایران منتشر شده است، دکتر غلامرضا اعوانی ، رئیس این مؤسسه سخن خود را با اشاره به غنای فرهنگ ایرانی و اسلامی آغاز کرد و گفت: گنجینه بی نظیر وعظیمی از این آثار در دست ماست که حاصل تلاش پدران ماست و در جاهای دیگر تمدن اسلامی پدید نیامده است، و وظیفه ماست که آن ها را به جهانیان و نسلهای پس از خود منتقل سازیم.
دکتر اعوانی سپس به بحث از تمایز میان حکمت و فلسفه پرداخت و گفت: در قدیم فلسفه و حکمت یک چیز بودند، اما متأسفانه امروز چنین نیست و در فلسفه های امروز بحث از حقیقت مطرح نیست. در حالی که حکمت از صفات خداست و انسان نیز که صورت الهی دارد، صاحب حکمت است. علم با وجود آمیخته است و اگر انسان این را کشف کند که وجود عین حکمت و زاینده آن است، به حقیقت نائل می شود. وجود با علم و حکمت سرشته شده است و این را علم جدید به ما نمی گوید. این با نظر ممکن است و فلسفه اصیل نگریستن برای کشف و بیان حقیقت است.
وی در ادامه به تمایز دو حکمت مشایی و اشراقی در قدیم اشاره کرد و گفت: کتاب شجره الالهیه شهرزوری به یک معنا دایره المعارفی از تمام ابواب حکمت اشراق است و نگارنده آن نگاهی اشراقی به حکمت داشته است.
وی در توضیح تمایز میان این دو حکمت گفت: حکمت مشایی حکمت بحثی و حکمت اشراقی حکمت ذوقی و ذومراتب است که از آن به تاله یاد می کنند. در حکمت مشا، منظور از حکمت، حکمت استدلالی و بحثی است، اما در حکمت اشراق، وجود و ماهیت معقولات ثانیه فلسفی اند و هیچ یک حقیقت نهایی و غایی نیستند. در حالی که حکمت اشراق فلسفه را از معقولات ثانیه فلسفی در می آورد و به خود ظهور حقیقت توجه دارد.
وی گفت: حکمت اشراق، حکمت رمز است و معنای رمز در این حکمت بسیار مهم است، حکمت اشراق، حکمت رموز و حکمت ازلی است و زمان و مکان نمی شناسد و بنابراین بر خلاف حکمت مشا که پایگاهش به یونان و ارسطو می رسد، پایگاه شرقی دارد. همچنین در حکمت اشراق، پایگاه دین از نگاه حکمت بررسی می شود و نه از دید کلامی.
دکتر اعوانی در ادامه به فصول کتاب اشاره کرد و گفت: در بخش منطق این کتاب، ضمن شرح جامعی از منطق، انتقادهای مهمی به ابن سینا و منطق مشایی وارد می شود، همچنین بخش فلسفه طبیعت این کتاب اهمیت والایی دارد. حکمت اشراق با علم حضوری بسیاری از مشکلات فلسفه جدید را حل کرده است.
وی سپس اظهار داشت: اشراقیون بر خلاف مشائین قائل به عوالم هستند و در این کتاب بحث مفصلی پیرامون عالم مثل افلاطونی شده است. همچنین معاد و مقامات عرفا در این کتاب به طور مفصل بحث شده است.
وی در پایان گفت: من سالها پیش با پروفسور ایزوتسو تصحیح این کتاب را آغاز کرده بودم که ناتمام ماند و بعدها دکتر حبیبی به تصحیح آن ها همت گماشت که برخی نسخ را به ایشان دادم. این کتابهای ما در اثر بی توجهی در حال از بین رفتن است و امیدوارم اهل علم به این کتاب ها توجه بیشتری نشان دهند.
نظر شما