انتقال کوره های آجرپزی یزد در ابهام/ زیرساخت ها فراهم نیست

به گزارش خبرنگار مهر، گویا با گذشت بیش از یکسال از این موضوع که قرار بود با ابطال پروانه هر شش کوره سنتی مجوز فعالیت یک کوره صنعتی صادر شود و در منطقه ای در فهرج فعالیت کنند، هنوز این تجمیع صورت نگرفته و حتی زیر ساخت‌های دیگر این کار از جمله آماده‌سازی زمین شهرک فخاران یزد نیز حاضر نشده است.

با گسترش روز افزون شهر یزد و توسعه مناطق شهری، کوره‌های آجرپزی که در گذشته به دور از هیاهوی زندگی شهری به فعالیت مشغول بودند در حریم شهر قرار گرفتند و به منبعی بزرگ برای تولید انواع آلودگی صوتی و هوایی تبدیل شدند.

گرچه این کوره های سنتی در سال‌های گذشته با بهره گیری از نیروی انسانی ارزان، سوخت کم هزینه و خاک شهر یزد و صادرات محصولات خود به نقطه ای از موفقیت رسیدند اما طولی نکشید که به معضلی برای این شهر و مردمان آن تبدیل شدند و به دنبال راهکاری برای ادامه فعالیت خود هستند.

با مطرح شدن موضوع تجمیع و انتقال این کوره ها به منطقه ای در فهرج بسیاری تاکید بر این داشتند تا این انتقال با سرعت بیشتری انجام شود و سرعت کار در بروکراسی اداری در میان کاغذ بازی ها کم نشود.

در آخرین نشستی که به همین منظور سال گذشته در محل خانه صنعت و معدن یزد و با حضور اعضای اتحادیه فخار یزد، رئیس خانه صنعت و معدن، مدیر کل محیط زیست و نماینده شرکت کوثر برگزار شد قرار شد چند تن از صاحبان کوره های سنتی برای تجمیع و دریافت مجوز کوره صنعتی اقدام کنند اما نه این اقدام راه به جایی برد و نه مشکلات موجود، انگیزه ای برای ادامه کار باقی گذاشت.

قرار بود در این طرح که 600 هکتار زمین در منطقه فهرج برای کوره های آجرپزی در نظر گرفته شده، واحدهای دستی پس از تجمیع به واحد صنعتی تبدیل شوند و از مزایای این طرح برخوردار باشند که تا به این لحظه هنوز اقدامی صورت نگرفته است.

داشتن صنعت ایده آل و پاک، خواست همه مردم

رییس خانه صنعت و معدن یزد در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به موضوع کوره های آجرپزی و لزوم تجمیع و انتقال این کوره ها گفت: متاسفانه موضوع انتقال کوره های آجرپزی به صورت کلان دیده نشده که این پروسه به برنامه ها و راهکار های خاص خودش احتباج دارد.

محمد حسین فنایی با بیان اینکه خواست همه مردم و مسئولین، داشتن صنعت ایده آل و پاک و نیز محیط زیست سالم است اظهار داشت: باید براساس برنامه ریزی و دیدگاهی بلند مدت به این مهم رسید.

وی ادامه داد: کوره‌های آجرپزی بر اساس توسعه شهر و زندگی شهر نشینی در حریم شهری قرار گرفته اند و برای برون رفت از این معضل، دولت باید به وظایف خود عمل کند و بستر مناسب را برای انتقال این واحدها فراهم کند.

وی تصریح کرد: کوره های سنتی که از سالیان گذشته در این استان مشغول به کار بوده اند، با شرایط موجود در فرآیند اقتصادی آزاد و رقابتی به خودی خود از صحنه خارج می شوند بنابراین به حمایت و توجه نیاز دارند تا این صنعت در استان متوقف نشود.

فنایی ایجاد شهرک آجر در این استان را ضروری خواند و اظهار داشت: برنامه این کار بلند مدت است و برنامه کوتاه مدتی هم که برای رسیدن به برنامه بلند مدت نیاز است ضعف دارد.

وی با اشاره به اینکه بهتر است در ابتدا کوره های موجود در حریم شهر تجمیع شوند و انتقال یابند تصریح کرد: اولین نیاز برای این کار فراهم آوردن زمین مناسب با قیمتی معقول است که هم واحدها توان تحمل بار مالی آن را داشته باشند و هم از نظر کارآیی مناسب باشد.
 
رییس خانه صنعت و معدن یزد در ادامه به مسئله گاز برای سوخت کوره های آجر اشاره کرد و یادآور شد: چندین سال است که مطرح کردیم گاز طبیعی در منطقه فهرج و مسیر بافق نیاز مبرم است که اگر گاز به شهرک فهرج منتقل شود مشکل مصرف نفت کوره و زغال سنگ و همچنین آلودگی ناشی از سوخت نیز حل می شود.

وی به مقایسه رانمان کاری و کیفیت کوره های آجرپزی یزد و اصفهان پرداخت و افزود: در استان اصفهان با مصرف گاز، کوره ها راندمان بهتری دارند و ضمن رفع این قبیل مشکلات، آلودگی هم ندارند و توان رقابت در عرصه اقتصادی نیز برای آنها وجود دارد در حالی که در یزد چنین چیزی نیست.

فنایی ادامه داد: در حال حاضر در حدود 300 واحد فخار در یزد فعالیت می کنند که 140 کارخانه صنعتی و نیمه صنعتی و بقیه واحدهای سنتی هستند.

نبود برنامه اجرایی و حمایتی مشخص طی 8 سال اخیر

وی با تاکید بر اینکه از این تعداد نیز در حد انگشت شمار با سوخت گاز کار می کنند تصریح کرد: مصرف نفت کوره و گازوئیل برای کوره داران به دلیل افزایش چندین برابری قیمت مشکل است چرا که هم قیمت تمام شده بیشتری دارند و هم کیفیت کارشان کمتر است، همیشه هم مورد انتقاد مردم هستند.

وی ادامه داد: زمان آن رسیده که مسئولان در عملکرد خود برخی مسائل و تغییرات را نشان دهند که هم انگیزه برای واحدهای ما خواهد بود و هم آلایندگی به طور قابل توجه کاهش پیدا می کند.

این مقام مسئول افزود: طی 8 سال اخیر برنامه اجرایی و حمایتی مشخصی وجود نداشته و اکنون نیز نمی توان زمانی را مشخص کرد و حتی نمی توان کوره ها را تعطیل کرد اما بر اساس آمارهای موجود در زمینه مصرف سوخت، بر اساس افزایش قیمت میزان مصرف انرژی نصف شده و این یعنی تولید کم شده است که برای سابقه صنعت آجر در یزد خوشایند نیست.

وی یادآور شد: وجود کوره های آجر پزی با سوخت نفت کوره، صرفه اقتصادی ندارند اما اگر که اقدامی برای تجمیع آنها نشود خود به خود کوره ها تعطیل خواهند شد.

اقدامی برای زمین تجمیع کوره‌های آجرپزی نشده است

فنایی همچنین با اشاره به فعالیت شرکت کوثر به عنوان تنها پیمانکار آماده سازی زمین کوره ها گفت: در چنانچه بر اساس ادعای نماینده شرکت کوثر که مدعی بود آماده سازی این زمین به شرکت کوثر تحمیل شده است، گرچه دیر شده اما می توان این کار را به مناقصه گذاشت تا سرعت بیشتری به خود بگیرد.

وی به ایجاد شهرکی برای تجمیع واحدهای نساجی در مریم آباد اشاره کرد و افزود: در حال حاضر شهرکی در منطقه مریم آباد یزد در حال احداث است که در مدت زمان 8 ماه با هزینه ای اندک پیشرفت بسیار خوبی داشته اما اقدامی برای زمین تجمیع کوره های آجرپزی صورت نگرفته است.

فنایی عنوان کرد: مکان تعیین شده برای انتقال کوره های دستی باید به لحاظ وجود خاک و قیمت تمام شده زمین بیشتر مورد بررسی قرار گیرد تا صاحبان کوره ها امکان پرداخت وجه و جابجایی را داشته باشند.

رئیس اتحادیه فخارهای یزد هم در آخرین نشست خود با فرماندار و اعضای اتحادیه فخارها با اشاره به مشکلات موجود در انتقال کوره ها، زمین در نظر گرفته شده را کوچک خواند و اظهار داشت: این زمین تنها واحدهای سنتی را در خود جای می دهد و زمان زیادی برای جابجایی نیاز است.

علمدار با اشاره به موضوع آلودگی کوره ها افزود: میزان آلوگی کوره ها را نسبت به گذشته بسار کمتر شده است.

وی ادامه داد: طی هشت ماه گذشته 80 میلیون لیتر از مصرف سوخت واحدها کم شده که به همین دلیل تولید آجر نیز کاهش یافته و این در حالی است که محیط زیست نیز میزان آلودگی هوا را بیش از گذشته می داند.

دولت واحدهای سنتی را قبول ندارد

وی با انتقاد از اینکه دولت واحدهای سنتی و دستی را به رسمیت نمی شناسد و اقدامی برای رفع مشکلات آنها نمی کند، خواستار حمایت جدی دولت در این زمینه شد.
 
وی عنوان کرد: اگر دولت تسهیلاتی به این واحدها ارائه دهد، این واحدها به راحتی می توانند مصرف سوخت خود را تا 30 درصد کاهش دهند که آلودگی هوا نیز کاهش می یابد.

وی در نهایت انتقال کوره ها به منطقه فهرج را اقدامی موثر خواند و افزود: اما آنچه ضروری است آن است که قیمت زمینهای فهرج باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.

استاندار یزد اما در مراسم تودیع و معارفه مدیرکل محیط زیست استان یزد در ماه گذشته از قطع صدور مجوز کوره های آجر و انتقال آنها به منطقه فهرج خبر داد.

محمد رضا فلاح زاده افزود:‌ در راستای حفاظت از محیط زیست، استانداری یزد اقدام به قطع مجوز کوره‌های اطراف شهر یزد کرده و تمامی کوره ها به منطقه فهرج انتقال خواهند یافت.

وی اقدامات استانداری یزد در راستای حفاظت از محیط زیست را قطع مجوز کوره‌های اطراف یزد و انتقال به فهرج، انتقال برخی از مراکز شن و ماسه در اطراف شهرها عنوان کرد و افزود: باید در این حوزه در بخش‌های مختلف اعم از مشاورین، کارفرمایان و مردم فرهنگ سازی صورت گیرد.
......................
گزارش: ابوالفضل محمدی