روایت کدر مسئولان از وضعیت آب شرب اردبیل/ تصفیه خانگی انتخاب نهایی شهروندان

به گزارش خبرنگار مهر، با وجود اینکه کارگروه سلامت آخرین مطالعات خود در آزمایشات میکروبی و کلرسنجی آب را مثبت و قابل اطمینان عنوان می کند، مدیران اظهارات متفاوتی در بهداشت آب شرب داشته و به نظر می رسد حتی کارگروه سلامت در ارائه ایده خود به یکدستی کامل نرسیده است.

تا جایی که در جایی آب شرب به صورت کاملا بهداشتی عنوان شده و در جای دیگر مسئولی به صورت جسته و گریخته به ضرورت بهبود کیفی آب تاکید کرده است.

اما باید نظر اصلی را از مصرف کنندگان نهایی مایه حیات سوال کرد و وضعیت آب شربی که بارها در رسانه ها به بهبود کیفیت آن در طعم، بو و حتی سلامت تاکید می شود را از مشتریان اصلی این محصول پرسید.

مشاهدات نشان می دهد اردبیلی ها نه تنها کیفیت آب خود را مقبول نمی دانند و بر خلاف تائیدات مکرر مسئولان مبنی بر بهداشتی بودن آب اگر اقتصاد خانواده خرید روزانه آب را مجاز بداند خانواده ها ترجیح می دهند برای نوشیدن از آب بسته بندی استفاده کنند.

افزایش مصرف آب معدنی بسته بندی

ناصر معتمد یکی از شهروند اردبیلی معتقد است گرایش به مصرف آب بسته بندی با وجود اینکه برای تهیه آن به نسبت آب لوله کشی هزینه قابل توجه پرداخت می شود به دلیل طعم و مزه آن است.

معتمد تاکید دارد که  به سادگی یک لیوان آب معدنی با یک لیوان آب لوله کشی در طعم، بو، رنگ و حتی سبکی ناشی از املاح تفاوت دارد.

منشا آلودگی یامچی رسوبات نیست

هر چند نظرات کارگروه سلامت استان و شهروندان در دو قطب مخالف هم واقع شده است در این میان مدیر کل آب منطقه ای استان اردبیل در خصوص طرح کاشت مرتع در اطراف سد یامچی با هدف کنترل آلودگی آب و کاهش حجم رسوبات آن تصریح کرد: در حال حاضر منشا آلودگی رسوبات نیست.

داوود نجفیان با بیان اینکه با وجود اینکه فاز اول بارج شناور با هدف برداشت آب از رقوم پایین تر به بهره برداری رسیده است، تاکید کرد: در دراز مدت ضروری است تصفیه خانه هایی در بالا دست برای تصفیه‌ آب ورودی به سد احداث شود.

وی که منشا آلودگی را پساب شهری و نیترات عنوان کرده بود با تاکید به اینکه این مهم جزو برنامه های آب منطقه ای است از طرح آن در شورای تامین استان خبر داد و تاکید کرد: در حال حاضر با برداشت آب از رقوم پایین مشکل آلودگی آب و بوی نامطبوع آن رفع شده است.

تصفیه آب خانگی به هر قیمت ممکن

در صورتی که وعده نجفیان محقق شده بود امروز شهروندان باید از بوی نامطبوع آب فاصله می گرفتند اما عدم دستیابی به این آرمان موجب شده است در استانی که طول رودخانه های آن متجاوز از سه هزار و 446 کیلومتر است شهروندان در عطش تامین آب شرب به دستگاه های تصفیه خانگی روی آورند.

هر چند سود بازار داغ این دستگاه ها جیب عده ای را انباشته است اما فاطمه رستگار دلیل گرایش به مصرف این دستگاه ها را بهبود کیفیت آب می داند.

این شهروند اردبیلی با اشاره به لجن و انواع زباله جمع شده در فیلتر دستگاه تصفیه خود می گوید: با این وضع هر خانواده ای امکان نصب دستگاه را داشته باشد از آب تصفیه شده استفاده می کند.

این درحالی است که کارشناسان بارها تاکید داشته اند تصفیه کننده خانگی صرفا به تصفیه فیزیکی می پردازد و در تصفیه شیمیایی آب تاثیری ندارد.

در این میان سوال بی پاسخ همان کیفیت آب شرب است. موضوعی که فرماندار اردبیل را به ارائه تذکر به دستگاه های مرتبط هدایت کرد.

تهدید سلامت شهروندان با کیفیت مجازی آب

جواد زنجانی که در جلسات مختلف به بهبود کیفی آب شرب به ویژه در روستاها تاکید کرده بود به بازنگری برنامه های کیفی سازی آب تاکید کرد و بهبود کیفیت‌ آب را از سیاست های خود بعد از تصدی گری در فرمانداری عنوان کرد.

وی بهداشت نان، شیر و آب شرب را در ارتباط مستقیم با امنیت غذایی شهروندان دانست و افزود: رفع مشکلات آب شرب نیازمند عزم ملی است.

زنجانی حتی با اشاره به کاهش حجم آب سد یامچی از 62 میلیون لیتر مکعب به 42 میلیون لیتر از دستگاه های اجرایی خواست نسبت به بهبود کیفیت آب شرب دقت نظر داشته باشند.

هر جند فرماندار اردبیل نقطه تمرکز تذکرات خود را به بخش روستایی معطوف کرد و در بخش شهری به بهسازی فرسودگی سیستم انتقال آب تاکید داشت اما امروز محیط زیستی ها نظری دیگر بر کیفیت آب اردبیل عنوان می کنند.

استانداردهایی که بروز نمی شود

سازمان محیط زیست استان که از اعضای کارگروه سلامت است مسئولیت اعلام وضعیت بهداشت آب شرب را مختص علوم پزشکی می داند.

تا جایی که سید رضا موسوی مدیر کل این سازمان معتقد است محیط زیست در بهداشت آب شرب ورود نمی کند و بهتر است نتایج توسط یک دستگاه اعلام شود.

با این وجود این دستگاه صرفا نظارتی به صورت فصلی کیفیت آب سه رود و 10 تالاب شاخص استان را پایش می کند. اقدامی که هر چند به قول محیط زیستی ها نتایج آن به دستگاه های دیگر اعلام می شود با این وجود گوش اداره ای را بدهکار نکرده و موسوی معتقد است باید در استانداردهای بهداشت آب تجدید نظر شود.

ضرورت ایجاد تصفیه خانه در شهرهای اردبیل

وی دغدغه دیگر محیط زیستی ها را نبود تصفیه خانه در بسیاری از شهرها عنوان کرد و افزود: در حال حاضر فقط شهرهای اردبیل، خلخال، گرمی و مشگین شهر تصفیه خانه دارند.

به گفته مدیرکل محیط زیست استان در مابقی شهرستان ها از چاه های جاذب برای جمع آوری و تصفیه آب استفاده می شود.

وی به ضرورت راه اندازی به موقع تصفیه خانه نیر در بالا دست سد یامچی اشاره کرد و بیان داشت: هر چند آب اردبیل تصفیه شده و وارد شبکه مصرف می شود اما توسعه تصفیه خانه ها می تواند بخش مهمی از سلامت و بهداشت آب را تضمین کند.

حال که از 10 شهرستان فقط چهار مورد تصفیه خانه داشته و حتی مطالعات جامعی در خصوص کیفیت آب شرب این مناطق ارائه نمی شود زمزمه اعتراض شهروندان هر از گاهی از زبان مسئولان شنیده می شود.

تا جایی که گره کور تصفیه خانه پرجمعیت ترین شهر استان بعد از مرکز موجب شده است تا شهروندان نوار مرزی استان با مشکل تامین آب شرب بهداشتی مواجه شوند.

اعتباراتی که با سلامت دست و پنجه نرم می کند

تکمیل تصفیه خانه پارس آباد از پروژه های مهر ماندگاری است که چند فرماندار را در تحقق آن ناکام گذارده و در نهایت به گفته مدیر عامل آبفای اردبیل این پروژه با پیشرفت 56 درصدی برای اتمام به 140 میلیارد ریال اعتبار دیگر نیز نیازمند است.

عبدالحسین حسن زاده اضافه کرد: از این میزان اعتبار 100 میلیارد ریال برای تکمیل طرح تصفیه خانه فاضلاب و 40 میلیارد ریال برای تکمیل شبکه مورد نیاز است.

وی با بیان اینکه تاکنون برای این طرح 175 میلیارد ریال در مجموع هزینه شده است، ادامه داد: از این رقم نیز 56 میلیارد ریال برای تصفیه خانه و 119 میلیارد برای شبکه فاضلاب هزینه شده است.

ذرات موجود در فیلتر لوله های معمولی آب شرب اردبیل

مدیرعامل شرکت آبفای استان با اشاره به انتشار اوراق مشارکت برای اجرای طرح فاضلاب پارس آباد طی سال 91 تاکید کرد: از 29 میلیارد ریال مصوب در سال 91 حدود 23 میلیارد ریال آن در سال 92 وصول شد که صورت وضعیت های ارائه شده توسط پیمانکار پروژه پرداخت شد.

وی با بیان اینکه این پروژه هم اکنون فعال و در حال پیگیری است، تصریح کرد: در صورت تخصیص 30 میلیارد ریال اعتبارات مصوب شده از محل اعتبارات ملی خط انتقال پروژه تا اوایل تیر ماه تکمیل و تصفیه خانه و توسعه شبکه فاضلاب با شتاب بیشتر اجرا خواهد شد.

وعده ای که در شمارش روزهای پایانی تحقق خود بوده و آنقدر تکرار شده است که طرح مجدد آن به مذاق اهالی پارس آباد خوش نمی آید.

در کنار این پروژه طرح تکمیل تصفیه خانه بیله سوار نیز با گذشت سال ها از آغاز بکار آن به آرزوی ناکام شهروندان تبدیل شده و با سرنوشت مشابهی در انتظار اعتبار 38 میلیارد ریالی است.

تا جایی که حسن زاده در خصوص این پروژه تصریح کرد: با وجود اجرای این طرح، کمبود اعتبارات باعث کندی در تکمیل آن شده که نیازمند است در زمینه تخصیص اعتبارات به صورت ویژه چاره اندیشی شود.

وی با اشاره به هزینه کرد اعتباری 80 میلیارد و 230 میلون ریالی برای طرح تصفیه خانه فاضلاب بیله سوار تصریح کرد: درصورت تخصیص به موقع اعتبارات، این پروژه تا پایان سال جاری به بهره برداری خواهد رسید.

علاوه بر این ناتمامی پروژه های تصفیه آب در سرعین موجب شده است مشکل تامین آب شرب همه گیر بوده و رقم اندکی از جمعیت استان که مطابق اظهارات مسئولان متجاوز از 57 درصد نیست از آب شرب سالم بهره گیرند.

محیط زیستی ها گره کور بهداشت آب را که بارها وعده سلامت تعجب برانگیز آن از سوی کارگروه سلامت ارائه شده در توسعه تصفیه خانه ها می دانند.

موضوعی که موجب می شود آب تا رسیدن به درب منازل بهداشت و لطافت مطبوع خود برای نوشیدن یافته و نیازی به جایگزینی با آب معدنی یا تصفیه در دستگاه های خانگی نداشته باشد.

................................

گزارش: ونوس بهنود