پرونده ثبت جهانی چوگان به یونسکو ارسال شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور معاون میراث فرهنگی سازمان با اعلام این خبر گفت: پرونده نامزدی ثبت جهانی چوگان با حمایت مسئولین مرتبط با این ورزش و پس از بررسی و تکمیل نهایی از سوی مسئول تهیه پرونده این بازی  روز پنجشنبه ۱۱ فروردین ماه  به دبیرخانه  کمیته میراث ناملموس  یونسکو ارسال شد تا پس از بررسی و ارزیابی در سال ۲۰۱۷ در کمیته میراث جهانی یونسکو مطرح شود.

محمدحسن طالبیان افزود: تهیه پرونده این بازی همزمان با نامگذاری شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی  (ایکوموس)، به مناسبت نام روز جهانی محوطه ها و یادمان‌ها با عنوان «میراث ورزش» صورت گرفته  است که هر ساله هدفی را در قالب عنوان یا شعار برجسته می‌کند.

وی با اشاره به اینکه میراث های ورزشی جنبه ای از خلاقیت های انسانی است که به کیفیت های فرهنگی توجه می کند گفت: تاریخ ورزش با فرهنگ های کهن  گره خورده است  و به لحاظ ارزش های برجسته آن  است که شاهد توسعه معماری، هنر و فناوری های مرتبط با آن در طول اعصار هستیم.

طالبیان  ورزش‌های زورخانه ای و چوگان را از جمله ورزش های کهن ایران دانست که رد پای آن را  می توان در جای جای تاریخ کهن ایران زمین دید. قدیمی ترین  میدان چوگان در ایران در میدان امام اصفهان مربوط به دوره صفویه است که دارای شهرت جهانی است

وی  اظهار امیدواری کرد: در سالی که از سوی ایکوموس میراث ورزش نامگذاری شده ایجاد موزه ورزش و ثبت دیگر عناصر تاریخی مرتبط با ورزش همچون میادین اسبدوانی و ... در اولویت قرار گیرد.

فرهاد نظری مدیرکل  دفتر ثبت آثار و حفظ و احياء ميراث معنوي و طبيعي  نیز از ثبت مجموعه چوگان و سوارکاری فرح آباد و مجموعه چوگان و سوارکاری نوروز آباد به شماره های ۳۱۲۵۱ و ۳۱۴۱۰ در فهرست آثار ملی طی سال گذشته خبر داد.

 مرتضی  رضوانفر مسئول تهیه پرونده چوگان نیز، این بازی را  یک بازی سنتی سوار بر اسب  همراه با موسیقی و روایتگری  ذکر  کرد و گفت:  این بازی  دارای سه بخش اصلی شامل: چوگان بازی، اجرای موسیقی محلی و روایتگری (نقالی و مرشدخوانی) است.

رضوانفر در خصوص تاریخ  بازی چوگان در ایران افزود: این بازی قدمتی بالغ بر ۲۰۰۰ سال دارد که ابتدا در میان عشایر رواج داشته و سپس به  مرور زمان به دلیل کارکردهای فرهنگی اجتماعی نهفته در آن، عمومیت یافته است.   .

 وی با تاکید بر اینکه چوگان به دلیل ارتباط با عناصری چون خانواده (بازیکنان و هنرمندان)، طبیعت، اسب و هنر، اهمیت فوق العاده ای در فرهنگ ایران دارد گفت:  امروزه نقش و فیگورهای بازی چوگان در موتیفهای صنایع دستی، نقاشی سنتی مینیاتور، تزئینات معماری و سنگ برجسته ها استفاده میشود، همچنین در ادبیات و زبانهای ایرانی حضوری گسترده دارد. .

این مسئول در زمینه بخش ورزشی این بازی اظهار داشت: گسترش بخش ورزشی بازی چوگان در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به شکل ورزش پولو، نشانه ای از جذابیت، اهمیت و تواناییهای این بازی است که تنها بخش ورزشی آن جهانی شده است.

رضوانفر گفت: چوگان در تاریخ ۲۰۰۰ ساله خود به انبانی از تنوعات فرهنگی و خلاقیت های بشری تبدیل شده است. دو عنصر ماندگاری و گسترش جغرافیایی در این بازی دلیلی بر وجود تنوع و خلاقیت بشری در این بازی است.

به اعتقاد وی ثبت چوگان میتواند باعث توجه و آگاهی بیشتر جوامع شهرنشین به ارتباط میان انسان، هنر، طبیعت و حیوانات در جوامع بومی شود و همین تنوعات باعث شده تا در ایران این بازی «شاه بازی ها» نام  بگیرد.   

 مسئول تهیه ثبت این پرونده با اشاره به اینکه این بازی در مناطق مختلف کشور برگزار می شود  افزود: در طول ۳۴ سال گذشته انجمن های چوگان در چهار منطقه تهران، قزوین، کرج و اصفهان و همچنین انجمن مرکزی چوگان در تهران تاسیس شده  است.