به گزارش خبرگزاری مهر، نشست نقد و بررسی کتاب "زمانی غیر زمانها" صبح امروز در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
سید مرتضی نبوی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این نشست طی سخنانی ضمن بررسی ابعاد این کتاب اظهار داشت: زمانی غیر زمانها به بررسی انقلاب اسلامی ایران به عنوان یکی از مؤثرترین پدیده‌های قرن بیستم می‌پردازد و بازتاب گسترده آن را در جهان مورد توجه قرار می‌دهد. مؤلف تحلیلی ذهنی و نسبی از رویدادهای موجود ارائه داده که نه به سبک تاریخی یا جامعه‌شناسی بلکه در قالب متافیزیک ایرانی و عرفان شیعی نگاشته شده و مقوله بین‌رشته‌ای فلسفه، تاریخ، دین‌شناسی و سیاست را مورد توجه قرار می‌دهد.
وی افزود: مسئله رهبری، حضور بقیة‌الله، اهمیت شخصیت امام خمینی(ره) در انقلاب، هویت تاریخی و دینی ایرانیان، رابطه اسلام تشیع و اسلام سنی و مقایسه آنها از مباحثی مورد بررسی در این کتاب هستند .
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به بخشهای دیگری از کتاب "زمان غیر زمانها" تأکید کرد: حالت‌های عرفانی و انتزاع، دیدگاه سهروردی و تأثیر آن بر دیدگاه و حرکت ایرانیان و تبیین اصول ایرانی و شیعی از مباحث قابل تأمل یا حتی نهفته در زمینه انقلاب اسلامی است.
وی افزود: دوران انقلاب اسلامی محکوم به سیل زمانی بوده است، زمان مهاجرت به عالم ملکوت زمانی است که روزهای عادی را قطع کند و با آنها متفاوت است، زمان متفاوت دیگری هم اگر باشد به امام غائب و حضور و ظهور وی نسبت داده می‌شود تا طریقت حتی تداوم داشته باشد.
نبوی تأکید کرد: اگر وعده ظهور حق و حقیقت و واسطه الهی (امام) نباشد زندگی انسان در دنیایی معنی می‌شود و خسران انسان در دوری از امام است. در واقع کتاب بر اهمیت رهبری شیعی در انقلاب اسلامی پرداخته است.
وی تصریح کرد: نگاه جدید مؤلف به انقلاب تاکنون دیده نشده است. نگاهی عرفانی به فلسفه انقلاب است و نظریات جدیدی در توضیح و نحوه پدید آمدن انقلاب، تغییر رویکرد مردم، مبارزات آن با محوریت عرفان شرقی دارد.
دکتر محمدرحیم عیوضی، رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی، دیگر سخنران این نشست بود که طی سخنانی گفت: جلسه نقد کتاب به معنای بار علمی و نگاه مثبت و منفی به کتاب‌هاست تا حاصل آن به صورت جداگانه منتشر شود.
وی تأکید کرد: نقد کتاب جلوه‌های جدید و ناشناخته آن‌را مشخص می‌کند و باید بیشتر در جامعه رواج یابد، مطالعه عمیق و همه‌جانبه کتاب، تعامل اندیشمندان در تولید علم و نقد علمی از دستاوردهای نقد و بررسی آثار مکتوب است.
این پژوهشگر دینی خاطرنشان کرد: در این کتاب به انقلاب اسلامی ایران نگاه غیر هدفمند بوده و رویکرد سیاسی کتاب قابل نقد است. نمی‌توان مردم ایران را با سیاست غریبه دانست چون در جامعه‌شناسی ایران کشوری جنبش خیز با مردم فعال در عرصه سیاست است. نهضت ملی شدن نفت، جنبش مشروطه و جریان تحریم تنباکو نمودهای فعالیت سیاسی مردم ایران قبل از انقلاب است.
عیوضی درباره نگاه عرفانی این کتاب به مسئله قدرت امام در هدایت انقلاب اظهار داشت: مؤلف این کتاب مبنای مشروعیت امامت را وفاداری به پیامبر دانسته و قدرت امام خمینی را بی‌توجه به جایگاه " نظریه‌های قدرت امامت" و جایگاه ولایت فقیه، مربوط به مردمی بودن ایشان می‌داند که بسیار قابل نقد است. زیرا مشروعیت دینی و فکری ولی‌فقیه، مبنای ملی و مردمی نداشته است. امام خمینی ابتدا در جایگاه ولایت فقیه قرار داشته و حمایت مردمی را هم کسب کرده است.
حجت‌الاسلام علی ذوعلم، عضو هیئت علمی گروه انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز در نشست نقد و بررسی کتاب "زمانی غیر زمانها" گفت: عمق انقلاب و بزرگی آن نشان می‌دهد هنوز ابعاد گسترده‌تری از فقهی، فلسفی، اجتماعی و سیاسی وجود دارد که می‌توان انقلاب اسلامی ایران را در آن ابعاد جدید تحلیل کرد. این کتاب، گزارشی از الاهی بودن انقلاب است اما در بررسی انقلاب در کنار سایر انقلاب‌ها برتری آن را آشکار می‌کند.
وی افزود: در این تحلیل تلاشی برای کشف مبانی فکری و اندیشه‌ای انقلاب وجود داشته است و نویسنده معتقد است مبانی فکری و نگرشی اسلام با رویکرد عرفان وضعیت ایران را متحول کرده است. بررسی نقش عرفان در انقلاب، نوآوری در راستای زنده بودن و پویا بودن موضوع انقلاب است و ظرفیت عمیق این رویداد بزرگ را نشان می‌دهد.
حجت‌الاسلام ذوعلم خاطرنشان کرد: تشیع گوهر ناب اسلام است که اثر آن در عرصه اجتماعی، تحول در ارزش‌ها و تبیین ارزش‌ها و نگرش‌های متعالی و ملکوتی در زندگی مردم و تقویت اندیشه انتظار از مبانی نظری تشیع در زندگی مردم ایران پس از انقلاب اسلامی ایران است.
وی یادآور شد: کتاب زمانی غیر زمانها در حدی از پراکندگی، به توصیف شاعرانه انقلاب پرداخته است و برای تحلیل یک پدیده تاریخی و اجتماعی نمی‌توان بدون استنتاج منطقی و عملی تنها به توصیف شاعرانه پرداخت و این امر کتاب را از چارچوب نقدپذیری علمی خارج کرده و به صورت تحلیل شخصی نویسنده نه یک تحلیل علمی و قابل استناد درآورده است.
حجت الاسلام ذوعلم تأکید کرد: تعارض بین شریعت، طریقت و حقیقت قابل پذیرش نیست و این سه با هم ملازم است و هیچ تعارضی ندارند. فرض نویسنده کتاب بر تعارض این موارد نادرست است، فرض تعارض بین قدرت ملی و قدرت دینی و مذهبی نیز اشتباه است و مبنای علمی ندارد. این هنر امام خمینی(ره) بود که از همه توانمندی‌ها و پتانسیل‌های ملی و مذهبی در هدایت انقلاب استفاده کرد، این نوع رهبری، اوج زیبایی هدایت جامعه توسط ولی فقیه است.
سید مصطفی تقوی مدیر گروه انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز در این نشست یادآور شد: حقیقت دین موضوعی است که ارتباطی گسترده با انقلاب ایران داشته و باید مورد توجه قرار گیرد. این کتاب مقوله امامت و جایگاه تشیع را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. اگرچه این مباحث را به‌طور مختصر اما ملموس برای مخاطب بیان می‌کند.
وی گفت: پیوند هویت قدیمی ایرانی و عرفان تشیع، در این اثر دستاویزی برای نقل و ارائه جلوه‌های عرفان و مذهب در زندگی عامه مردم در دوران انقلاب مورد استفاده قرار گرفته است. خواسته‌های انقلاب ماهیتی عرفانی و شیعی و جایگاه آنها در مذهب عامه مورد بررسی قرار گرفته و در مجموع علت و انگیزه روحانیت در انقلاب اسلامی، در پرتو یک بحث عرفانی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تقوی یادآور شد: درباره انقلاب اسلامی ایران، کتابها و مقالات بسیاری در محافل علمی و سیاسی جهان ارائه شده که این امر نشانه اهمیت این انقلاب است.
همچنین دکتر غلامرضا کریمی عضو هیئت علمی گروه انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این نشست اظهار داشت: کتاب زمانی غیر زمانها اثری علمی است و نظریه عرفان انقلاب را در چارچوب خود مطرح کرده است. مؤلف در صدد بیان توضیح مناسب در دلایل انقلاب است و برای اثبات نظریات خود بر فراز فضای ایران حرکت کرده است که این نقطه ضعف اثر به شمار می آید.
نظر شما