خبرگزاری مهر- گروه استانها: هزار و چهارصد سال از قیام خونین کربلا می‌گذرد، آنجایی که سکوت امام حسین (ع) در برابر اشک‌های بی‌وقفه مادر، مظلومیت پدر و غریبی بردار شکست و با سپاهی اندک به مقابله به کوفیان بی‌وفایی رفت که نامه دلدادگی برای او نوشتند.
در این راه امام حسین (ع) نه‌تنها ۷۲ تن از یاران باوفایش را فدا کرد بلکه از جان علی‌اصغر شش‌ماهه‌اش گذشت و حماسه‌ای به نام عاشورا را در تاریخ رقم زد، حماسه‌ای که نه‌تنها بعد از هزار و چهارصد سال ذره‌ای بی‌فروغ نگشته بلکه آتشی که این قیام بر جان ستمگران و طاغوتیان انداخته هرروز شعله‌ور‌تر و فروزان‌تر می‌شود.
محرم هرسال یادآور مصیبت بزرگی است که روز عاشورا بر سرخاندان اهل‌بیت (ع) آمد و تا قیام قیامت داغ بزرگ و فراموش‌نشدنی بر دل دوستداران این خاندان گذاشت.
در این ماه و به‌ویژه در ده روز آغازین آن هرکدام از شیعیان و دوستداران اهل‌بیت (ع) با سبک و آیینی خاص که ریشه در باورهای بومی آن‌ها دارد، حزن و اندوه خود را در عزای فرزند رسول خدا (ص) ابراز می‌کنند.
ایران اسلامی نیز در این ایام غرق در ماتم عزای آن حضرت است، در این ایام ناله و شیون عزای حسین (ع) از هر کوی و برزنی به گوش می‌رسد و هر عاشق و دلداده‌ای سعی می‌کند با جلوه‌های خاص و معناداری حماسه بزرگ عاشورا را زنده نگه دارد.
آیین‌های عزاداری محرم در هر نقطه از کشور به سبک و سیاق خاصی برگزار می‌شود و این آیین‌ها به فراخور فرهنگ و شیوه‌های مرسوم هر منطقه و استانی متفاوت است.
بیل‌زنی سنتی با قدمت ۲۵۰ سال
بیل‌زنی یکی از این آیین‌های بی‌مانند و میراث‌های معنوی سوگواری امام حسین (ع) در شهرستان خوسف خراسان جنوبی است.
این مراسم که قدمت آن به ۲۵۰ سال قبل و به دوران صفویه می‌رسد، در حقیقت یادآور تدفین پیکرهای شهدای کربلا توسط طایفه بنی اسد است.
عصر روز عاشورا زمانی که دشمن به خیمه‌های اهل حرم حمله و آن‌ها را به اسارت برد جسدهای بی‌جان شهدا در زیر آفتاب سوزان صحرای کربلا بر روی زمین ماندند و بعد از سه شبانه‌روز طایفه بنی اسد این پیکرهای آسمانی را با حزن و اندوه به خاک سپردند و حالا مردمان شهر خوسف هرساله بعد از نماز روز عاشورا با برهم زدن بیل‌ها و حمل کجاوه‌ای به‌عنوان نخل و نماد تشییع پیکر امام حسین (ع) این مصیبت را به عزا می‌نشینند.
در این مراسم هیئت به دسته‌های چندنفره تقسیم‌شده و در هرکدام از این دسته‌ها، افراد بیل به دست پی‌درپی به هوا پریده و بیل‌ها را در هوا تکان می‌دهند و با فریاد حسین، حسن، حیدر و علی سر بیل‌ها را بر هم می‌زنند.
گروه دیگری از عزاداران نیز کجاوه‌ای بزرگ به‌عنوان نخل که با پارچه تزیین‌شده و در حقیقت نمادی از تشیع پیکر امام حسین (ع) و گهواره‌ای کوچک‌تر که نشانه تشییع پیکر شهید شش‌ماهه کربلاست، را بر دستان خود حمل کرده و با نوای نوحه و چاوش‌خوانی به سمت محلی به نام قتلگاه حرکت می‌کنند.
پس از رسیدن به قتلگاه نیز دسته‌های بیل‌زنی بیل می‌زنند و نخل‌ها را حال دویدن می‌گردانند.
بیل‌هایی که برای عزای حسین (ع) بلند می‌شود محصول کشاورزان را برکت می‌دهد
کشاورزان خوسفی استفاده از بیل‌ها را نماد تبرک محصولات کشاورزی خود می‌دانند و با حضور در این مراسم روزی حلال را باواسطه امام حسین (ع) از خداوند طلب می‌کنند.
به هم خوردن بیل‌ها نماد رویارویی لشکریان کفر و لشکریان امام حسین (ع) بوده که بصیرت مردم پس از واقعه عاشورا را نشان می هد و گواهی می‌دهد که تا زمانی که محرم و روز عاشورا در میان مردم زنده است بساط و بنیاد هیچ ظلم و ستمی پایدار نیست.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی خوسف در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ثبت مراسم بیل‌زنی خوسف در فهرست آثار معنی کشور در سال ۹۱، اظهار کرد: این مراسم یک ریشه‌هایی در فرهنگ ملی و ایرانی دارد که به‌طورمعمول این مراسم عزاداری به دوران قاجاریه و صفویه برمی‌گردد.
بیل‌زنی نماد تدفین شهدای کربلا
علیرضا شناسایی با اشاره به اینکه بیل‌زنی نماد تدفین شهدای کربلا است، بیان کرد: برگزاری این مراسم در عصر روز عاشورا یادآور طایفه بنی اسد بوده که اجساد مبارک اهل‌بیت را بعد از سه شبانه‌روز در کربلا دفن کردند.
وی ادامه داد: علاوه بر این‌یکی از مهم‌ترین چیزهایی که در این مراسم حائز اهمیت است این بوده که مردم شهرستان خوسف شرکت در این مراسم را برکت کشاورزی خود می‌دانند و معتقدند که اگر این کار را انجام ندهند آن سال برایشان سال بی‌برکتی خواهد بود.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی خوسف بابیان اینکه این مراسم به‌نوعی یک کار اقتصادی نیز بوده است، بیان داشت: مردم هرسال برای مراسم بیل‌زنی بیل‌های نو خریداری کرده و این نیاز به کارگاه، استادکار و دسته بیل داشته که به‌نوعی کمک اقتصادی است.
شناسایی اضافه کرد: درگذشته حتی بیل خوسفی معروف بوده و جز صنایع‌دستی مهم این منطقه بوده است.
وی با اشاره به اینکه مراسم بیل‌زنی یک آیین مذهبی است که از صبح عاشورا آغازشده و تا غروب نیز ادامه دارد، بیان داشت: در این مراسم هیئت به چند دسته تقسیم‌شده و هر گروه با زدن سر بیل‌ها به یکدیگر و بانواهای ازجمله یا حسین و یا حیدر به عزاداری می‌پردازند.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی خوسف ادامه داد: بعدازاینکه هیئت به مرکز اصلی شهر رسید نخل‌هایی که نماد تشییع پیکر امام حسین (ع) است را دور داده و دسته‌های بیل‌زنی با یکدیگر متحد شده و این بار همزمان باهم بیل‌ها بر هم می‌زنند.
نظر شما