بیانیه کنفرانس ادیان و بیداری معاصر/ تأکید بر نقش رهبران دینی در رشد معنوی جنبشها

خیزش­های آگاهانه اجتماعی که امروزه از جستجوی عدالت اجتماعی و سیاسی و توسعه اقتصادی در برخی جوامع در مناطق مختلف جهان نشأت گرفته نشان از تحولی اساسی در تمایلات و مطالبات انسان معاصر در عرصه­های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دارد. تفاوت از آن جهت که جوامع بشری که از رهگذر تجربه تلخ و ناموفق با مکاتب و ایدئولوژی­های مادی و سرمایه داری تاکنون نتوانسته­اند پاسخی درخور به خواسته­ها و نیازهای خود بیابند.

 

بنابراین، شگفت آور نیست که جامعه بشری اینک به مرحله جدیدی پای می­نهد که شاخصه آن توجه مجدد به دین و معنویت و کرامت انسان و جستجوی آن نوع از نظام اقتصادی، سیاسی و دینی است که سعادت را برای انسانیت به ارمغان آورد. هرچند دین، همواره نقش تعیین کننده­ای در آگاهی بخشی و بیداری جوامع انسانی داشته است، ولی با به حاشیه راندن آن طی قرون گذشته، انسان­ها از یک امکان و امتیاز بزرگ برای اخلاقی و معنوی زیستن و حرکت به سوی تعالی باز مانده­اند.

 

اینک در دهه دوم هزاره سوم و با ظهور حرکت­های بیداری که بارزترین وجوه آن، دموکراسی خواهی، عدالت طلبی و کسب آزادی­های خدادادی است، نقش ادیان در جهت بخشیدن به حیات انسانی و تحقق خواسته­های حقیقی جوامع بشری و تقویت و تحکیم پایه­های اخلاق و معنویت، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.

 

در این میان و به تبع از آموزه­ها و تعالیم دینی، نقش رهبران و متفکران دینی در تبیین این جایگاه و تحقق ساز و کارهای ممکن برای عملی ساختن و تأثیرگذاری آموزه­های دینی در جامعه و حمایت از جنبش­های اجتماعی، از اهمیتی بسیار برخوردار است هرچند نقش ویژه پیروان ادیان در پیروی و صیانت از این میراث بزرگ معنوی را نباید از نظر دور داشت.

 

با توجه به این مهم، گروهی از اندیشمندان و رهبران دینی جهان با هدف بررسی رسالت تاریخی ادیان در جنبش­های بیداری معاصر و واکاوی مسئولیت­هایی که فرا روی رهبران دینی در مرحله کنونی قرار دارد و نیز چگونگی عینیت بخشیدن به این مسئولیت­ها، به دعوت مرکز گفتگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اجلاس مقدماتی خود را در روزهای 11 و 12 اردیبهشت ماه و مطابق با 30 آوریل و اول می 2012 در تهران - پایتخت جمهوری اسلامی ایران برگزار کردند.

 

شرکت کنندگان در این کنفرانس، ضمن حمایت از حرکت­های آگاهانه در میان جوامع انسانی در مناطق مختلف جهان، در پایان چند جلسه بحث و گفتگو، بر موارد ذیل تأکید ورزیدند:

 

1- اهداف متعالی جنبش­های بیداری معاصر، همچون عدالت، کرامت انسانی، رفع تألمات بشری و ظلم ستیزی در انطباق کامل با آموزه­های دینی است.

2- از رهبران، متفکران و پیروان دینی انتظار می­رود که در جوامع مختلف به ایفای مسئولیت هدایت تحولات بیداری معاصر و به کارگیری ارزش­های دینی و معنوی و اجرای آن در زندگی عمومی و خصوصی مبادرت ورزند.

3- شرکت کنندگان در کنفرانس از رهبران دینی جهان می­خواهند تا براساس مسئولیت­های اجتماعی، دینی و معنوی خود تمامی تلاش­های خویش را به کار بندند تا حرکت­های مزبور را به سوی رشد معنویت و خودآگاهی دینی در میان جوامع با بهره­گیری از آموزه­های عالی ادیان رهنمون سازند.

4- مسئولیت رهبران و متفکران دینی آنست که نقشی فعال در جهت دهی به موج بیداری معاصر ایفا کنند. در واقع، این جریان فرصتی برای تحقق آموزه­های دینی و معنوی در متن حیات اجتماعی بشر به شمار می­آید. شرکت کنندگان بر این باورند که این موج بیداری می­تواند به گونه­ای پیگیری شود که منعکس کنندة رسالت رهبران و پیام آوران الهی یعنی هدایت بشریت، آگاهی بخشی معنوی و آزادسازی آنان از گناه، غرور، غضب، ظلم، فساد و تبعیض و نیز تضمین کننده سعادت و رهایی ابدی انسان­ها باشد.

5- شرکت کنندگان در اجلاس مقدماتی، ضمن پیشنهاد تأسیس دبیرخانه دائمی ادیان و بیداری معاصر تهران، انتظار دارند با انجام ترتیبات و هماهنگی­های لازم در دبیرخانه مزبور در کوتاهترین زمان ممکن، مقدمات برگزاری اجلاس بزرگ رهبران ادیان با هدف تبیین و تصویب ساز و کارهای نقش آفرینی سازنده و مؤثر رهبران و متفکران و فعالان دینی جهان در جریان حرکت­های رو به توسعه بیداری معاصر با الهام از آموزه­های ادیان الهی و در جهت منافع بشریت فراهم گردد.