به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب «مقتل الحسین» اولین مقتل مکتوب امام حسین(ع)» نوشته ابو مخنف لوط بن یحیی ازدی امروز ۹ دی‌ماه با حضور محمدرضا سنگری، حجت‌الله جودکی مترجم اثر و محمد حسین ساکت در بنیاد دعبل خزاعی برگزار شد.
در ابتدا سنگری در معرفی از این کتاب گفت: این کتاب مشهورترین مقتل نسل اول مقتل نویسی است و شهرت فراوان داشته و در مقاتل دوره‌های بعدی خود بسیار تاثیرگذار بوده و مقاتل زیادی از روی این مقتل نوشته شده است. متاسفانه با توجه به این‌که شیعه همواره در خطر بوده بسیاری از مقاتل در طول تاریخ از بین رفته و نابود شده است.
وی افزود: این مقتل، نزدیک‌ترین مقتل به حادثه عاشورا است چون ابو مخنف ۹۶ سال پس از حادثه کربلا درگذشته، بنابراین توانسته برخی از کسانی که در این واقعه حضور داشتند و یا این‌که به صورت مستقیم آن را شنیده باشند را ببیند.
سنگری با تاکید بر این‌که ابومخنف خود اهل کوفه بوده و از این منظر توانسته با شاهدان بیشتری مواجه شود، گفت: بسیاری از کسانی که در واقعه کربلا حضور داشتند کوفی بودند و کمتر کسی بوده که از شهر شام در کربلا حاضر باشد. بنابراین این یک حسن است که ایشان توانسته قاتلان یا کسانی را که در صحنه بوده اند از نزدیک ببیند. متاسفانه «مقتل الحسین» ناقص است و آنچه که در این کتاب روایت شده تنها ۱۱۳ روایتی بوده که به نقل از طبری در این کتاب آمده است. در تاریخ طبری ۱۲۶ روایت درباره امام حسین وجود دارد که ۱۰۰ روایت آن به صورت مستقیم از ابو مخنف است و ۱۰ روایت هم با واسطه از ابومخنف نقل شده و فقط ۱۵ روایت است که طبری در تاریخ خود از ابومخنف ذکر نکرده است.
وی تصریح کرد: درباره روایات ابومخنف از کربلا در سایر کتاب‌های دینی مطالبی وجود دارد که مترجم می‌تواند آنها را نیز مطالعه کند. به هر حال برخی از روایاتی که مشاهده می‌کنیم برساخته دیگران است و از ابومخنف نیست چراکه ساختار ادبی و زبان آن نشان‌دهنده این است که این روایات در فاصله ۱۵۰ ساله‌ای که طبری توانسته روایات ابومخنف را جمع‌آوری کند، اضافه شده و با زبان دوره اومخنف یکی نیست.
سنگری گفت: در ۱۱۳ روایتی که در این کتاب آمده است تناقض هایی دیده می شود. یکی از نمونه‌های این موضوع روایتی است که از مجادل بن سعید و زهیر درباره ادعای پیشنهاد امام حسین (ع) درباره بیعت با یزید مطرح شده است. البته در همین کتاب روایتی از سمعان آمده که در تقابل با این روایت است و با آن سازگار نیست. تمام تلاش عمر بن سعد طی واقعه کربلا بر این بود که جنگی رخ ندهد اگرچه همواره رویای حکومت ری با او بود و باعث شد در نهایت به جنگ برود ولی به صورت کلی می‌خواست که در جنگ تاخیر بیاندازد تا شاید اتفاق دیگری بیافتد به همین دلیل نامه‌هایی به ابن زیاد می‌نوشت و در این نامه‌ها دروغ‌هایی هم می‌گفت از جمله این که امام حسین (ع) پیشنهاد کرده که یا با یزید بیعت کند، یا به مدینه برگردد و یا این‌که به شهر اسلامی دیگری برود. این روایات را مجادل بن سعید نقل کرده است در حالی که سمعان صحابه امام حسین (ع) می‌گوید من از ابتدای حرکت از مدینه تا کربلا با امام بودم و هیچ‌گاه چنین چیزی را از او نشنیدم.
حجت‌الله جودکی مترجم کتاب «مقتل الحسین» نیز در بخش دیگری از این نشست درباره ویژگی‌های این کتاب توضیحاتی ارائه کرد.
نظر شما