زنان حرف اول را در اکران نوروزی می‌زنند

به گزارش خبرنگار مهر، امروز در حال ورود به نیمه دوم آخرین ماه سال سینمای ایران در تب و تاب شرایط ویژه روزهای آخر سال است. پشت سر گذاشتن یک جشنواره جنجالی و پس از آن اکران هفت فیلم جدید در زمان مرده باقیمانده تا اکران نوروز و نهایتاً حرف و حدیث پیرامون اکران نوروزی را می توان از شرایط ویژه این روزهای خاص سینمای ایران دانست.

هر چند فیلم هایی که قرار است در نوروز 87 در سینماها به نمایش درآیند هنوز قطعیت پیدا نکرده و احتمالات تا مشخص شدن این آثار همچنان حرف اول را می‌زند، اما در این میان هستند آثاری که قطعیت حضور بیشتر نسبت به بقیه آثار دارند، هم به واسطه داشتن پروانه نمایش و هم به واسطه حاشیه ها و ...

به همین سادگی

از میان آثاری که قوت حضور بیشتر در اکران نوروزی سال 87 دارند، می توان به فیلم های "به همین سادگی"، "زن دوم"، "زنها فرشته اند"، "مجنون لیلی" و "تیغ زن" اشاره کرد. فیلم هایی که یک مرور کوتاه بر آنها این وجه را پررنگ می کند که مضامین و قهرمانان زنانه در اکران آتی حرف اول را می زنند. این وجه شاید سرآغاز ورود سینمای ایران به سطحی تازه و ایجاد جریانی جدید باشد، بخصوص امسال که فیلمنامه و فیلم برگزیده جشنواره اختصاص به زنان و حضور ویژه آنان دارد.

"به همین سادگی" پنجمین ساخته سیدرضا میرکریمی است که آثاری چون "کودک و سرباز"، "زیر نور ماه"، "اینجا چراغی روشن است" و "خیلی دور، خیلی نزدیک" را در پرونده دارد. فیلم به جهت ورود نگاهی جزئی نگرانه به حضور زن سنتی و خانه دار در اجتماع و خانه، جایگاهی ویژه در پرونده میرکریمی دارد که بخش اعظم این امتیاز را مدیون حضور شادمهر راستین فیلمنامه نویس کار است.

فیلم داستان یک روز معمولی از زندگی زنی خانه‌دار به نام طاهره را روایت می‌کند و هنگامه قاضیانی، مهران کاشانی، صفا آقاجانی، نیره فراهانی، هاله هماپور، نسترن همدمعلی، محمدجواد جعفرپور و بهنوش صادقی در آن بازی کرده‌اند. فیلمنامه "به همین سادگی" در بخش مسابقه سینمای آسیا و سینمای ایران جشنواره بیست و ششم فجر سیمرغ بلورین را به خود اختصاص داد، در کنار انتخاب به عنوان بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش اول زن در بخش مسابقه سینمای ایران و بهترین کارگردانی بخش مسابقه سینمای آسیا.

"زن دوم" نوزدهمین فیلم سیروس الوند است. فیلمسازی که سه فیلم در سینمای قبل از انقلاب و آثاری همچون "یکبار برای همیشه"، "چهره"، "دستهای آلوده"، "مزاحم"، "برگ برنده"، "رستگاری در 20/8 دقیقه"، "تله" و ... را در سینمای پس از انقلاب دارد.

فیلمنامه "زن دوم" بر مبنای کتابی به همین نام به قلم فرشته طائرپور و مینو کریم‌زاده به نگارش درآمده و درباره زندگی عاشقانه زوجی است که با رسیدن خبری وارد بحران می‌شود. محمدرضا فروتن، نیکی کریمی، آناهیتا نعمتی، امیر آقایی، سحر زکریا و مهتاج نجومی دراین فیلم بازی کرده‌اند. تهیه کننده فیلم آذرماه از احتمال واگذاری فیلم به تلویزیون خبر داده بود که قطعیت پیدا کردن اکران نوروزی این فیلم می تواند به مشکلات اکران آن خاتمه دهد.

"زن‌ها فرشته اند" دومین فیلم سینمایی شهرام شاه حسینی پس از "کلاغ پر" است که امسال بر اکران سینماها بود. شاه حسینی فیلمسازی را با دستیاری کارگردانان حرفه ای چون مرحوم ملاقلی پور، بهمن قبادی، سیامک شایقی، ابراهیم وحیدزاده و ساخت فیلم کوتاه آغاز کرد. فیلمهای کوتاهی چون "به طعم خاک" که جوایزی را از جشن خانه سینما و جشنواره فیلم کوتاه تهران دریافت کرد.

در خلاصه داستان فیلم آمده که اگر سفرتون به هر دلیل لغو شد و بیش از حد دلتنگ همسرتون شدید، خیلی خوشحال نشین؛ چون دیوار موش داره ... مهتاب کرامتی، نیکی کریمی، امین حیایی، لیلا اوتادی، لادن طباطبایی، مریم سلطانی، محمدرضا شریفی‌نیا، احمد پورمخبر، فرامرز روشنایی و مرتضی کاظمی بازیگران این فیلم هستند. فیلم با وجود آماده بودن در جشنواره بیست و ششم فجر به نمایش درنیامد.

زن دوم

"مجنون لیلی" پنجمین فیلم قاسم جعفری پس از "ماه مهربان"، "قاصدک"، "بازنده" و "گرگ و میش" است. فیلمسازی که از ساخت مجموعه های تلویزیونی چون "همسفر"، "کمکم کن" و ... آغاز کرد و بعد به دنیای سینمای حرفه ای وارد شد. فیلم عاشقانه‌ای شهری است که دو شخصیت اصلی آن فرهاد و پروانه به عنوان نماد عشق‌های اسطوره‌ای در مسیری پرفراز و نشیب کنار هم قرار می‌گیرند، اما روز ولنتاین حادثه‌ای آنها را از هم جدا می‌کند.

محمدرضا گلزار، الناز شاکردوست، حمید گودرزی، حامد بهداد، نیما شاهرخشاهی، السا فیروزآذر، یوسف تیموری، گلاره عباسی، احمد پورمخبر، رامین راستاد، ابوالفضل پورعرب و رضا رویگری بازیگران اصلی فیلم هستند. "مجنون لیلی" برای گرفتن پروانه نمایش به شورای نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی ارشاد ارائه شده است.

"تیغ زن" با نام قبلی "خروس جنگی" ساخته علیرضا داوودنژاد است. فیلمسازی که آثاری همچون "نازنین"، "نیاز"، "بچه های بد"، "هوو"، "ملاقات با طوطی"، "هشت پا" و ... را در کارنامه دارد. فیلم درباره دختر و پسری است که به هم علاقه داشته اند و پس از 20 سال همدیگر را می بینند در حالی که دلبستگی های آنها نسبت به گذشته تفاوت کرده است. رضا عطاران، لادن مستوفی، رضا داودنژاد، علی صادقی، مهرداد نوذری و فرزانه ارسطو بازیگران فیلم هستند.

اما در کنار این فیلم ها آثاری هم هستند که حرف هایی درباره حضور آنها در فهرست اکران نوروزی وجود دارد ولی قطعیت این احتمال کمتر از فیلم های اشاره شده است. "حس پنهان"، "همخانه"، "کنعان" و "سیاهی روشن است" دومین گروه از فیلم هایی هستند که ممکن است یک یا چند کار از میان آنها رنگ  اکران نوروز 87 را ببیند.

"حس پنهان" نخستین ساخته مصطفی رزاق کریمی است. وی که سابقه ساخت فیلم کوتاه و مستند دارد، مستند "یاد و یادگار" را سال 79 نوشته و با همکاری فرهاد ورهرام کارگردانی کرده است. مرتضی رزاق کریمی برادر وی و تهیه‌کننده فیلم، تاکنون "چه کسی امیر را کشت" را تهیه کرده و مجری طرح "این زن حرف نمی زند" بوده است.

"حس پنهان" فیلم قصه زمانه ماست، زمانه‌ای که در غفلت، دیگران برایمان تصمیم می گیرند. محمدرضا فروتن، مهتاب کرامتی، آتیلا پسیانی، شهره سلطانی، حامد بهداد، نیوشا ضیغمی و شیوا بلوریان بازیگران فیلم هستند. این فیلم در هشتمین جشنواره فیلم‌های آسیایی ان.چی.کی که دهم تا 14 آبان ماه در منطقه شیبویا توکیو برگزار شد، شرکت نمود. "حس پنهان" نامزد بهترین فیلم اول از جشنواره بیست و ششم بود که ناکام ماند.

زن‌ها فرشته‌اند

"همخانه" دومین فیلم مهرداد فرید پس از "آرامش در میان مردگان" است که سال 84 ساخته شد و سال گذشته هم به اکران عمومی درآمد. فرید که سابقه کار مطبوعاتی هم دارد، فیلمسازی را از دنیای فیلم کوتاه و مستند آغاز کرده و در فیلم اول خود نویسندگی، تدوین و تهیه کنندگی کار را به عهده داشته است.

"همخانه" درباره مهسا دانشجوی ترم آخر شهرستانی است که به خاطر نمره نیاوردن در یک درس ناچار است یک ترم دیگر در تهران بماند، او مجبور است به فکر جایی دیگر برای اقامت باشد. بیتا سحرخیز، اکبر عبدی، مجید مشیری، بهنوش بختیاری، مریم بوبانی و ارژنگ امیرفضلی بازیگران این فیلم هستند که محسن نامجو برای آن آهنگسازی کرده است. فیلمی که با طنزی معقول و حرکت متعادل بر لبه موقعیت حساس محوری می تواند مورد توجه قرار بگیرد و در جشنواره فجر یک نمایش مهجور در بخش مهمان داشت.

"کنعان" سومین فیلم سینمایی مانی حقیقی پس از "آبادان" و "کارگردان مشغول کارند" در مقام کارگردانی است. فیلمسازی که تجربه نگارش فیلمنامه "چهارشنبه‌سوری" را با همکاری اصغر فرهادی در کارنامه دارد. فیلم به زندگی بحران زده یک زوج (مینا و مرتضی) در آستانه جدایی می پردازد که ورود دو شخصیت جدید این بحران را تشدید می کند.

فیلم در بخش مسابقه سینمای ایران برای بهترین بازیگر مرد (محمدرضا فروتن) و بهترین بازیگر زن مکمل (افسانه بایگان) از جشنواره بیست و ششم شد نامزد شد که هیچکدام را به دست نیاورد. موسیقی خاص کریستف رضاعی هم به کلی نادیده گرفته شد تا "کنعان" تنها به دیپلم افتخار جایزه مردمی در بخش بین الملل اکتفا کرده و از ناکامان بزرگ جشنواره بیست و ششم محسوب شود.

"سیاهی روشن است" به کارگردانی محمد کاسه ساز دومین فیلم وی پس از "پروانه ای در مه" است که در ژانر دفاع مقدس بود و رنگ اکران عمومی را ندید. فیلم داستان زندگی یک مربی ورزش‌های رزمی است که سفری را آغاز می‌کند و این سفر موجب می‌شود چشم او به دنیایی جدید باز شود که با گذشته‌اش بسیار متفاوت است.

جمشید هاشمپور، احمد نجفی، سودابه بیضایی، چکامه چمن‌ماه، فلور نظری و فیروز قهرمانی بازیگران، حسین یاری بازیگردان، هاشم عطار مدیر فیلمبرداری، محسن روزبهانی مدیر جلوه‌های ویژه میدانی، حسین روحپروری طراح صحنه و لباس، مهری شیرازی طراح چهره پردازی از دیگر عوامل این فیلم رزمی هستند که به گفته فیلمساز اثری متفاوت در سینمای ایران از نظر ساختاری است.

مجنون لیلی

اما در آخرین فهرست اکران نوروز 87، آثاری جای می گیرند که هر چند درباره احتمال اکران آنها حرف های قطعی از سوی تهیه کننده یا کارگردان مطرح است ولی به دلیل نداشتن پروانه نمایش عمومی، حاشیه های پررنگ و دامنه های حضور آنها در جشنواره بیست و ششم فجر به نوعی حضورشان با اگر و اماهای بسیار همراه است.

"دایره زنگی" اولین فیلم سینمایی پریسا بخت آور، همسر اصغر فرهادی کارگردان و نویسنده سینما و تلویزیون است. بخت آور که تاکنون در عرصه مجموعه سازی طنز فعالیت داشته، آثاری همچون "یادداشت‌های کودکی"، "پشت کنکوری ها"، "افزونه‌خواه کوچک" و "من یک مستأجرم" را در کارنامه دارد که فیلمنامه اکثر آنها را فرهادی نوشته یا بازنویسی کرده است.

"دایره زنگی" هم مانند مجموعه‌های این فیلمساز در عرصه طنز و کمدی است و فهرست بلندبالای بازیگران حرفه‌ای آن از نکات جالب است. مهران مدیری، باران کوثری، صابر ابر، امین حیایی، بهاره رهنما، امید روحانی، نگار فروزنده، حامد بهداد،  محمدرضا و ملیکا شریفی‌نیا، گوهر خیراندیش، نیلوفر خوش‌خلق، سروش گودرزی، نیما شاهرخشاهی، اکرم محمدی، امیر نوری، محسن قاضی‌مرادی، کیانوش گرامی و آفرین چیت‌ساز بازیگران اصلی این فیلم هستند.

فیلم داستان یکروز از زندگی شیرین و محمد است که تا پایان روز فرصت دارند هزینه تعمیر خودرویی را که با آن تصادف کرده‌اند، تأمین کنند. فیلم با اگر و اماهایی که برای حضور در جشنواره بیست و ششم داشت سرانجام برای نمایش در بخش مهمان پذیرفته شد اما پس از یک نمایش در سینما فرهنگ از جدول نمایش های جشنواره ای خارج شد و البته به نظر می آید نیاز به جرح و تعدیل زیادی داشته باشد. فیلم برای گرفتن پروانه نمایش به شورای نظارت و ارزشیابی ارشاد ارائه شده است.

"همیشه پای یک زن در میان است" یازدهمین فیلم کمال تبریزی پس از آثاری نمونه‌وار چون "لیلی با من است"، "مارمولک"، "گاهی به آسمان نگاه کن" و فیلم‌هایی سفارشی مانند "فرش باد"، "یک تکه نان" و ... است. فیلمنامه آن بر اساس داستان‌های کوتاه کتابی به همین نام از سیدمهدی شجاعی توسط رضا مقصودی و نغمه ثمینی نوشته شده است.

مهران مدیری، رضا کیانیان، گلشیفته فراهانی، حبیب رضایی، آهو خردمند، شبنم مقدمی، صبا کمالی، سیاوش چراغی پور و ... بازیگران اصلی این فیلم هستند که در بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر به عنوان فیلم برگزیده تماشاگران انتخاب شد. گلشیفته فراهانی برای بهترین بازیگر نقش اول زن و مهران مدیری و سیاوس چراغی پور برای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نامزد بودند که ناکام ماندند. فیلم هنوز پروانه نمایش  عمومی نگرفته است.