گناهان اخلاقي مانع كمال نماز/ نمازگزار در شدائد جزع نمی کند

به گزارش خبرگزاری مهر، يكي از چيزهايي كه مانع كمال انسان مي شود گناهان اخلاقي است. اخلاق رذيله وصفات زشت، نفس را آلوده و پليد مي سازد و از پيمودن صراط مستقيم انسانيت و رسيدن به مقام قرب و لقا الله باز مي دارند. صفات زشت اگر در نفس ريشه كن گردد، جزو ملكات مي شود، باطن ذات را دگرگون مي سازد و حتي در بودن انسان تاثيردارد. گناهان اخلاقي را نبايد به بهانه اخلاقي بودن، بي اهميت و كوچك بشماريم و از توبه و تصفيه نفس از آنها غافل بمانيم، بلكه پاك ساختن نفس از آنها يك امر ضروري و حياتي محسوب مي شود.

اخلاق رذيله مانند ريا، نفاق، غضب، تكبر، خودبيني، تندخويي، ظلم، مكر و فريب، بهتان، عيبجويي، سخن چيني، خلف وعده، دروغ، حب دنيا، حرص، بخل، كفران نعمت و ناسپاسي، تبذير و اسراف، حسد و بدزباني و دشنام دادن، مانع خير ديگران شدن و ديگر صفات زشت. صدها آيه و روايت در مذمت اين صفات و راه پيشگيري و علاج و آثار و علايم و كيفرهاي دنيوي و اخروي آنها وارد شده و چند نمونه كه سوره معارج آمده، بيان مي شود.درآنجا به سه نمونه از رذايل اخلاقي در وجود انسانها اشاره شده؛ حرص، جزع، بخل.

سوره معارج، آيات 19 تا 22 خداوند مي فرمايد: انسان حريص و كم طاقت آفريده شده است و هنگامي كه بدي به او رسد بي تابي مي كند و هنگامي كه خوبي به او رسد مانع ديگران مي شود، مگرنمازگزاران.

جزوع بودن، بي قرار بودن، مانع خير بودن، خير و بركات را براي خود خواستن، خير را توسعه ندادن، شرح صدر نداشتن، جزع را تحمل نكردن و خير را براي ديگران طلب نكرن؛ اينها جزو رذايل اخلاقي است كه هر بخشي براي خود آثار سو آن بخش را دارد، بخش مربوط به تورم و احتكار و گراني، كم فروشي و بخشي هم در مسائل سياسي است كه اگريك حادثه تلخي آمد به گروههاي ديگر وابسته مي شود،جزع مي كند. بي صبري نشان مي دهد. چنانچه همه اينها تحليل گردد، تمامي رذايل اخلاقي و اجتماعي مانند آن، از آن استنباط مي شود.

فطرت انسان حق خواه و حق طلب است، اما طبع انسان در برابر شدايد جزع مي كند و اگر خيري به او رسيد سعي مي كند انحصار طلب باشد و بخل بورزد و به ديگران ندهد. اين رذايل طبع انسان است و نه فطرت انسان. فطرت انسان برتوحيد است، طبيعت انسان بر پليدي و رجس و آلودگي است. آنچه را فطرت است انبيا احيا مي كنند، آنچه طبيعت است آلودگي است.خلاصه اگر رنج وشري به ما رسد جزع و بي تابي مي كنيم و صبر را از دست مي دهيم و اگر خيري به ما برسد بعضي سعي مي كنيم كه به ديگران نرسانيم و مناع خير باشد. اما نمازگزاران طبيعت را كوبيدند و فطرت را احيا كردندخاصيت نماز احياي فطرت است. نمازگزار كسي است كه طبيعت سركش را رام كند.

نمازگزار در شدايد جزع نمي كند و چنانچه خيري به او رسيد، منع نمي كند و به ديگران مي ساند. اين رذايل اخلاقي كه در جنبه طبيعي هر انساني مشهود است، تنها عامل تنزيه نماز است. اگر از ميان همه امتيازات مومنيني كه در آيات بعد ذكر مي شود،نماز را اختصاص به ذكر داد،براي اين بود كه شرافت نماز را رسانيده و بفهماند كه نماز بهترين اعمال است.

در نتيجه اگر از گناهان دوري نجوييم، مانع قبولي نماز مي شويم و در اين صورت اگر نماز قبول نشد،اعمال ديگر هم پذيرفته نمي شود. در اين مورد امام باقر(ع)فرمود:نخستين چيزي كه از بنده حسابرسي مي شود نمازاست،پس اگر نماز پذيرفته شد اعمال ديگري نيز پذيرفته مي شود،چنانچه نمازش رد شود بقيه اعمال او هم قبول نخواهد شد.