حجت‌الاسلام سید رضا حسینی در حاشیه نشست گفتمان اقتصاد مقاومتی از منظر دین که در شهرداری قم برگزار شد اظهار کرد: اقتصاد مقاومتی اصطلاح جدیدی است که رهبر معظم انقلاب آن را در گفتمان انقلاب اسلامی وارد کرده‌اند. اصطلاحی که پیش از آن در مکاتب و علوم اقتصادی شرق و غرب مطرح نشده بود. بر اساس سخنان خود ایشان این اصطلاح به اقتصادی اشاره دارد که در شرایط تحریم و تهدید نه تنها شکنندگی نداشته باشد بلکه بتواند تهدیدها را به فرصت تبدیل کرده و در مسیر رشد و شکوفایی پیش برود.
وی گفت: اگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی را با تکیه بر لغت، معنا کنیم، باید به اجزای این واژه ترکیبی توجه کنیم. کلمه «اقتصاد» در معنای لغتی خود به کار رفته اما در اصطلاح این لغت گاهی به نظام اقتصادی دلالت می‌کند، گاهی به مکتب و گاهی نیز به علم اقتصاد. از مفهوم این عبارت اینطور بر می‌آید که نظام اقتصادی در اینجا مدنظر است.
استاديار گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان اینکه مقاومت هم یک کلمه عربی از ریشه قوم است که معنای توان و استحکام داشتن را درون خود دارد اظهار کرد: این ریشه وقتی در باب مفاعلت می‌رود، قوام و پایداری در شرایطی از آن برداشت می‌شود که یک طرف معارضی وجود داشته باشد. در واقع اقتصاد مقاومتی، نظام اقتصادی است که قوام خود را در شرایط تهدید و دشمنی حفظ کند.
رابطه اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی
حجت‌الاسلام حسینی به تبیین رابطه اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی پرداخت و گفت: نظام اقتصادی در هر کشوری طوری طراحی می‌شود که عملکردش در راستای اهداف آن نظام سیاسی و اعتقادی باشد. در جمهوری اسلامی نیز باید نظام اقتصادی به گونه‌ای تبیین شود که در نهایت اهداف اسلام را در جامعه پیاده کند. مقوله مقاومت در اقتصاد نیز باید در همین راستا و هماهنگ با شاخصه‌های اقتصاد اسلامی دیده شود.
وی با بیان اینکه تحقق اقتصاد مقاومتی به شرایط و لوازمی نیاز دارد تصریح کرد: بخشی از این لوازم سخت افزاری هستند و بخش دیگر نرم افزاری. در حوزه سخت‌افزاری عناصر و نهادهای نظام نقش‌آفرین هستند. به عنوان مثال نظام پولی کشور مانند نظام بانکی، نظام بودجه و نظام مالیاتی از جمله سخت افزارهای اقتصاد مقاومتی هستند که هر کدام به فراخور نیاز به تحولاتی متناسب با این هدف دارند.
حجت‌الاسلام حسینی گفت: نقص‌هایی که در این ساختارها و نهادها دیده می‌شود می‌تواند مانع بزرگی در مسیر دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی باشد. به عنوان مثال نظام بانکی ما ضعف‌های اساسی دارد. به نظر می‌رسد این نظام بانکی با روشی که اکنون مدیریت می‌شود، نه تنها نمی‌تواند بازویی در مسیر اقتصاد مقاومتی باشد بلکه به نوعی مانع و عامل تهدید است.
نظام مالیاتی مشکلات اساسی دارد
وی ادامه داد: نظام مالیاتی ما نیز مشکلات اساسی دارد. نظام تولید ما هم با وابستگی که به دیگر کشورها دارد نمی‌تواند آنگونه که باید نقش‌آفرین در عرصه اقتصاد مقاومتی باشد. همینطور دیگر ساختارهای اقتصادی که باید بر اساس شاخص‌های اقتصاد اسلامی و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی اصلاح شوند تا کارکرد مورد انتظار را داشته باشند.
این اقتصاددان حوزوی تاکید کرد: بخش دیگری از لوازم تحقق اقتصاد مقاومتی، مباحث نرم‌افزاری، انگیزشی و فرهنگی است که بسیار مهم هستند. همین انگیزه‌های ایمانی است که در شرایط سخت مانع از ناامید شدن و لغزیدن به سوی جبهه معارض می‌شود. نظام اسلامی از ابتدای انقلاب تا همین امروز به خاطر این نیروهای انگیزشی حیات خود را حفظ کرده و در شرایط بحران مانند هشت سال جنگ تحمیلی، سرمایه‌های خود را از دست نداده است.
استاديار گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: در طول سال‌های پس از دوران دفاع مقدس هم همین نیروی ایمان و عقیده کشور را از بسیاری از گذرگاه‌ها عبور داده است. بر اساس همین منطق در عرصه اقتصاد مقاومتی نیز بیش از هر چیز به انگیزه دینی قوی و ایمان راسخ به اهداف حرکت انقلاب اسلامی نیاز داریم. این نیاز موضوعی نیست که به شرایط خاصی بستگی داشته باشد بلکه مداومت در این امر بسیار مهم است.
نقش غیرقابل انکار عدالت در نظام اجتماعی، سیاسی و اقتصادی
حجت‌الاسلام حسینی نقش عدالت در نظام اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در اسلام را غیر قابل انکار دانست و افزود: عدالت در آیات و روایات ما مفهومی بسیار پرکاربرد و مهم است. امام علی(ع) در طول مدت حکومتش تمام توان خود را برای استقرار عدالت در جامعه اسلامی به کار برد. عدل در کلام این امام بزرگوار موضوعی زینتی یا فرعی نیست؛ بلکه اساس تمام امور است. قرآن هم به مقوله عدالت نگاه خاصی دارد. در آیه 25 سوره حدید، خداوند دلیل خود را از فرستادن انبیاء و کتب آسمانی، استقرار عدالت میان مردم ذکر می‌کند و قوام جامعه را از عدل می‌داند.
استاديار گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اظهار کرد: نگاهی به واقعیت‌های جامعه نیز اهمیت موضوع عدالت را روشن می‌سازد. در واقع بقا و پایداری یک نظام اجتماعی بدون عدالت امکان‌پذیر نیست. اگر در یک جامعه مردم مشاهده کنند که با آنها با عدل برخورد می‌شود، حاضر به تحمل سختی‌ها و فشار اقتصادی هستند اما اگر توزیع درآمدها و امکانات اجتماعی عادلانه نباشد، حمایت مردم مورد خدشه وارد می‌شود و هیچ حکومتی بدون حمایت مردم نمی‌تواند روی پای خودش بایستد چرا که مهمترین عنصر برای دفع دشمنی‌ها، همراهی مردم با حکومت است.
حجت‌الاسلام حسینی تاکید کرد: جمع شدن مجموع این عوامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نیاز به عزم همگانی، حضور نخبگان و تلاش آحاد ملت دارد؛ ملتی که می‌خواهند در کنار یکدیگر با الهام از اسلام، جامعه‌ای سعادت‌مندانه بسازند و الگویی برای چشم‌های مشتاق طراحی کنند.
نظر شما