ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی بجنورد/ طرحی که پای سازمان ملل را به میان کشید

به گزارش خبرنگار مهر، شهر بجنورد، مرکز خراسان شمالی با دارا بودن دو منطقه شهری یک و دو و همچنین شهرداری مهر 211 هزار نفر جمعیت دارد که 75 هزار نفر از این تعداد، یعنی یک سوم جمعیت این شهر در سکونتگاه های حاشیه ای و غیررسمی زندگی می کنند.

در حال حاضر 26محله و سکونتگاه غیررسمی در حواشی شهر بجنورد وجود دارد که غالب ساکنان آنها را مهاجران و روستاییان حاشیه مرکز خراسان شمالی تشکیل می دهند؛ مناطقی چون باقرخان، کوی امام هادی، کلاته جوادیه، حلقه سنگ، ملکش، احمدآباد، صندل آباد که ساکنان آنها در کنار مشکلات اقتصادی و اجتماعی ویژه خود، از کاستی های خدماتی و شهری متعددی نیز تنها به دلیل حاشیه ای و غیررسمی بودن محل سکونت رنج می برند.

تاکنون شهرداری بجنورد و مسئولان نهادهای متولی در خراسان شمالی تلاش های زیادی برای ساماندهی این سکونتگاه ها و رفع مشکلات ساکنان آنها کرده اند اما انجام این اقدامات مقطعی و جزیره ای در کنار زایش مستمر این سکونت گاه ها نتوانسته درمان مناسبی برای معضل و درد حاشیه نشینی در بجنورد باشد.

به هر روی در حال حاضر بجنورد یکی از مهم ترین شهرهای کشور در بالا بودن تعداد سکونتگاه های غیررسمی و درصد ساکنان این مناطق محسوب می شود؛ دردی که سرانجام پای برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد"UN-HABITAT" را برای ساماندهی این وضعیت به میان آورد.

برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد

برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد(UN-HABITAT)که پیش‌تر مرکز سکونت‌گاه‌های انسانی سازمان ملل نامیده می‌شد از طریق دفاع، تنظیم خط مشی، ظرفیت‌سازی، ایجاد دانش و تقویت و مشارکت‌های دولت‌ها و جامعه مدنی از توسعه‌ پایدار سکونت‌گاه‌های انسانی حمایت می‌کند. 

UN-HABITAT در سال 1978 تأسیس شد و کارگزاری اصلی برای اجرای دستور"کار محل زیست" و هماهنگ‌ کردن فعالیت‌های مربوط به توسعه سکونت‌گاه‌های انسانی در داخل خانواده سازمان ملل بوده که بر دو حوزه  سرپناه مناسب برای همه و توسعه شهری پایدار تمرکز می‌کند.

برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد با مشارکت دولت‌ها، مقام‌های محلی، سازمان‌های غیردولتی و بخش خصوصی حمایت و کار می‌کند البته برنامه‌ها و طرح‌های فنی آن بر طیفی گسترده از مسائل از جمله بهبود زندگی زاغه‌نشینان، کاهش فقر شهری، بازسازی پس از فجایع و سوانح، تأمین آب و دفع بهداشتی فاضلاب شهری و بسیج منابع مالی محلی برای ساخت سرپناه متمرکز است و بیشتر این برنامه‌ها با مشارکت سایر کارگزاری‌های حمایتی دوجانبه انجام می‌شود.

ساماندهی سکونتگاهای غیررسمی بجنورد با مشارکت برنامه اسکان بشر ملل متحد

در نخستین روز از هفته جاری رییس دفتر برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد در تهران به خراسان شمالی سفر کرد و در این سفر تفاهمنامه ای بین این دفتر با شهرداری بجنورد و بخش عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی امضا شد تا بر مبنای آن برای توسعه شهری و کاهش سکونت گاه های غیررسمی بجنورد اقدام شود.

سیامک مقدم، رییس دفتر برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد در تهران که شنبه ضمن دیدار با استاندار خراسان شمالی از مناطق مختلف حاشیه ای بجنورد به همراه مسئولان شهرداری مرکز خراسان شمالی و دیگر نهادهای این استان بازدید کرد؛ در گفتگو با خبرنگار مهر، از انتخاب بجنورد به عنوان دومین شهر ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی از سوی برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد در کشور خبر می دهد.

وی با یادآوری این که دفتر برنامه اسکان بشر ملل متحد در تهران نخستین تفاهمنامه در این زمینه را پنج شنبه هفته گذشته با سبزوار امضا کرده است، اضافه می کند: در همین راستا روز گذشته تفاهمنامه همکاری بین این دفتر با شهرداری بجنورد و بخش عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی امضا شده تا با همکاری این بخش ها برای ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی بجنورد اقدام شود.

مقدم اظهار می کند: بر اساس این تفاهم نامه دفتر برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد در تهران خدمات کارشناسی، انتقال تجربه از کشورهای دیگر و زمینه سازی مشارکت هرچه بیشتر دستگاه های مرتبط برای اجرای ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی بجنورد را ارائه می کند اما به دلیل نداشتن اعتبارات، نمی تواند در زمینه هزینه های اجرای طرح ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی بجنورد همکاری کند.

ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی بجنورد نیازمند مشارکت همه دستگاه ها

روح الله براتیان، شهردار بجنورد نیز در زمینه سکونتگاه های غیررسمی و حواشی این شهر در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: بجنورد به عنوان شهر پایلوت توسعه زیر ساخت های مناطق حاشیه نشینی و اجرای طرح همه جانبه در رابطه با توسعه زیر ساخت محلات حاشیه نشین و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی انتخاب شده و تفاهم نامه آن نیز با دفتر برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد در تهران منعقد شده است.

وی با بیان این که یک سوم از جمعیت 211 هزار نفری بجنورد در 26 سکونتگاه غیررسمی این شهر زندگی می کنند؛ بر رفع معضلات و نیازهای خدماتی شهری این مناطق تأکید کرده و می افزاید: ارائه خدمات شهری به ساکنان این مناطق و ساماندهی این محله ها نیازمند برنامه ریزی اصولی و مشارکت دستگاه های مرتبط است.

براتیان با اشاره به این که افزون بر این ساماندهی این سکونتگاه ها به اعتبار کلانی نیز نیاز دارد، اظهار می کند: برنامه مناسب برای ساماندهی این سکونت گاه ها از سوی دفتر برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد ارائه شده اما تأمین اعتبار برای اجرای این طرح نیازمند ورود و مشارکت همه مسئولان و دستگاه های مرتبط است.

شهردار بجنورد با تأکید بر همکاری مدیران خراسان شمالی برای اجرای این طرح، اظهار امیدواری می کند که با مشارکت دستگاه های مرتبط در استان، طرح ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی بجنورد با کیفیت و استاندارد مناسبی اجرا شده و مشکلات ساکنان این مناطق تا حدود زیادی مرتفع شود.