خبرگزاری مهر - گروه استانها: ایران با تولید بیش از ۲۶۰ هزار تن گردو در سال مقام سوم تولید این محصول را در دنیا داراست و با اینکه این گونه بومی ایران بوده و سپس به سایر نقاط جهان انتقال یافته اما ایران در مقایسه با سایر کشورهای تولیدکننده در این زمینه از نظر کیفی توسعه چندانی نیافته است.
سطح زیر کشت گردو در کشور افزون بر ۶۶۰ هزار هکتار است که از این میزان بیش از ۶۳۰ هزار هکتار را درختان بارور و مابقی را گردوهای غیر بارور شامل می‌شوند و به طور متوسط میزان عملکرد گردو در حدود ۲ هزار کیلوگرم در هکتار است.
ایران از نظر صادرات محصول گردو سهم ناچیزی از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است ایران از نظر صادرات محصول گردو سهم ناچیزی از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده و در جایگاه بیست و دوم قرار گرفته که در بررسی‌ها از مهمترین موانع صادرات این محصول در بازارهای خارجی را می‌توان به عدم یکنواختی اندازه، کیفیت پایین مغز گردو مواردی از این قبیل دانست که بیشتر ناشی از کاشت درختان گردو با منشأ بذری و بدون استفاده از ارقام پیوندی و اصلاح شده است.
همین چند مطلب کافی است تا ضرورت اصلاح این ساختار مورد تاکید قرار گیرد و به فکر بهبود تولیدات درختان گردو باشیم که در این راستا تعویض تاج درختان گردوی نامرغوب با ارقام و ژنوتیپ های برتر مطرح می‌شود تا جایی که سرشاخه کاری گزینه‌ای مناسب و اقتصادی برای اصلاح کیفیت و عملکرد این قبیل درختان به شمار می‌رود.
سرشاخه کاری درختان گردو طرحی است که به واسطه آن ضمن اصلاح و تعویض تاج درختان نامرغوب با ژنوتیپ های برتر و پرمحصول افزایش عملکرد و تولید محصول یکنواخت مدنظر قرار می‌گیرد ضمن آنکه آشنایی باغداران با روش‌های پیوند سرشاخه کاری درختان نامرغوب و انتقال و آموزش یافته‌های تحقیقاتی به باغداران نیز لحاظ می‌شود.
همین خصوصیت‌ها باعث شد آموزش سرشاخه کاری باغات گردو برای نخستین بار در کشور ۱۵ اسفند ماه سال ۹۵ در تویسرکان کلید بخورد که در پی آن سرشاخه کاری ۳۰۰ هکتار از باغات گردوی تویسرکان در سال ۹۶ به اجرا درآمد.
تویسرکان پایلوت طرح سرشاخه کاری باغات گردوی کشور
با اجرای این طرح تویسرکان پایلوت طرح سرشاخه کاری باغات گردوی کشور شد و آموزش سرشاخه کاری باغات گردو به صورت گسترده توسط متخصصان برجسته داخلی و خارجی به میزبانی تویسرکان انجام گرفت.
در همان روزهای ابتدایی مطرح شدن اجرای این طرح به عنوان پایلوت در شهرستان تویسرکان آموزش ۲۰۰ نفر از سراسر کشور برنامه ریزی شد چراکه طرح سرشاخه کاری گردو از مصادیق بارز اقتصاد مقاومتی است که اجرای این طرح سبب مقاوم شدن درختان گردو در برابر سرما، برداشت چند برابری محصول گردو و به نسبت افزایش درآمد عمومی کشاورزان می‌شود.
طبق برنامه ریزی انجام شده برای استارت کار در شهرستان تویسرکان باید سرشاخه کاری ۳ هزار هکتار از باغات این شهرستان در طول مدت پنج سال انجام می‌شد که طی سال‌ها یکی پس از دیگری اجرای آن در دستور کار قرار گرفت.
موفقیت طرح بزرگ سرشاخه کاری گردو در تویسرکان
در همین خصوص کارشناس کشاورزی استان همدان در گفتگو با مهر با اشاره به اجرای طرح توسعه باغ‌های گردو در کشور اظهار داشت: این طرح ملی برای نخستین بار در کشور در تویسرکان اجرایی شد به طوری که در مدت ۵ تا ۱۰ سال نسبت به توسعه باغ‌های گردوی تویسرکان اقدام می‌شود.
اجرای طرح توسعه باغات گردو با هدف تحقق اقتصاد مقاومتی
نسرین دانشمند اجرای طرح توسعه باغات گردو را با هدف تحقق اقتصاد مقاومتی برشمرد و گفت: این طرح در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی مدنظر قرار گرفته و بر همین اساس طرح توسعه باغات گردوی تویسرکان به صورت سرشاخه کاری و پایلوت در این شهرستان اجرا شده و در حال توسعه در سایر استان‌های کشور است.
وی با اشاره به اینکه بررسی توان تکثیر از طریق نهال و یا پیوند سرشاخه از جمله روش‌های اجرا شده در این طرح است، گفت: رفع موانع تولیدات کشاورزی و مرتفع کردن مشکلات در بخش‌های مختلف کشاورزی یکی از مهمترین مسائلی است که باید به آن توجه ویژه و اساسی داشت.
اجرای موفق طرح سرشاخه کاری گردو در تویسرکان
دانشمند با اشاره به اجرای موفق طرح سرشاخه کاری گردو در تویسرکان تاکید کرد: با توجه به اینکه سایر شهرستان‌های استان همدان و نیز استان‌های کشور دارای ظرفیت‌های بسیاری در حوزه کشاورزی است و بسیاری از استان‌های مختلف کشور قابلیت اجرای این طرح را دارند باید با رفع مشکلات و حمایت از کشاورزان به سمت توسعه آن پیش برویم.
وی با تاکید بر اینکه در اجرای این طرح از ارقام و ژنوتیپ های شاخص که از طریق تولید نهال‌های اصلاح شده و یا از گزینش درختان بذری و نیز ارقام مرغوب خارجی پیوندک تهیه و با اصلاح درختان نامرغوب میزان تولید محصول حداقل ۲ تا ۳ برابر از نظر عملکرد افزایش می‌یابد، استفاده می‌شود، گفت: طرح سرشاخه کاری گردو بهبود کیفیت و یکنواختی محصول تولیدی را نیز به همراه دارد.
پس از اجرای موفق طرح سرشاخه کاری گردو در شهرستان تویسرکان سایر شهرستان‌های استان همدان و به تبع آن سایر استان‌های کشور ضمن الگو برداری از اقدامات انجام شده در تویسرکان سرشاخه کاری درختان گردو را در برنامه‌ها لحاظ کردند تا جایی که در حال حاضر قریب به اتفاق استان‌هایی که از نعمت درختان گردو بهره مندند اما از باردهی درختان چندان رضایت ندارند دست به اجرای این طرح زدند.
شهرستان بهار طرح سرشاخه کاری درختان گردو را به اجرا در آورده است
در آخرین اقدام صورت گرفته در استان همدان این بار شهرستان بهار طرح سرشاخه کاری درختان گردو را به اجرا در آورده است که در این خصوص مدیر جهاد کشاورزی بهار در گفتگو با خبرنگار مهر از آغاز اجرای طرح سرشاخه کاری درختان گردو در باغ‌های گردوی این شهرستان خبر داد.
هوشنگ کرمی در بازدید از عملیات اجرای طرح سرشاخه کاری گردو در باغ‌های میوه روستای رسول آباد سفلی افزود: این طرح با هدف مقابله با سرمای دیر رس بهاره با استفاده از ارقام دیر گل ده و دیر برگ ده بر روی ارقام بذری نامرغوب گردو از اردیبهشت ماه امسال آغاز شده است.
وی اظهار کرد: پیوندک‌های تهیه شده برای اجرای این طرح از باغ مادری گردو در داخل استان و سایر استان‌های کشور تهیه و تأمین و تاکنون سرشاخه کاری گردو بر روی ۳۵ اصله از ارقام نامرغوب بذری آسیب پذیر در مقابل سرمای دیررس بهاره صورت گرفته است و این عملیات تا تحقق سهمیه ابلاغی شهرستان تا ۶۰ اصله درخت گردو و تعداد ۲۲۰ عدد پیوندک مرغوب ادامه خواهد داشت.
وی گفت: علاوه بر افزایش مقاومت درختان گردو در مقابل سرما و دیر گل دهی و برگ دهی درخت در فصل بهار افزایش محصول همراه با ارتقای سطح کیفیت تولید از جمله مزایای اجرای طرح سرشاخه کاری گردو است که توسط کارشناسان خبره اجرا می‌شود.
سرمای اردیبهشت سال گذشته بیش از ۸۰ درصد محصول گردوی باغ‌های بهار را از بین برد
کرمی افزود: سرمای اردیبهشت سال گذشته بیش از ۸۰ درصد محصول گردوی باغ‌های این منطقه را از بین برد و خسارات سنگینی به باغداران گردو وارد کرد.
وی از باغداران درخواست کرد برای اجرای طرح و بهبود وضعیت باغات گرد به مراکز جهاد کشاورزی یا مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مراجعه کنند.
آنچه مسلم است با اجرای این طرح عملکرد محصول تولیدی حداقل ۲ تا ۳ برابر افزایش خواهد یافت کمااینکه افزایش کیفیت محصول را نیز شاهد خواهیم بود که همین یکنواختی محصول و بازار پسندی فراهم کردن زمینه برای افزایش صادرات محصول را ممکن می‌شود؛ بنابراین اجرای طرح تغییر رقم درختان گردوی می‌تواند تا حد زیادی موانع و مشکلات تولید گردوی با کیفیت را مرتفع کرده و با اصلاح ساختار موجود و تغییر ارقام فعلی با ارقام برتر و مرغوب شاهد توسعه صادرات آن نیز خواهیم بود.
نظر شما