به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام غلامرضا بهروزی لک استاد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم قم در پنجمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع علوم سیاسی اسلامی به تبیین موضوع «استلزامات ماهیت استرشادی حیات اجتماعی در ارائه نظریه دولت اسلامی» پرداخت.
وی عنوان کرد: در نظریه ماهیت استرشادی بر اساس حکمت سیاسی متعالیه علت شکل‌گیری حیات اجتماعی معطوف به هدایت و رشد انسانها با رهبری هادیان الهی است و در رویکرد استرشادی، حیات اجتماعی بخشی از تدبیر الهی برای هدایت انسانها به رشد و کمال است.
این استاد دانشگاه به ضرورت وجود هادی پیش از هدایت‌جویان در راستای هدایت، اشاره و عنوان کرد: بر این اساس حضرت آدم (ع) نخستین هادی بوده است. پس از حضرت آدم (ع) نیز دیگر هادیان در امت واحده و سپس در امت های دیگر همواره حضور داشته اند. انبیای اولوالعزم و پیامبر خاتم (ص) از مصادیق برجسته این هادیان بوده و در نهایت با ختم نبوت امر هدایت توسط امامان معصوم (ع) تداوم یافته است.
وی بیان کرد: نخستین نمود مبانی نظریه ماهیت استرشادی حیات اجتماعی را می‌توان در تصور مفهوم دولت شناسایی کرد. طبق تعریف رایج، «دولت» عالی ترین نهاد اجتماعی است که با در بر گرفتن مردمان، سرزمین، حکومت و حاکمیت به عنوان چهار عنصر حقوقی آن شناخته می‌شود.
استاد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع) قم خاطر نشان کرد: طبق مبنای جامعه شناختی استرشادی حیات اجتماعی، هدایت از طریق خدای واحد و مسیر واحد صراط مستقیم توسط هادیان همسو و تصدیق‌گر صورت می‌پذیرد و در برگیرنده تمامی امت اعتقادی و هدایت جویان است. تنها مرز این «دولت- امت» مرز اعتقادی است که حق را در برابر باطل تعریف می‌کند.
وی تصریح کرد: با توجه به فطرت هدایت‌جوی تعریف شده در نظریه ماهیت استرشادی حیات اجتماعی، به تبع هدایت، هادیان نیز محوریت خواهند داشت.
بهروزی لک ادامه داد: خصلت ساختاری هادی محور نهفته در ماهیت استرشادی حیات اجتماعی، نظریه دولت اسلامی را از نظریه دولت غربی متمایز می سازد. دولت مدرن غربی بر قرارداد اجتماعی توسط انسان های مساوی به عنوان تاسیس کنندگان جامعه مدنی استوار شده است. اما در اندیشه اسلامی نه انسان محوری، بلکه خدامحوری و هدایت محوری انسانها به سوی خالق هستی قرار دارد که با محوریت هادیان و انسان های برگزیده الهی به عنوان موهبتی از جانب خداوند برای هدایت برانگیخته شده و نقش سیاسی برجسته‌ای یافته‌اند.
وی اظهار کرد: اقتضای چنین اندیشه‌ای، نظام سیاسی امامت است که مردم در آن، جایگاه هدایت جویانی دارند و تحت هدایت هادی به سوی سعادت دنیوی و اخروی رهنمون می‌شوند. نظام مردم سالاری دینی معرفی شده در نظام جمهوری اسلامی ایران مصداق بارز چنین نظامی است.
افزود: تجلی دیگر مبنای جامعه شناختی موجود در نظریه ماهیت استرشادی حیات اجتماعی در نظریه دولت اسلامی را می‌بایست در شناسایی کارکردها و اهداف دولت اسلامی جستجو کرد. مهمترین کارکرد دولت اسلامی در این زمینه تحقق بخشیدن به هدایت الهی انسانها به سوی خیرات و کمالات انسانی است که از طریق اهداف کوتاه مدت و واسطی چون تأمین نیازهای مادی از طریق تعاون و همزیستی و نظم و امنیت سیاسی اجتماعی و نظامی و دیگر کارکردها است.
وی گفت: کارکردهای دولت اسلامی در راستای هدف غایی تحقق بخشیدن به عبودیت الهی به عنوان تجلی عینی سعادت دنیوی و اخروی جهت می‌یابند.
نظر شما