خبرگزاری مهر ـ گروه استانها: شهرستانهای مختلف استان یزد از زمانهای دور هر یک به تولید و پرورش محصولی خاص در استان شهرت داشته اند به عنوان نمونه، خرمای بافق، پسته و زعفران بهاباد، زردآلوی نوبرانه ابرکوه، انار مهریز، گندم و انگور خاتم و .... برای خود نه تنها شهرت ملی بلکه در مواردی شهرت جهانی داشته اند.
طی سال های اخیر، از یک سو صنعتی شدن یزد به تدریج این محصولات را به زیر سایه خود برده و از سوی دیگر، خشکسالی های پی در پی، همین رمق باقی مانده از کشاورزی استان یزد را نیز نابود می کند.
کمای بی بازگشت کشاورزی استان یزد
در شرایطی که همه تلاش و فکر و ذکر مسئولان استان یزد، توسعه صنعتی این استان شده، کشاورزی به واقع به حاشیه رفته و خشکسالی، آبیاری نادرست و سنتی، کاهش سطح سفره های آب زیرزمینی و ... نیز به کمک مسئولان آمده تا این بخش به کمایی بی بازگشت برود.
امسال نیز شرایط بارندگی های پاییزه بر خلاف سایر نقاط کشور در یزد بسیار نامطلوب بوده به نحوی که میزان بارش ها در پاییز امسال در مقایسه با پاییز سال گذشته در استان از کاهش ۵۴ درصدی و در شهر یزد از کاهش ۹۵ درصدی برخوردار بوده و همه شهرستان های استان، سیر کاهشی در بارش ها داشته اند و تنها شهرستان خاتم با هشت درصد افزایش نسبت به سال گذشته، اندکی سال بهتری نسبت به پارسال در زمینه بارش ها داشته اما هنوز هم این میزان بارش، با هیچ نقطه ای از کشور برابری نمی کند.
این روند در کنار دیدگاه مدیران استان، فعالان بخش کشاورزی را نگران کرده و این بخش را در آستانه نابودی کامل می دانند.
مسئولان اعتقادی به بخش کشاورزی ندارند
مشاور کمیسیون کشاورزی مجلس در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: برای تحقق اقتصاد مقاومتی باید به بخش کشاورزی و قابلیت‌های آن اعتقاد داشته باشیم.
کاظم فرهمند اظهار داشت: شاید بتوان این‌گونه بیان کرد که یکی از اساسی‌ترین مشکلات جامعه ما، نداشتن اعتقاد کافی به بخش کشاورزی است و هنوز باور نداریم که این بخش می‌تواند هم تولیدی بیش از آنچه که اکنون دارد، داشته باشد و هم زمینه صادرات را بعد از نفت برای ما فراهم کند.
حمایتی از بخش کشاورزی نمی شود
وی ادامه داد: شاهد هستیم که هنوز برخی از مسئولان، اعتقادی به بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین راهکارهای توسعه کشور ندارند و در همه دوره‌ها کمک‌هایی که به بخش کشاورزی می‌شود، کمتر از حوزه صنعت است و این در حالی است که اگر کوچک‌ترین مشکلی در بخش صنعت ایجاد شود همه ابزارها برای حل آن به کار گرفته می‌شود اما حمایت چندانی از بخش کشاورزی صورت نمی‌گیرد.
فرهمند خاطرنشان کرد: رهبر انقلاب اعتقاد دارند که باید از بخش کشاورزی حمایت بیشتری صورت بگیرد و این امر مستلزم آن است که نگاه‌ها به این سمت بیشتر شود تا نقش چرخه کشاورزی در توسعه کشور را هر چه بیشتر شاهد باشیم.
بخش قابل توجهی از آب بخش کشاورزی در کشور هدر می رود
این کارشناس کشاورزی گفت: این نکته باید مدنظر قرار گیرد که اولویت اصلی در توجه به کشاورزی، استفاده بهینه از منابع آبی است، چون بخش زیادی از آب بخش کشاورزی در کشور به هدر می‌رود.
وی افزود: اگر در زمینه صنایع تبدیلی سرمایه‌گذاری بیشتری صورت بپذیرد و اعتبارات بیشتری به این زمینه اختصاص پیدا کند، می‌توانیم شاهد رشد صادرات در بخش کشاورزی باشیم.
نبود صنایع تبدیلی در مقطعی به یکی از بزرگترین نگرانی های مردم مناطقی تبدیل شده که اغلب به امر کشاورزی اشتغال دارند زیرا نبود این صنایع اغلب سبب می شود کشاورزان محصول خود را با قیمت کمتری به دلالان سایر استانها بفروشند یا به دلیل خراب شدن محصول، آنها را با قیمت کمی در بازار مصرف به فروش برسانند.
بحث ایجاد صنایع تبدیلی در مقطعی در سطح استان پیگیری شد و مسئولان استان و نمایندگان مجلس در مقطعی پیگیر تحقق این امر بودند اما دوباره این امر مهم به حاشیه رفت و امید کشاورزان در این بخش نا امید شد.
حتی نبود صنایع بسته بندی برای محصولاتی نظیر زعفران بسیار به ضرر کشاورزان تمام شده زیرا آنها ناچارند محصولات خود را به صورت فله ای به استانهای صاحب نام در این زمینه بفروشند و خود از سود اصلی تلاش های یک ساله بی نصیب بمانند.
در بخش کشاورزی هم افزایش راندمان در حوزه آب، ایجاد صنایع تبدیلی، بسته بندی و ... می تواند نجات بخش این امر باشد و کارشناسان مختلف نیز در این زمینه اظهار نظرهای مختلفی داشته اند.
همه برای مشکل کم آبی اندیشه کنند
مشاور کمیسیون کشاورزی مجلس در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: برای خروج از بن بستی که کم آبی ایجاد کرده است، مردم و مسئولان باید با همدیگر همراه شوند.
کاظم فرهمند اظهار داشت: استمرار خشکسالی در سالهای اخیر و کاهش بارندگی در مناطق مختلف کشور از جمله مناطق کویری و تداوم خشکسالی در آینده، شرایط را برای ادامه روند کنونی تولید در بخش کشاورزی و صنعت با مشکل جدی مواجه می‌سازد.
وی افزود: برداشت بی‌رویه از آبهای زیرزمینی، کاهش راندمان آبیاری، تلفات بیش از حد، تبخیر بالا، نداشتن برنامه ریزی صحیح در مورد آب در بخش صنعت، تغذیه ناکافی و نامناسب سفره‌های آب زیرزمینی و هدررفت آبهای سطحی و وارد شدن این آبها به کویر نمک، بزرگترین مشکل را در بخش آب در آینده ایجاد و این امر، امید به ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی، صنعت و خدمات را به یأس مبدل خواهد کرد.
وی افزود: برنامه‌ریزی در زمینه آب در کل کشور و به‌ویژه مناطق کویری از جمله شهرستانهای استان یزد در اولویت اول برنامه‌های مسئولان و دست‌اندرکاران است و اگر امروز برنامه‌ریزی نکنیم، به طور قطع فردا دیر خواهد شد.
لزوم توسعه کشت محصولات کشاورزی کم آبخواه در یزد
فرهمند گفت: جلوگیری از کشت محصولات نیازمند آب زیاد و اختصاص آب کشاورزی برای محصولات کم‌آبخواه و پردرآمد از جمله کشت‌های گلخانه‌ای، دامداری و مرغداری‌ها و محصولات باغی نیز باید مدنظر قرار گیرد.
این کارشناس کشاورزی ادامه داد: افزایش راندمان آبیاری، اجرای سیستم‌های نوین آبیاری و جلوگیری از هدر رفت آب، انتقال آب به‌وسیله لوله به‌منظور جلوگیری از تبخیر و افت شدید آب و تجهیز کشت‌های زراعی و باغی به سیستم آبیاری نوین و نصب کنتور حجمی به‌منظور جلوگیری از برداشت بی‌رویه آب تأثیر مهمی در اصلاح راندمان آبیاری خواهد داشت.
فرهمند اضافه کرد: در شبکه‌های آب شهری و روستایی هم متأسفانه تلفات آب زیاد است و به‌طور متوسط ۲۵ درصد تلفات در آب شهری در کشور برآورد شده است و هرچند برنامه‌های خوبی برای کاهش این تلفات در حال اجرا است اما باید به‌صورت جدی‌تری به این مسئله از جانب مردم و مسئولان نگریسته شود.
نظر شما