خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و هنر: خانه هنرمندان از جمله مراکز فرهنگی شهر تهران است که با داشتن گالری‌هایی چون میرمیران، بهار، تابستان، پاییز، زمستان و ممیز، نامی در کانون توجه اهالی هنر تجسمی و علاقمندان بدان است.
در سال‌های اخیر خانه هنرمندان به جز برنامه‌هایی که به طور معمول و دائم در گالری‌های خود برگزار می‌کند، گاه و بی‌گاه میزبان فعالیت‌های تجسمی دیگر نهادها نیز بوده و هست؛ از برپایی بخش‌هایی از جشنواره‌های تجسمی فجر و دوسالانه‌ها گرفته تا برپایی اکسپو.
در نشستی چند ساعته که با مجید سرسنگی مدیر عامل خانه هنرمندان در خبرگزاری مهر داشتیم در کنار صحبت درباره جایگاه این خانه و همچنین کلیتی از هنر انقلاب و نهادهای فرهنگی، بخشی هم درباره فعالیت خانه هنرمندان در حوزه هنرهای تجسمی، حراج کریستی و مدیریت بر هنرهای تجسمی صحبت کردیم که بخش سوم و پایانی نشست ما را تشکیل داده است.
* خاطرم هست که شما اولین کسی بودید که بحث گالریOutdoor یا گالری روباز را در کشور مطرح کردید که این مدل گالری در تمام دنیا وجود دارد به جز ایران و باز هم خاطرم هست چند وقت پیش که با هم صحبت می‌کردیم شما از تمایلتان برای راه‌اندازی اولین گالری روباز ایران در خانه هنرمندان گفتید. چرا هنوز این گالری راه‌اندازی نشده است؟
ــ بله این یکی از علایق من است که بتوانیم در باغ هنر یک گالری روباز داشته باشیم. باید بگویم کارهای مربوط به راه‌اندازی این گالری را نیز انجام داده‌ایم و حتی مسائل مربوطه را نیز با شهرداری رفع کردیم منتهی باید مسائل مالی آن را نیز درست و حل کنیم.
قرار شد برای راه‌اندازی این گالری سازمان زیباسازی به ما کمک کند ولی تاکنون آن وعده‌هایی که داده بودند عملی نشده است ولی من کماکان پیگیر این جریان هستم. الان با بخش خصوصی صحبت کرده‌ام تا حتی اگر سازمان زیباسازی هم کمک نکرد این جریان عملی شود.
* لزوم وجود این گالری روباز در باغ هنر چیست که انقدر به دنبال اجرایی شدن آن هستید؟
ــ این گالری یک فرهنگ عمومی بین مردم ایجاد می‌کند. با وجود چنین گالری‌ای مردم وقتی وارد پارک می‌شوند چشمشان به آثار تجسمی هم می‌افتد. برپایی یک‌چنین گالری‌ای یکی از آرزوهای من است و همیشه دوست داشتم که در پارک خانه هنرمندان یکی از آنها را داشته باشیم. به هرحال در حال پیگیری هستیم. ما حتی قرارداد ساخت آن را هم با سازمان زیباسازی بسته‌ایم و به محص اینکه هزینه اولیه را بدهند کار شروع می‌شود.
مطمئنم که اگر این گالری در باغ هنر افتتاح شود می‌تواند الگویی باشد برای این چنین گالری‌ها و تکثیر آنها در سراسر کشور یا حداقل در تهران.
* به نظر نمی‌رسد این اتفاق هزینه آنچنانی داشته باشد؟
- نه زیاد هزینه نمی‌برد ولی برای ما به عنوان خانه هنرمندان این هزینه‌ها با توجه به مشکلات مالی‌ای که داریم زیاد است.
* قرار بود که در باغ هنر و خانه هنرمندان بازاری برای هنرهای تجسمی به صورت خاص و برای هنر به صورت عام بازاری راه‌اندازی کنید. راه‌اندازی بازار هنر به کجا رسید؟
ـ یکی دیگر از کارهایی که ما در حوزه هنرهای تجسمی انجام خواهیم داد بازار هنر است که هنوز درگیر مسائل مالی هستیم. این مورد هم در مرحله‌ای رها شده که باید از مرکزی پولی برای راه‌اندازی اولیه آن به خانه هنرمندان تزریق شود که متاسفانه این کار انجام نشده است.
در حال پیگیری این مورد هم هستم که سرمایه‌گذار خصوصی پیدا کنیم و بازار هنری راه بندازیم که مکانی برای عرضه مستقیم آثار هنری هنرمندان به مردم باشد.
* در مورد بازار هنر که صحبت می‌کنید آدم به یاد بازار هنر پارک لاله می‌افتد. آیا قرار است که این مورد هم شبیه آن باشد؟
ـ قطعا مثل آن نمی‌شود. ما در مورد فروش آثار هنری کاملا تخصصی رفتار خواهیم کرد. به جز آثار هنری چیزی در بازار هنر ما وجود نخواهد داشت و صرفا تابلوی نقاشی، مجسمه، سفال و کتاب و .... را در این بازار خواهید یافت.
* شما همیشه یکی از منتقدان جدی کریستی بوده و هستید. خاطرم هست در گفتگویی بر این نکته تاکید داشتید که کریستی نباید مانند آنچه که الان هست برای هنر ایران تصمیم بگیرد و مسیر هنرهای تجسمی ایران را مشخص کند. هنوز اقدامی نکردید که خانه هنرمندان رکنی بشود که آثار هنرمندان از این طریق به حراج‌ها برود؟
ـ مسئله حضور در حراج‌ها و بازارهای بین‌المللی مسئله‌ای بسیار پیچیده است. افرادی در این مسئله سودهای کلان به دستشان می‌آید و به راحتی حاضر نیستند که این جریان را به کس دیگری بسپارند.
این بیشتر از آنچه که وظیفه ما باشد که در این زمینه فکر بکنیم وظیفه مرکز هنرهای تجسمی وزارت ارشاد است. من معتقدم که بخش مهمی از آثار تجسمی ما توسط حراج‌ها به خصوص کریستی به تاراج می‌رود و از سوی دیگر این حراج‌ها هستند که برای هنرهای تجسمی کشور ما سیاست‌گذاری می‌کنند، حتی اندازه کار و تابلوی هنرمندان ما را هم دیکته می‌کنند.
مرکز هنرهای تجسمی ماه‌هاست که سرپرست دارد و مدیر ندارد. درخواست من از جناب آقای حسینی وزیر ارشاد و معاون هنری ایشان یعنی آقای شاه‌آبادی این است که به این نکته توجه کنند که نمی‌شود چند اداره کل مهم همزمان با سرپرست اداره کرد.
همین که مرکزی با سرپرست اداره شود اساسا آن را جدی نمی‌گیرند و خود سرپرست نیز تکلیفش روشن نیست. سیاست‌های هنری ما باید در وزارت ارشاد شکل بگیرد زیرا این وزارتخانه برای همین کار تاسیس شده است. به عقیده من وزارت ارشاد به جای اینکه خودش را درگیر اجرا کند باید بدنه خود را کوچک کرده و به ستاد و اتاق فکر تبدیل شود.
ما در کشور در حوزه هنرهای تجسمی مشکلات جدی داریم. ما نتوانستیم با آن جریانی که از خارج کشور هست مقابله کنیم و برای رویارویی با آن حرفی برای گفتن داشته باشیم. ما حتی در برنامه‌های تجسمی داخل کشور هم مشکل داریم و در میان هنرمندان و مدیران هنرهای تجسمی ارشاد چند دستگی وجود دارد.
هنرهای تجسمی از قدیمی‌ترین هنرهای کشور ما هستند. بخشی از بهترین، صاحب‌نام‌ترین و خوشنام‌ترین هنرمندان کشور ما در بخش تجسمی فعالیت می‌کنند. در چنین شرایطی نمی‌شود مرکزی که باید در حوزه سیاست‌گذاری، نظارت و حمایت کار بکند بدون مدیر باشد.
در اینکه ما چه می‌توانیم در حوزه تجسمی بکنیم و یا چه کارهایی در این حوزه کرده‌ایم، باید بگویم ما سعی کردیم انحصارها را بشکنیم. در گالری‌های ما سعی شده افرادی که شاید در بازی اقتصادی دلالان قرار نمی‌گیرند، بازی داده شوند. ما قطعا نمی‌توانیم یک کریستی در ایران به وجود بیاوریم زیرا یک عزم ملی برای این کار لازم است.
اگر یک کشور کوچک بدون شناسنامه و پیشینه مثل امارات متحده عربی می‌آید و مرکزی برای حراج های تجسمی و جشنواره‌های سینمایی، موسیقی و ... می‌شود مسلما یک عزم و اراده ملی پشت آن است.
من مخالف فروش آثار ایرانی‌ها در خارج نیستم بلکه به این اعتقاد دارم که این کار باید از دالان درست عبور کند و از یک نظام سالم بگذرد نه اینکه سودجویانی که فقط به منافع مالی خودشان توجه دارند واسطه فرستادن نقاشی‌های ایرانی به خارج شوند.
نمی‌دانید که سر بزرگان هنرهای تجسمی چه بازی‌هایی در می‌آورند. نهایتا فقط دلالان پشت صحنه کریستی سود می برند.
خطاب من آقای شاه‌آبادی است که اگر آقای امیرنیا برای این پست مدیریت بر امور تجسمی ارشاد لایق است چرا رئیس مرکز نمی‌شود و اگر نیست چرا کسی دیگر را نمی‌آورند؟ این خنده‌دار است که از مراکز تحت پوشش معاونت هنری چند تایش سرپرست دارد و یکی از مراکز هم مدتها بلاتکلیف بود.
انتظار دارید از دل این مجموعه چه چیزی بیرون بیاید؟ یک فکر هدفمند و نظام‌مند؟ آیا می‌شود با چنین شرایطی جلوی این واسطه‌گری‌های فاسد را گرفت؟ قطعا نمی‌توان.
اگر واقعا معاونت هنری بخواهد، ما این آمادگی را داریم که این جریان ناسالم را عوض کنیم و به آنها در این راه کمک کنیم. هر چند که دوستان معاونت هنری خیلی هم با ما مهربان نیستند ولی ما دوستی خود را ثابت کرده‌ایم و هر وقت اراده کردند و چیزی خواستند ما لبیک گفتیم و خواهیم گفت.
-----------------------
گفتگو از مجید احمدی و فریبرز دارایی
نظر شما