به گزارش خبرنگار مهر، جشن نوروز و آغاز فصل بهار به سنن و روش‌های گوناگونی در جای جای این کشور برگزار می‌شود، اما به رغم اشتراکات فراوان این آداب، بعضی ازاین آیین‌ها و جشن‌های نوروزی مختص یک منطقه است همانند سنت چهارده بدر و برگزاری مسابقات کشتی چوخه که در خراسان شمالی و خصوصا شهرستان اسفراین از قدمت طولانی برخوردار است.
این سنت و رقابت کهن معمولا در فصل بهار و در روزهای آغازین سال شروع شده و در روز چهاردهم فروردین ماه مرحله فینال این مسابقات در محل گود باستانی زینل خان برگزار می‌شود.
در این روز ده‌ها هزار نفر از مردم اسفراین و روستاهای اطراف از منازل خود خارج شده و برای تماشای مسابقه به گود باستانی زینل خان با ظرفیت 70 هزار نفر در شمال این شهر می‌روند.
مردم این خطه از ایران، علاوه بر روز طبیعت و سیزده بدر، در روز 14 فروردین نیز ضمن تعطیلی ادرات و مدارس، مراسم چهارده بدر و مسابقات کشتی چوخه قهرمانی کشور را برگزار می‌کنند.
در پایان روز چهارده بدر و پس از برگزاری بزرگ‌ترین آیین نوروزی، پهلوان سال از میان جوانان و پهلوانان حاضر برای مدت یک سال، انتخاب می‌شود.
بی دلیل نیست که این سنت نوروزی یکی از یزرگترین وقایع سالانه این خطه از ایران محسوب می‌شود چرا که این ورزش کهن به راستی ریشه در باورهای ملی و مذهبی ایران زمین دارد.
کشتی چوخه
این کشتی به دلیل استفاده ورزشکاران از نوعی لباس پشمی و زبر که چوخه نام دارد به کشتی چوخه ای معروف است این لباس از سه قسمت بالاپوش، شال و شلوارک تشکیل شده که پیوند نزدیکی با سنت کستی بستن در آیین زرتشتی دارد.
در این مسابقه همزمان با نواختن ساز و دهل، دو نفر به عنوان حریف وارد میدان شده و با اجازه داور که معمولا از بزرگان و پیشکسوتان این رشته است کشتی را آغاز می‌کنند.
کشتی چوخه بدون وزن کشی بوده و در جریان آن دو کشتی گیر با اجرای انواع فنون لنگ کمر، کمر پیچ، دست پیچ، قل پیچ، کول انداز، پس لنگ و ... سعی در خاک کردن حریف مقابل دارند.
در پایان این مسابقه به افراد پیروز جوایزی از قبیل قالی و قالیچه، گوسفند، انواع سفره کرمانجی و گاه پول نقد اهدا می‌شود.
مدیر اداره ورزش و جوانان اسفراین در به اره آیین چهارده بدر و کشتی چوخه در اسفراین می‌گوید: اوج شکوه و جلال کشتی چوخه در مراسم چهارده بدر بوده و در این روز علاقه مندان این ورزش جهت تماشای مسابقات از سراسر ایران به اسفراین می‌آیند.
جواد محمد پور خراسان شمالی را مهد کشتی چوخه کشور دانسته و می‌افزاید: چوخه کاران زیادی همانند محسن سیلاخوری، حسین علی اکبری، ابراهیم ولیان، الیاس علی اکبری و ... از این خطه به ورزش قهرمانی کشور معرفی شده‌اند.
وی راز ماندگاری این ورزش را جذابیت و سادگی آن می‌داند و ادامه می‌دهد: برگزاری کشتی چوخه با حضور نمایندگانی از سایر کشورها، در معرفی این ورزش و گسترش آن نقش بسزایی دارد.
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اسفراین نیز در این به اره می‌گوید: کشتی چوخه در خراسان شمالی تاریخچه کهنی داشته و از دیرباز در جشن‌های ملی مذهبی و عروسی‌های مردم این منطقه رایج بوده و در حال حاضر نیز مراسم چهارده بدر در تقویم ورزشی فدراسیون ورزش‌های روستایی و عشایری قرار دارد.
محمد محمدی ادامه می‌دهد: با وجود انواع ورزش‌های جدید، کشتی سنتی چوخه، همچنان در بین مردم و جوانان این منطقه از محبوبیت خاصی برخوردار است.
وی معرفی اخلاق و منش پهلوانان پیشکسوت و قدیمی‌های این ورزش را از نیازهای فعلی این رشته ورزشی دانسته و می‌گوید: علاوه بر انتقال فنون ورزشی، لازم است منش پهلوانی چوخه کاران قدیمی نیز به ورزشکاران جدید منتقل شود.
اسفراین میزبان میهمانان ویژه نوروزی
اگر تاکنون شکوه و زیبایی این سنت کهن و این رقابت جذاب و دیدنی را فقط از دریچه تصویر و صدا دیده‌اید و یا آوازه‌اش را شنیده‌اید؛ در روزهای 13 و 14 فروردین ماه تعطیلات نوروزی امسال، فرصت تماشا از نزدیک و حضور در حال و هوای حماسی این رقابت در میان نوای ساز و دهل نوازندگان چیره دست خراسان شمالی را از دست ندهید.
نظر شما