یزدی‌ها بار دیگر برای جهانی شدن شهرشان سنگ تمام گذاشتند

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ اگرچه شهر جهانی یزد با بادگیرها، قنوات و باغ‌های ایرانی و بافت تاریخی و آداب و رسومش در سطح جهان شناخته شده است و در فهرست میراث یونسکو قرار دارد ولی اهالی این شهر با طلای یزدی خود بار دیگر این شهر را جهانی کردند. چون روز گذشته اعلام شد که شورای جهانی صنایع دستی این شهر را با زیورآلات سنتی اش شناخته و آن را در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی قرار داده است.

چهارم اسفند سال گذشته بود که چهار ارزیاب شورای جهانی صنایع دستی به همراه یک هنرمند از تایلند با هدف ارزیابی شهر یزد به عنوان شهر جهانی زیورآلات سنتی وارد استان یزد شدند. آنها به همراه معاون صنایع دستی به این شهر رفتند تا پرونده زیورآلات سنتی یزد را که ایران برای بررسی به این شورا فرستاده بود ارزیابی کنند. در دو روزی که این ارزیابان در یزد ماندند، چنان برنامه مفصلی برایشان ترتیب داده شد که آنها را قانع کرد؛ ایران می‌توان یزد را در سطح جهانی با زیورآلات سنتی اش معرفی کند.

در این برنامه مفصل و کامل که معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی و معاون صنایع دستی استان یزد به همراه فعالان حوزه طلا و جواهر و اعضای اتحادیه طلا و جواهر یزد آن را اجرا کردند، ۴ ارزیاب به دیدن کارگاه‌های سنتی رفتند و با فعالان این حوزه دیدن کردند و حتی پشت میز نشسته و با روند ساخت جواهرات سنتی آشنا شدند.

بابی جورماواتی داور و ارزیاب بین‌الملل اندونزی، نورماروکسانا آماریلا داور و ارزیاب بین‌الملل از آرژانتین، ساندیپ‌کومار داور و ارزیاب بین‌الملل از هند، سیتی چای اسمانچات داور و ارزیاب بین‌الملل از تایلند بودند.

آنها به یکی از کارگاه‌های سنتی رفتند که در داخل بافت تاریخی همراه با اعضای خانواده به ساخت طلا و جواهر می‌پرداخت و در کنارش جوانان آموزش دیده در دانشگاه‌ها کار می‌کردند یا آموزش می‌دیدند. آنها در قدم اول با انواع زیورآلات سنتی خاص یزد آشنا شدند و چند دقیقه‌ای پشت میز کار نشستند و یکی از مراحل پرداخت طلا را آزمایش کردند. این ارزیابان به نکات بسیار ریزی دقت می‌کردند از جمله اینکه چرا سر در خانه یک تابلو وجود ندارد.

آنها سپس به بازار سنتی طلافروشان رفتند و در راسته بازار با تعدادی از طلافروشان قدیمی گفتگو کردند. برخی از آنها کارگاه ساخت طلا و جواهر داشتند. خیلی‌ها هم جواهراتی را که نشان ملی یا مرغوبیت گرفته بودند را نشان دادند و گفتند که چرا این نشان را دریافت کرده‌اند و با این نشان چطور بازاریابی می‌کنند.

در میان بازدید از کارگاه‌های فروشندگان زیورآلات با دیواری موزه‌ای برخورد کردند. یکی از این فروشندگان، ویترین شیشه‌ای را تنها برای نمایش زیورآلات قدیمی اختصاص داده و به آن سر و شکل موزه‌ای داده بود.

در میانه راه با گروهی از گردشگران خارجی رو به رو شدند که به بازار طلافروشان رفته بودند. این ارزیابان هر کجا سوالی برایشان مطرح می‌شد، می‌پرسیدند و کارشناسان به آنها پاسخ می‌دادند و مترجمان هم ترجمه می‌کردند. مسئولان کارگاه‌ها هم تلاش می‌کردند به ارزیابان بفهمانند که چقدر طلای یزدی در میان ایرانی‌ها و خارجی‌ها مهم و با ارزش است و چقدر نیروی کار مستقیم و غیر مستقیم دارد.

آنها همچنین به بناهای تاریخی از جمله زندان اسکندر رفتند و با برخی از فروشگاه‌های صنایع دستی که به فروش زیورآلات می‌پرداختند؛ سری زدند. در این بخش آنها متوجه شدند که زیورآلات سنتی یزد تنها به طلا و جواهر بسنده نمی‌شود بلکه با مس و برنج هم زیورآلات می‌سازند همان جا بود که با یک هنرمند معلول هم آشنا شدند.

از طرفی ارزیابان شورای جهانی به دانشگاه رفتند و با روند آموزش ساخت زیورآلات در دانشگاه‌ها و رشته‌هایی که در یزد آموزش داده می‌شود آشنا شده و با دانشجویان و اساتید دانشگاه هم کلام و همراه شدند. چون برنامه ریزان در یزد می‌خواستند به ارزیابان نشان دهند که روند آموزش و به کار گیری نیروهای جوان در یزد همچنان ادامه دارد و نه تنها از دانشجویان و جوانان یزدی برای آموزش استفاده می‌شود بلکه از شهرهای دیگر هم برای یادگیری این هنر به یزد می‌روند.

این گروه به دبیرخانه شهر جهانی زیورآلات که در محل اتحادیه طلا و جواهر استان یزد بود هم رفتند. اعضای این اتحادیه در نشستی با ارزیابان درباره روند فعالیت‌های خود صحبت کردند از آموزش گرفته تا بررسی ساخت زیورآلات و نظارت و برخورد قاطعانه با متخلفان این حوزه.

موضوع به اینجا ختم نشد. در محل استانداری یزد، بیش از ۲۰۰ نفر از فعالان یزدی به سالن اجتماعات رفتند تا هم ارزیابان را ببینند هم صحبت و نتیجه بازدیدشان را بشنوند. ارزیابان اگرچه فرصت نکرده بودند به همه کارگاه‌های سنتی یزد بروند ولی خیلی از فعالان آن شب به استانداری آمدند و تعدادی دیگر از آثاری که نشان مرغوبیت گرفته بودند را نشانشان دادند. آنها دسته جمعی از ارزیابان خواستند که به جهانی شدن زیورآلات یزد رأی بدهند.

در نهایت بازدید از خانه یک پیشکسوت ساخت زیورآلات سنتی و دیدن کارهای شگفت انگیز او در جوانی اش، اشک شوق ارزیابان را جاری کرد و مهر تأییدی بر اصالت یزد در حوزه ساخت جواهرات سنتی زد.