"سفره آردی" ضرورت زندگی زنان عشایر/ جایگاه آرد در میان عشایر

به گزارش خبرنگار مهر، برای عشایر و روستائیان که غذای اصلی آنها را نان تشکیل می دهد، سفره دارای اهمیت ویژه ای است، یک سفره در تهیه، نگهداری و صرف نان نقش مهمی دارد، داشتن دو سفره برای هر زن خانه دار عشایری و روستایی جزو ضروریات زندگی به شمار می رود.

 یک سفره برای تهیه خمیر، ور آوردن و چیدن چانه ها، و سفره دیگر برای نان پخته شده استفاده می شود. بانوی خانه هنگامی که پای تنور می نشیند، سفره خمیر را در یک سمت و سفره نان را در سمت دیگرش قرار می دهد.

وقتی تمام چانه های خمیر را در تنور پخت، سفره اولی را خالی و دومی را پر از نان پخته شده می کند و چهار گوشه آن را چون بقچه به دور نان می پیچد، تا نانش تازه بماند.

سفره مصرف دیگری هم دارد و آن هم صرف غذا در دور آن است نکته قابل توجه در مورد سفره آن است که به علت اینکه ایرانی ها از دیرباز برای نان ارزش و احترام خاصی قائل بوده و هستند به سفره که نان در آن نگهداری می شود نیز بسیار توجه دارند. به همین دلیل اصولا سفره های بافته عشایری خالی از نقش است تا با نان مداخله ای نداشته باشد.

این بی نقشی جنبه عرفانی نیز دارد و آن احترام به فقر و دوری از مال و ثروت دنیوی است.

سرفه آردی یا سفره آردی، نان، غذای اصلی عشایر بختیاری را تشکیل می دهد و آرد که ماده اولیه پخت نان است بسیار مقدس است پس نان باید جایگاه خاصی برای خود داشته باشد به همین دلیل سفره مخصوصی برای آن بافته می شود که در گویش بختیاری به "سرفه آردی" معروف است.

سفره آردی دارای بافت گلیمی یک رو یا رندی بافت است که گاهی وسط آن ساده بافت با حاشیه ای نقش دار است. تار آن پنبه ای و پود آن از پشم است و به شکل مربع  در اضلاع یک متر و گاهی مستطیل است. متن سفره آردی ساده، یک قسمتی نقش دار دو قسمتی نقش دار و چهار قسمتی نقش دار دیده شده است.

کارشناس توسعه و ترویج اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهار محال و بختیاری در گفتگو با خبر نگار مهر با اشاره به اینکه این هنر دستی در گروه بافته های داری عشایری است، اظهار داشت: سفره نان بر عکس نام آن که تداعی سفره نان است این دست باف به عنوان زیر انداز جهت خمیر و آرد در مناطق عشایری و روستایی استان استفاده می شود.

محمد رضا طاهر پور بیان داشت: قبل از پخت نان خمیرهای آماد شده بر روی سفر خمیر به صورت چانه قرار داده و به ردیف بر روی تابه نان پزی پهن می کنند.

وی با اشاره به اینکه مواد اولیه این دستباف از نخ پنبه ای است، اذعان داشت: حاشیه های زیبا و نقش دار با خامه های رنگی برای دستباف زنان  و دختران عشایری بافته می شود.

طاهر پور با بیان اینکه این دستباف به دو تکنیک ساده بافی و برجسته بافی  بافته می شود، بیان داشت: ابعاد این دست باف در 130 در 80 یا 100 در 140 سانتیمتر است.

وی یاد اور شد: این سفره در تمام مناطق روستایی و عشایری استان تولید و متداول است.

..............................

گزارش : زهرا مرادی