آژمان بیژنی‌نسب نویسنده و کارگردان نمایش «ایل‌خونی» از فسا که در اولین روز چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر در تالار وحدت روی صحنه می‌رود، درباره این اثر نمایشی به خبرنگار مهر گفت: «ایل‌خونی» بر اساس «مکبث» ویلیام شکسپیر شکل گرفته است که در بستر ایلیاتی ایران اتفاق می‌افتد. «مکو» پسر ایلیاتی است که به واسطه وسوسه‌هایی که از سمت همسرش «للو» و اجنه می‌شود، تصمیم به قتل خان ایل می‌گیرد و این سبب شورش بزرگی در ایل می‌شود.
وی درباره روند تولید این اثر نمایشی، توضیح داد: حدود یک سال و نیم است که نمایش «ایل‌خونی» را تمرین می‌کنیم و روند بسیار سختی را سپری کردیم. نمایش متشکل از تیمی ۴۱ نفره است و سعی شده همه بخش‌ها به بهترین شکل ارائه شود. سعی کردیم ایده‌آل‌ترین شرایط را در نظر بگیریم و همین امر زمان‌بر بود. معتقد هستم کارهای باکیفیت باید زمان بیشتری برای تمرین و تولید نسبت به آثار دیگر طی کنند.
بیژنی‌نسب درباره دلایل خود برای اقتباس از اثر ویلیام شکسپیر، یادآور شد: سال‌ها است که با آثار ویلیام شکسپیر همراه هستم و پیش از این نیز نمایش «هملر بیژنی» را برگرفته از «هملت» شکسپیر در چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روی صحنه بردم. هر چه بیش‌تر با آثار ویلیام شکسپیر پیش می‌روم وجوه اشتراک بیشتری میان آن‌ها و زندگی عشایری پیدا می‌کنم. اتفاقاتی که از لحاظ داستانی در درام «مکبث» رخ می‌دهد یک هم‌پوشانی با زیست عشایر دارد و این داستان‌گویی در عشایر هم وجود دارد.
این هنرمند تئاتر تصریح کرد: خودم یک پسر عشایر هستم و شکل زیستی که در «هملت» یا «مکبث» وجود دارد نوع زیست تمام طایفه‌های ایلاتی است. همزمان که زندگی‌ها در عشایر مدرن شده، این زیست نیز وجود دارد.
وی تاکید کرد: سعی می‌کنیم این آداب و آئین کهن را که مخاطب امروز از آن‌ها دورافتاده، زنده نگه داریم و به مخاطب نزدیک کنیم زیرا این گذشته و پیشینه ما است و باید آن‌ها را حفظ کنیم.
کارگردان نمایش «ایل‌خونی» درباره دلیل حضور در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، اظهار کرد: ویترین تئاتر ایران جشنواره فجر است و فرصتی است که هنرمندان آثار مختلف را ببینند. می‌خواهیم برای نمایش «ایل‌خونی» تور اجرایی در تهران و سرتاسر ایران داشته باشیم تا جامعه مخاطبان بیشتری را در بر بگیریم. رسالت اصلی تئاتر مخاطب است نه صرفاً جشنواره ولی جشنواره هم مکانی است برای دیده شدن آثار هنرمندان تئاتر.
بیژنی‌نسب درباره چالش‌های اقتصادی موجود در راه تولید نمایش «ایل‌خونی»، گفت: روند تولید تئاتر چالش‌برانگیز است ولی با مدیریت مالی می‌توان به نتیجه رسید. ما با توان خودمان و مدیریت مالی که داشتیم کار را انجام دادیم و اگر حمایت بیشتری می‌شد به طور حتم کیفیت اثر هم خیلی بالاتر می‌رفت. البته فرمانداری و شهرداری فسا و همچنین اداره‌کل فرهنگ و ارشاد فارس حمایت‌هایی از ما داشتند.
وی درباره شیوه اجرای نمایش «ایل‌خونی» توضیح داد: تلاش شده تا فضای نمایش سوررئال باشد و صرفاً زندگی عشایر را نبینیم. ما با جهان‌بینی جدیدی به این قضیه نگاه کردیم. شکوه، عظمت و اتحاد در «ایل‌خونی» مطرح می‌شود. فرم و رنگ در خدمت محتوای «ایل‌خونی» است. سال‌ها است که تئاتر کار می‌کنم ولی بازخوردی که از این اثر داشتم در هیچکدام از آثار قبلی نداشتم با اینکه فکر می‌کنم آثار قبلی هم خوب بودند. «ایل‌خونی» به خاطر اتحادی که در آن وجود دارد می‌تواند برای مخاطب چشم‌نواز باشد.
کارگردان «ایل‌خونی» درباره ویژگی‌های طراحی صحنه این اثر نمایشی، یادآور شد: ماده اصلی در طراحی صحنه که به ما امکان این را می‌دهد به کشف و شهود بیشتری برسیم، پارچه است؛ پارچه اعجاب‌انگیز است و امکان بیشتری به کارگردان می‌دهد. پارچه از عناصر عشایر است و این امکان میسر می‌شود که فرم‌ها و اشکال مختلف با پارچه خلق و ناپدید شوند. پارچه قابلیت جادویی شدن را به نمایش می‌داد که خیلی هم خوب جوابگوی کار ما شد. ما یک پرده هزارتکه داریم که شناسنامه گروه است و استفاده اصلی ما در اجرای نمایش «ایل‌خونی» از این پارچه است.
بیژنی‌نسب درباره دلیل انتخاب تالار وحدت برای اجرای «ایل‌خونی» اظهار کرد: برای این اجرا به فضای بیشتری نسبت به نمایش «هملر بیژنی» که در سالن اصلی تئاتر شهر اجرا کردیم، نیاز داشتیم و به همین خاطر تالار وحدت را برای اجرا انتخاب کنیم.
وی درباره جایگاه جشنواره تئاتر فجر و روندی که طی می‌کند، بیان کرد: ما در جشنواره تئاتر منطقه‌ای به لحاظ کیفیت پایینی که در اکثر کارها وجود داشت، آسیب جدی دیدیم، کارها در اکثر بخش‌ها ابتر مانده بودند. امیدوارم جشنواره تئاتر فجر میزبان آثاری باشد که برای‌شان تلاش شده باشد و صرفاً کپی‌برداری نباشند؛ گویی هنرمندان به دنبال خلق چیز جدیدی نیستند و به دنبال تکرار می‌روند و این آسیبی جدی است.
کارگردان «ایل‌خونی»، تصریح کرد: همه چیز در جشنواره تئاتر فجر به رویکرد دبیر جشنواره مربوط است و اینکه چگونه جشنواره را برگزار کند. گروه ما یک سال و نیم تمرین کرده است اما روز قبل از اجرا در جشنواره حضور پیدا می‌کند، فردای آن روز نمایش را اجرا و روز پس از آن باید به استان فارس بازگردد. در این شکل گروه فرصت تعامل با گروه‌های دیگر را ندارد. می‌دانم که شرایط مالی جشنواره امکان حضور گروه‌های شهرستانی در تمامی ایام جشنواره را فراهم نمی‌کند اما امیدوارم که در دوره‌های بعدی برای این امر تمهیدی اندیشیده شود.
نظر شما