به گزارش خبرنگار تلويزيوني " مهر"، نماهنگ يكي از گونه هاي تصويري است كه به شكل گسترده اي از حدود 15 سال گذشته مورد توجه رسانه هاي ديداري جهان قرار گرفته است و طي 10 سال گذشته در تلويزيون كشورمان نيز از كليپ استفاده هاي زيادي در راه بيان مفاهيم مختلف صورت پذيرفته است.
در اين ميان استقبال گسترده مخاطب و هنرمندان از ويژگي هاي بارز كليپ به شمار مي رود. چون هم از نظر سازندگان ابزار خوبي در زمينه ارتباط با بيننده به حساب مي آيد و هم اينكه مخاطبين تلويزيون آن را با علاقه تماشا مي كنند.
در يك دوره زماني تعداد به نسبت زيادي كليپ توليد و ارايه شد كه توانست با بيننده ارتباط برقرار كند و به نظر مي رسيد با توجه به استقبال مخاطبين اين روند ادامه پيدا كند. اما اين چنين نشد و ناگهان اين توليد قطع شد. از چندي پيش مركز موسيقي و سرود سازمان صدا و سيما به عنوان متولي جديد توليد كليپ در تلويزيون دوباره پا به ميدان گذاشت تا وظيفه توليد اين گونه تصويري را عهده دار باشد.
درنشست خبري كه به تازگي از سوي مدير مركز موسيقي (محمد حسين صوفي) به مناسبت برگزاري يك همايش برپا گرديد، وي از توليد 20 كليپ در سال گذشته ( 1383) و توليد 40 كليپ در سال جاري خبر داد كه اين مساله مي تواند به خودي خود بسيار خوب و موثر باشد. اما به نظر مي رسد در ارايه تعريف از كليپ ميان هنرمندان و سفارش دهندگان تفاوت قابل توجهي وجود داشته باشد.
نماهنگ يا كليپ به اثري تصويري گفته مي شود كه بر اساس يك موسيقي ساخته مي شود و به عبارتي زبان موسيقايي را به زبان تصويري تبديل مي كند تا مفاهيم براي بيننده شكل ديداري - شنيداري به خود بگيرد تا هم جذابيت بيشتري داشته باشد و هم مفاهيم را به ذهن بهتر انتقال دهد. اما يك كليپ مي تواند هم به شكل تدوين تعدادي تصوير بر روي يك موسيقي ارايه شود و هم مي تواند يك اثر مستقل تصويري به شمار برود كه سفارش دهنده موسيقي را در اختيار يك كارگردان قرار مي دهد و از او مي خواهد در اصل فيلمي كوتاه بر اساس اين موسيقي بسازد. با آنكه به هر دو نوع اين آثار كليپ گفته مي شود اما از نظر كيفيت تفاوت زيادي ميان آنها وجود دارد. زيرا در نوع اول تصاويري آرشيوي و حتي گاه تكراري در اختيار يك تدوين گر قرار مي گيرد تا اثري را ارايه دهد. در حالي كه در شكل دوم يك اثر به مفهوم واقعي كارگرداني و توليد مي شود كه بدون ترديد تفاوت زيادي در نگاه بيننده هم ارايه مي كند.
مسعود آب پرور، كارگردان تلويزيون و سينما و يكي از توليد كنندگان دوره اول كليپ سازي در تلويزيون، راجع به اين مساله مي گويد: كليپ هايي كه در حال حاضر توليد مي شود از درجه كيفي " ج " برخوردار هستند. اين نوع ساخت نماهنگ همان اتفاقي است كه مدتها است از سوي پخش شبكه ها صورت مي گيرد و تدوين تعدادي تصوير آرشيوي روي موسيقي است. اين نوع كليپ سازي نمي تواند موفق باشد. فعاليت در اين عرصه زماني قابل قبول است كه كليپ هاي توليد شده به اصطلاح ديده شوند. اگر در سال تنها دو كليپ ساخته شود ولي مورد توجه بيننده قرار بگيرد، از اينكه در سال 20 كليپ توليد شود اما نتواند مخاطب را به خود جذب كند، از ارزش و اهميت بيشتري برخوردار است.
وي خاطر نشان كرد: به نظر مي رسد در حال حاضر تلويزيون به سمت افزايش كمّي توليد كليپ تمايل پيدا كرده، در حالي كه كيفيت از اهميت بيشتري برخوردار است. اين گونه تصويري بايد بتواند بخشي از اهداف فرهنگي، ديني، عقيدتي و اسلامي را به بيننده انتقال دهد و اين مساله امكان پذير نمي شود، مگر اينكه كيفيت يك نماهنگ در اندازه اي باشد كه پيام خود را به شكلي غير مستقيم و در عين حال زيبا و موثر در معرض نگاه و نظر مخاطب قرار بدهد.
تلويزيون چند سالي است كه در زمينه توليد فيلم تلويزيوني با برنامه ريزي و عزم جدي گام بر مي دارد و اين مساله هم باعث شده است كه اين عرصه در طول زمان با افزايش كيفيت مواجه شود و آثار رفته رفته شكل حرفه اي تر و بهتري به خود بگيرد. اما اين مساله در مورد نماهنگ وجود ندارد. يعني اينكه در دوره اي براي توليد ويديو كليپ متولي، بودجه كافي و برنامه ريزي دقيق و حساب شده اي وجود داشت كه همين مساله باعث جذب كارگردان هاي خوبي در اين عرصه شد. اما پس از مدتي با تغيير متولي و تغيير در سياست هاي توليدي سازمان صدا و سيما اين گونه تصويري به فراموشي سپرده شده است. در حال حاضر كه اين عرصه دوباره احيا مي شود، بايد نگاهي دقيق و تجربه گرا از سوي متوليان تازه توليد كليپ به فعاليت هنرمندان دوره قبلي بشود تا شرايط بهتري بر اين عرصه حاكم شود.
آب پرور در خصوص اينكه مشكل توليد كليپ در كشور بيشتر حاصل فعاليت نامناسب متولي، هنرمند يا برنامه ريزان است، پاسخ داد: به عقيده من بزرگترين مشكل اين بخش به متولي بر مي گردد. در مقطعي كه توليد كليپ جدي گرفته شده بود، پس از اينكه كارگردان هاي باسابقه به توليد اين گونه آثار پرداختند، نسل جوان تري هم به اين عرصه آمد كه به خاطر برخورداري از ذوق و سليقه خوب هنري قادر به توليد آثار خوبي شدند و در جهت افزايش سطح كيفي اين عرصه موفق عمل كردند. مساله بر سر اين است كه توليد كليپ در تلويزيون ما مدتي از متولي برخوردار نبود. در حال حاضر هم اين سوال مطرح مي شود كه آيا متولي شايسته اي براي اين عرصه در نظر گرفته شده است؟!
در هر حال توليد كليپ در كشور دوباره ساماندهي شده است و مركز موسيقي و سرود سازمان صدا و سيما با توجه به حضور مدير جديد در اين راس اين مركز فعاليت هاي تازه اي را آغاز كرده است و از نظر اساتيد فن هم بهره مي برد. شايسته است در زمينه توليد نماهنگ نيز از تجربه قديمي ترها استفاده شود.
نظر شما