برداشت بی رویه عامل انقراض گیاهان خوراکی در ایلام

خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها، حشمت کرمی نژاد: این روزها بازار فروش گیاهان خوراکی برداشت شده در کوه‌های ایلام در بازارهای مختلف استان و البته شهرستان‌های دیگر استان چشمگیر و بساط دست فروش‌هایی که این گیاهان خوراکی کمیاب را در بازار به فروش می‌رسانند، گرم کرده است.

همچنین گفته می‌شود هر ساله حجم زیادی از این گیاهان خوراکی به شهرهای دیگر استان و حتی تهران ارسال می‌شود. این در حالی است که بر اساس قانون و ضوابط، خرید و فروش گیاهان دارویی و استفاده تجاری از این خوراکی‌های کوهی ممنوع بوده مگر اینکه کسانی به مقدار کم و صرفاً برای مصرف خانواده خود گیاهان را از طبیعت برداشت کنند.

به طور مثال در شهرستان بدره کبیرکوه از مشهورترین کوه‌های زاگرس از سالیان گذشته منبعی بسیار غنی در زمینه گیاهان خوراکی و دارویی بوده اما در سالهای اخیر متأسفانه برداشت‌های بی رویه گیاهان خوراکی خصوصاً تره و پیرچک (انشک) از این کوهستان توسط مردمان بومی و غیر بومی و فروش آن در این شهرستان و مناطق دیگر استان باعث انقراض این گیاهان و به حداقل رسیدن رویشگاه‌های آن در کبیرکوه شده است.

باید عزم جدی برای مبارزه با انقراض این گیاهان خوراکی وجود داشته باشد؛ برخورد با فروشندگان این گیاهان که به راحتی در همین بازار استان و یا کنار جاده‌ها اقدام به فروش این محصولات می‌کنند و ممنوع کردن فروش آن راحت ترین راه برای مبارزه با قاچاق، فروش و برداشت‌های بی رویه این خوراکی‌های کمیاب طبیعی است.

گیاهان خوراکی منبع درآمد مردم هستند

یک کارشناس مسائل گیاهان دارویی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با آمدن فصل بهار برداشت گیاهان خوراکی از دل طبیعت زیبای استان ایلام آغاز می‌شود.

علیرضا احمدی بیان کرد: تره کوهی، کنگر، زرشک، بابونه، گل گاوزبان، ریواس و پیاز کوهی از جمله گیاهان خوراکی است که این روزها علاوه بر مصرف خوراکی به منبع درآمدی برای برخی از مردم تبدیل شده است.

وی با اشاره به اینکه چیدن گیاهان وحشی خوراکی و دارویی از ریشه و پیاز موجب از بین رفتن تدریجی این گیاهان می‌شود، افزود: باید برنامه و طرحی مشخص برای برداشت گیاهان خوراکی در استان وجود داشته باشد.

وی گفت: مراتع و عرصه‌های جنگلی استان ایلام رویشگاه بیش از یک هزار گونه گیاه دارویی است که حدود ۳۰۰ گونه آن مصرف خوراکی دارد.

وی افزود: استان ایلام دارای یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار عرصه طبیعی است و رویشگاه‌های گیاهان خودروی دارویی یا خوراکی در نقاط مختلف استان پراکنش دارد.

برداشت گیاهان خوراکی به صورت انبوه ممنوع است

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام گفت: برداشت گیاهان دارویی و خوراکی فصل بهار به صورت انبوه ممنوع است.

علیرضا بیگلریان اظهار کرد: نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی ضمن گشت زنی در سطح عرصه‌های ملی با اقدامات به موقع از هر گونه سو استفاده افراد فرصت طلب به این عرصه‌ها جلوگیری کرده است.

وی بیان کرد: اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان آماده دریافت گزارشات شهروندان متعهد در خصوص تخریب؛ تصرف اراضی ملی و قطع و حمل غیر مجاز محصولات جنگلی و مرتعی است.

وی گفت: با توجه به رویش بهاره گیاهان خوراکی مرتعی و احتمال قاچاق این محصولات، مردم استان در خصوص مشاهده هر گونه محموله و برداشت غیر مجاز در این ارتباط را برای بررسی و پیگیری به سامانه ۱۵۰۴ اطلاع رسانی کنند.

کبیرکوه، مانشت، قلارنگ، دینارکوه و.. از مهمترین مناطق رویش فرآورده‌های کوهی در استان ایلام بشمار می‌روند.

بیش از یک هزار گونه گیاهی در استان شناسایی شده که ۳۰۰ گونه آنها خوراکی، صنعتی و ‏دارویی است و حدود ۸۷ درصد گستره استان ایلام را جنگل و مرتع تشکیل می‌دهد.

قارچ، کنگر، پنیرک، کله شنگ، تره، بوره ولی، پاغازه، شنگ، آوندول، علف چشمه، پیازکوهی، سیرکوهی و انواع قارچ‌های کوهی از جمله گیاهان خوراکی شناسایی شده و معروف کوهستان‌های ایلام هستند.

اکثر مردم این گیاهان را با ریشه، پیاز و بذر برداشت می‌کنند و به همین خاطر با از بین رفتن هر گیاه برای سالهای آینده تجدید نسلی وجود نخواهد داشت و هر ساله از میزان رویشگاه آن کم می‌شود.

اگر برداشت‌ها ادامه داشته باشد، رویشگاه‌های طبیعی این گونه‌ها از بین خواهند رفت و چون این گونه گیاهان با کشت و تکثیر در محیط غیر طبیعی و یا کشت مزرعه‌ای هم به راحتی رشد و تکثیر نمی‌کنند، بنابراین در آینده‌ای نه چندان دور با خطر انقراض قطعی روبرو هستند.