بیم‌ها و امیدهای محیط زیست خراسان شمالی/ زمین‌مان را پاک از دست داده‌ایم

به گزارش خبرنگار مهر، در این سالها، زمام محیط زیست و پارک‌های ملی و پناهگاه‌های حیات وحش در این استان به دست کسانی سپرده شده بود که به دلیل کم توجهی و سوء مدیریت آنان، این خطه از ایران اسلامی درعرصه های زیستی، شاهد نابودی نگران کننده داشته های محیط زیست بود.

حکایت تلخی که در این چند سال بر سر محیط زیست خراسان شمال رفت، اکنون دیگر به حدیثی کهنه بدل شده و اینک نوبت سخنی نو است؛ سخنی از جنس امید که با حضور خدمتگزارانی درد آشنا و از جنس محیط زیست، برای التیام دردهایی چند ساله در این استان کمر همت بسته‌اند.

محیط زیست خراسان شمالی نفس تازه می کند

در این چند سال اگر چه هر از چند گاهی مسؤولان محیط زیست خراسان شمالی اخباری خوش از یوزپلنگ آسیایی؛ گونه نادر در حال انقراض حیات وحش را مطرح می کردند؛ اما آن چه که بیش از همه در اخبار و رسانه های استانی به چشم می‌آمد روند نگران کننده افزایش شکار غیرمجاز و کشته شدن گونه‌های نادر حیات وحش در استان بود.

افزایش شکار غیرمجاز در خراسان شمالی به اندازه‌ای بود که حتی صدای شکارچیان قدیمی نیز درآمد؛ صدایی که می گفت دیگر در مناطق وسیع حفاظت شده و پارک های ملی استان هم دیدن گله های چند ده تایی کل و بز بسیار سخت شده است، اما از طرف دیگر وقایع تلخ تری نیز در محیط زیست استان روی می داد و آن این که تقریبا هر یک ماه خبر کشته شدن یک گونه نادر زیستی از جمله پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کفتار و... در قسمتی از خراسان شمالی شنیده می شد و فیلم ها و عکس های این فجایع نیز دست به دست می چرخید.

یک کارشناس ارشد محیط زیست خراسان شمالی می گوید: باید از آن چه که در این چند سال بر محیط زیست استان رفت درس گرفت اما نباید این نکته را نیز از نظر دور داشت که برای بهبود اوضاع ماندن در گذشته فایده ای ندارد و اکنون فصل کار و موعد برخاستن است.

مهدی کرمی اظهار می‌کند: اجرای برنامه‌های زودبازده و در عین حال اصولی برای جلوگیری از شکار غیرمجاز، تقویت تشکل های مردمی وNGO های زیست محیطی، بسیج جوامع محلی، برگزاری دوره‌های آموزشی در روستاها و مناطق و... از جمله مواردی است که در کنار سایر وظایف سازمانی، حیات وحش استان سخت به آنها نیاز دارد.

به گفته وی در زمینه آلودگی‌ها و پسماندهای خطرناک نیز، اگر چه خراسان شمالی آنچنان صنعتی نشده اما از اکنون باید با رعایت اصول درست صنعتی شدن و نیز فرهنگ سازی، آینده پاک آب و خاک و هوای استان خود را تضمین کنیم.

کرمی تصریح می‌کند: آگاه سازی مردم ماندگارترین و موثرترین اقدام برای حفاظت از محیط زیست است چرا که در واقع اقدامات انسانی هستند که محیط زیست را به سوی قهقرا می‌برند و سبب بروز بلایای طبیعی و زیستی می شوند.

نسخه‌هایی برای درمان دردهای قدیمی محیط زیست

مدیرکل جدید حفاظت محیط زیست خراسان شمالی هم در گفتگو با خبرنگار مهر، از دردها و چالش های عرصه های زیستی استان می گوید و از این که درمان این دردها نیازمند عزم ملی و مدیریت جهادی همه است.

سیدعلی اصغر مطهری می گوید: خراسان شمالی دو میلیون و 800 هزار هکتار وسعت دارد که 194 هزار و 141 هکتار آن شامل سه پارک ملی سالوک، ساریگل و ضامن آهو، مناطق حفاظت شده سالوک، ساریگل، قرخود، گلول و سرانی و پناهگاه حیات وحش میاندشت زیر پوشش مدیریت حفاظت محیط زیست است.

به گفته وی این استان به نسبت دیگر استان های کشور دارای مناطق بکری است که در صورت مدیریت درست؛ علاوه بر حفاظت از داشته های زیستی می توان از آنها بهره وری اقتصادی نیز داشت.

مطهری در مورد اصلی ترین چالش های زیست محیطی خراسان شمالی اظهار می کند: در کنار مسائلی نظیر آلودگی هوا، کمبود آب های زیرزمینی و سطحی، آلودگی های صنعتی و... که در این استان تا حدودی وجود دارد؛ مهم ترین چالش زیست محیطی خراسان شمالی مسأله شکار غیرمجاز گونه های حیات وحش استان است.

وی بر نقش مردم در بهبود وضعیت موجود تأکید می کند و می افزاید: باید با آموزش جوامع بومي و محلي حاشيه مناطق تحت مديريت، بهره گیری از ظرفیت دینی و دانشگاهی، اجرای طرح های اقتصادی همگام با محیط زیست، بهبود قوانین موجود در زمینه شکار غیرمجاز و ... روند نگران کننده نابودی حیات وحش و محیط زیست خراسان شمالی کند و سپس قطع شود.

مطهری می‌گوید: باید در کنار این اقدامات، افزایش تجهیزات حفاظتی و نیز تعداد محیط بانان به صورت جدی پیگیری شود چرا که به گفته او اکنون حراست از حدود 200 هزار هکتار عرصه زیستی خراسان شمالی بر عهده 49 محیط بان است در حالی که بر اساس استانداردهای بین‌المللی برای هر سه هزار هکتار حداقل یک محیط بان مورد نیاز است.