پرویز گرشاسبی در گفتگو با خبرنگارمهربا اشاره به تغییرکاربری اراضی رها شده و تبدیل آنها به باغات، بیان کرد: درحال حاضر حدود 6 میلیون هکتاراراضی رها شده در بخش کشاورزی وجود دارد که این اراضی دارای فرسایش خاک بالایی هستند و از آنجاییکه این اراضی متعلق به مردم است، اجرای عملیات آبخیزداری به منظور استحصال آب و کاهش تبخیر با تشویق کشاورزان انجام می شود.
مدیرکل دفترحفاظت خاک و فرسایش سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، بیان کرد: اجرای عملیات آبخیزداری با سرمایه گذاری و تسهیلات بانکی و نیز کمک فنی و اعتباری به منظور تبدیل اراضی رها شده به باغات صورت می گیرد.
وی افزود: برای توسعه آبخیزداری در اراضی شیبدار آیین نامه ای در کمیسیون زیر بنایی دولت تصویب شده که تا یکماه آینده برای اجرا ابلاغ می شود واین امر با مشارکت مردمی وارد مراحل اجرایی خواهد شد.
گرشاسبی عنوان کرد: با اجرای این آیین نامه تبدیل اراضی رها شده به باغات در قالب توسعه اراضی شیبداردرسطح کشور صورت می گیرد.
وی سطح جنگلهای کشوررا حدود 12 میلیون هکتار و سطح اراضی دایر و بایر کشوررا بالغ بر 20 میلیون هکتاراعلام کرد.
وی اظهارداشت: هدررفت و فرسایش خاک درایران تحت عوامل انسانی و طبیعی بوجود می آید به طوریکه وجود فلات مرتفع یکی از دلایل طبیعی درفرسایش خاک تلقی می شود و به طور متوسط ارتفاع عمومی کشوراز سطح دریای آزاد هزار و 200 متراست که این امرسبب ایجاد فرسایش یخچالی و مجاور یخچالی درحوزه های ارتفاعات به خصوص ارتفاعات البرزو زاگرس می شود.
مدیرکل دفترحفاظت خاک و فرسایش سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، تصریح کرد: بارش برف، بهمن و سرما از جمله دلایل ایجاد فرسایش یخچالی و مجاور یخچالی درحوزه های ارتفاعات ایران است که به طور معمول به صورت ریزش سنگ و فرسایش شیمیایی و هوازدگی بروز می کند.
وجود 15 تن فرسایش خاک در کشور
وی عنوان کرد: به طورمعمول یک سوم فرسایش خاک رسوب می شود و طبق آمارهای سازمن خوارو بار جهانی(FAO ) میزان فرسایش خاک درایران بالغ بر15 تن است که به طور میانگین 5 الی 6 تن آن تبدیل به رسوب می شود که این رسوبها توسط آبهای جاری به پایین دست به ویژه دردریاچه سدهای کشورمنتقل می شود.
گرشاسبی افزود: برای دستیابی به رقم جدید میزان فرسایش خاک درایران هم اکنون مطالعه سیمای آبخیز تقریبا به انتها رسیده ولی هنوز نتایج نهایی آن استخراج نشده است ضمن اینکه میزان فرسایش بسته به مناطق مختلف متفاوت است.
کاهش رسوب در مخازن سدهای کشور
وی بیان کرد: در حال حاضر 40 میلیون هکتار از مساحت 104 میلیون هکتاری کشور یعنی یک چهارم حوزه آبخیزسدها تبدیل به رسوب می شود که وظیفه ما کاهش میزان رسوب درورودی مخزن سدهای کشوراست.
مدیرکل دفترحفاظت خاک و فرسایش سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به اجرای عملیات آبخیزداری در سطح 17 درصد حوزه های آبخیز سدها، عنوان کرد: پیشرفت اجرای عملیات آبخیزداری درحوزه آبخیز سدها از 2 تا 90 درصد متغییر است اما رسوب و فرسایش در این حوزه ها به شدت کاهش یافته است.
وی با اشاره به آبگیری سد کرج در سال 1338، افزود: دراین سال پیش بینی شده بود که سالانه 400 هزارمترمکعب رسوب وارد دریاچه شود و در حال حاضر نیز با محاسبه این میزان رسوب ورودی باید حدود 80 مترمکعب رسوب وارد آن شود ولی با انجام اقدامات آبخیزداری این میزان به 16 تا 26 میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
تبخیر200 میلیارد مترمکعب سفره های آب زیرزمینی
گرشاسبی با اعلام اینکه از 410 میلیارد مترمکعب حجم بارش بالغ بر68.5 درصد تبخیرمی شود، اظهارداشت: تبخیر باعث خشکی و عدم چسبندگی خاک می شود و در نهایت سبب می شود تا در بارندگیهای بعدی یا درمعرض جریان باد جابجا شوند که این عامل موثری درافزایش فرسایش است.
وی با بیان اینکه عامل تبخیراز سوی مسوولان کمترمورد توجه قراردارد، افزود: درعملیات مربوط به کشاورزی، مرتعداری، جنگلداری و ذخیره نزولات به میزان کاهش تبخیر، هدررفت خاک نیز کاهش می یابد زیرا ضمن حفظ رطوبت درسطح خاک تقویت پوشش گیاهی و نفوذ آب به سفره های زیرزمینی بیشترخواهد شد.
مدیرکل دفترحفاظت خاک و فرسایش سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشوراعلام کرد: سالانه بالغ بر200 میلیارد مترمکعب از400 میلیارد مترمکعب سفره های آبهای زیر زمینی در اثر تبخیر از دست می روند، این در حالی است که میزان اضافه برداشت از این سفره ها در سال به 6 میلیارد مترمکعب می رسد.
وی گفت: با انجام روشهای آبخیزداری و استفاده بهینه از آب علاوه بر اینکه برداشت و هدررفت سفره های آبهای زیر زمینی کاهش می یابد، میزان پوشش گیاهی و رطوبت خاک نیز به منظور جلوگیری از فرسایش خاک افزایش خواهد یافت.
نظر شما