به گزارش خبرنگار مهر، هنر هزار و پانصد ساله سرزمین خورشید به دلیل ناتوانی مالی و حمایت نکردن دولت از بافندگان قالی عرصه را برای تولیدات فرش ماشینی و کپی برداری نقشه ها و طرحهای فرش توسط کشورهای همسایه نظیر چین و هندوستان باز کرده است.
نقش خزان بر هنر فرشبافی خراسان سایه افکند
قصه تلخ عدم حمایت های لازم از بافندگان سبب شد نقش خزان بر هنر فرشبافی خراسان سایه افکند و آنان رغبت خود را برای بافت فرش از دست بدهند و امروز این بافندگان پنجه طلایی به دلیل عدم رعایت رنگبندهای متنوع نمی توانند همچون سالهای گذشته با رقبای خارجی به رقابت بپردازند.
خراسان رضوی همواره از مهمترین مناطق بافت قالی در کشور بوده است اما طی سالهای اخیر هنر هزار و پانصد ساله این خطه که سالانه 75 میلیون دلار ارزآوری دارد در پیچ و خم زندگی ماشینی به دست فراموشی سپرده شد و بافندگان به امید حمایت های پدرانه دولت دست از گره زدن برداشته اند.
گره های ناگشوده بر هنری هزار نقش
یک کارشناس صنعت فرش در این زمینه به خبرنگار مهر می گوید: گره های ناگشوده بر هنر هزار نقش قالیبافی سبب شده طی سالیان اخیر بافندگان چشم انتظار گره گشایی از این هنر اصیل ایرانی باشند.
سعید باقری می افزاید: هنر قالیبافی در گذشته بیشتر برای استفاده و نیاز خود مردم به فرش و قالی مورد توجه بود و از طرحهای ذهنی و ساده استفاده می شد اما امروزه نقشه‌های متنوعی برای قالی ها طراحی می شود و شاید امروزه به دلیل غفلت از طراحی ها و استفاده از رنگ های متنوع این هنر در خطه خراسان رو به اضمحلال و فراموشی است.
حاکم کردن ثبات اقتصادی در بازار
وی ادامه می دهد: قالیبافی می تواند به عنوان یک شغل و وسیله‌ای برای امرار معاش به حساب آید اما در حال حاضر به دلیل عدم حمایت های مادی و معنوی از بافندگان کمتر کسی است که تمایل داشته باشد در این زمینه نقش آفرینی کند بنابراین برای احیا این هنر ناب و اصیل باید ثبات اقتصادی را در بازار حاکم کرد و نسبت به بیمه قالیبافان اهتمام جدی و ویژه ای داشت.
این کارشناس صنعت فرش معتقد است، هنر قالیبافی اگر همچون گذشته رونق پیدا کند می توان با اتکا به آن زمینه توسعه صادرات غیر نفتی و ایجاد اشتغال را فراهم کرد اما همه این عوامل در صورتی تحقق می یابد که دولت با پشتیبانی های خود، طراحی ها و رنگ بندهای متنوع و گوناگون را مدنظر قرار داده و نسبت به برگزاری دوره های آموزشی تخصصی برای فارغ التحصیلان رشته فرش، طراحان و نقاشان اقدام کند.
به گفته وی تولیدکنندگان فرش سرمایه گذاری محدودی در زمینه استفاده از طرح های جدید می کنند و از علوم و فنون روز برای توسعه کیفی این هنر بهره چندانی نبرده اند و این امر موجب جولان فرش چینی و پاکستانی در بازارهای فرش خراسان شده است.
راغب نبودن افراد جامعه برای خرید فرش دستباف
وی عنوان می کند: راغب نبودن بیشتر افراد جامعه برای خرید فرشهای دستباف به دلیل قیمت بالای آن، کمبود نقدینگی و کاهش تعداد بافندگان فرش دستباف به دلیل بیماریهای ناشی از کار قالیبافی بخش مهمی از مشکلاتی است که به خاطر عدم پشتیبانی های دولتی، بافندگان با آن دست به گریبانند و این عوامل در کنار هم موجب شده فرش دستباف امروز جایگاه واقعی خود را در میان کشورهای جهان از دست بدهد.
باقری ادامه می دهد: عدم فرهنگسازی لازم برای خرید فرش دستباف و غفلت از پرداختن به این هنر هزار و پانصد ساله در خطه خراسان، مهر بی مهری و بی توجهی را بر دار قالی ها حک کرده و شاید اگر دولت با رسیدگی بیشتر به این هنر اصیل زمینه فعالیت بیشتر قالیبافان را فراهم می کرد امروز افراد جامعه نسبت به این هنر ایرانی بی تفاوت نبودند و برای خرید آن سر و دست می شکستند.
روزهای طلایی فرش دستباف خراسان به سر رسید
به گفته وی روزهای طلایی فرش دستباف خراسان رضوی در صورت بی توجهی ها و دلسردی قالیبافان به سر می رسد.
وی با اشاره به گرانی فرش دستبافت نسبت فرش های ماشینی عنوان می کند: فرش دست بافت کالایی سرمایه ای است که با گذر زمان ارزش بیشتری پیدا می کند و این امر نشان می دهد که خرید فرش دستبافت بسیار مقرون به صرفه بوده و دارای قیمتی گزاف نیست.
معاون برنامه ریزی و اشتغال استاندار خراسان‌رضوی نیز به خبرنگار مهر می گوید: ۴۰ درصد فرش دستباف کشور در این استان تولید می‌شود اما این امر در حالی است که مشکلاتی در این بخش گریبان بافندگان را گرفته و موجب شده تا بسیاری از آنان دست از این صنعت پررونق بکشند.
تدوین و بررسی راهکارهایی به منظور رفع مشکلات بافندگان
رضا جمشیدی ادامه می دهد: تدوین و بررسی راهکارهایی به منظور رفع مشکلات بافندگان دربازه‌های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت ضروری است زیرا مهمترین ن راه تامین معاش روستائیان استان فرشبافی است و از این طریق بسیاری از جوانان روستا در چرخه اشتغالزایی و کارآفرینی قرار گرفته اند.
وی بر ایجاد خانه فرش خراسان‌رضوی تاکید کرده و بیان می کند: این صنعت می تواند زمینه اشتغالزایی بسیاری را نه تنها در روستاها بلکه در سایر شهرهای کشور نیز فراهم کند و در این راستا باید راهکارهای ارتقاء کیفیت فرش و ارائه آموزش به دست اندرکاران حوزه فرش مورد توجه هر چه بیشتر قرار بگیرد.
بی رونق شدن بازار فرش دستباف خراسان
وی با اشاره به بی رونق شدن بازار فرش دستباف خراسان طی سالهای اخیر عنوان می کند: باور اشتباه شهروندان نسبت به گرانی فرش دست بافت و رقابت شدید ماشین بافت های صنعتی بخشی از عوامل بی رونق شدن این هنر هزار و پانصد ساله است.
معاون برنامه ریزی و اشتغال استاندار خراسان‌رضوی بر اعطا تسهیلات به بافندگان فرش خراسان تاکید کرده و تصریح می کند: چندین سال است که به دلیل نبود سیاست های تشویقی، افزایش مراکز و کارخانه های صنعتی، تحریم فرش ایران و عضو نبودن این کشور در سازمان تجارت جهانی، تولید فرش در استان با رکود و دلسردی بافندگان مواجه شده است.
وی می گوید: در حال حاضر 200 هزار نفر به شکل مستقیم و غیر مستقیم در خراسان رضوی در این هنر نقش آفرینی کرده و حدود ۹۰هزار بافنده نیز در کارگاه های قالی بافی فعالیت می کنند و این افراد نیازمند حمایت هستند تا به رقابت با رقبای خارجی بپردازند.
یکی از راهکاری مهم احیاء صنعت فرش دستبافت خراسان رضوی اعطا تسهیلات کافی به بافندگان و حمایت های مادی و معنوی از این اقشار است اما در این میان فرهنگسازیهای لازم برای توجه مردم نسبت به فرش دستبافت نیز باید از سوی نهادهای فرهنگی انجام پذیرد.
..............................
گزارش: مرضیه صاحبی
نظر شما