خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: «میشل عون» رئیس جمهور لبنان اخیرا سخنانی را در خصوص ماهیت و شاکله دولت آتی این کشور مطرح کرده است؛ سخنانی که مورد توجه بسیاری از رسانه های منطقه ای و بین المللی قرار گرفت.
درهمین ارتباط، «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان اظهار داشت: «دولت جدید سیاسی خواهد بود و شامل متخصصان و نمایندگان ملت خواهد بود». وی با بیان این مطلب افزود: «هدف از مشخص نکردن زمان رایزنی های پارلمانی، از بین بردن موانع بر سر راه تشکیل دولت و ایجاد تسهیل در ماموریت نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه است».
عون پیش از این گفته بود امیدواری نسبت به تشکیل دولت جدید طی روزهای آتی وجود دارد. به گفته وی، خواسته های معترضین در میادین و خیابان ها در حال پیگیری است و جزء اهداف اولیه دولت جدید که به زودی طی روزهای آتی تشکیل خواهد شد. لبنان از یک ماه پیش شاهد اعتراضات مردمی است. تظاهرات کنندگان خواستار بهبود اوضاع اقتصادی و معیشتی در این کشور هستند. معترضین از تصمیم خود برای اعتصاب عمومی و مسدود کردن راههای اصلی کشور خبر داده اند.
از زمان استعفای «سعد الحریری» از پست نخست وزیری، موج سواری جریان «۱۴ مارس» بر احتمال وقوع خلأ سیاسی در لبنان آغاز شده است؛ اعضای ارشد این جریان بر این باورند که می بایست به منظور ممانعت از وقوع خلأ سیاسی و خلأ قدرت در کشور و اجتناب از پیامدهای وخیم آن سریعتر یک دولت تکنوکرات تشکیل داد. اما واقعیت مسأله آن است که هدف اصلی و اساسی جریان ۱۴ مارس از مانور بر سَر تشکیل دولت تکنوکرات در واقع کنار گذاشتن حزب الله از کابینه است.
سران ۱۴ مارس که با اعمال فشارهای متعدد بر «سعد الحریری» زمینه های استعفای وی از قدرت را فراهم کردند، اکنون نیز تمام تلاش خود را به کار بسته اند تا به هر طریق ممکن حزب الله لبنان را از ساختار قدرت کشور کنار بگذارند. حزب الله نیز ابعاد مختلف این توطئه را درک کرده طی روزها و هفته های اخیر مخالفت قاطعانه خود با تشکیل دولت تکنوکرات را به گوش سران ۱۴ مارس رسانده است.
طی هفته های اخیر «سعد الحریری» نخست وزیر مستعفی جریان ۱۴ مارس چندین بار با «جبران باسیل» رهبر جریان ملی آزاد لبنان دیدار و گفتگو کرده است. باسیل در جریان سلسله رایزنی های گسترده و فشرده خود با الحریری صراحتا موضع جریان ۸ مارس مبنی بر مخالفت با تشکیل دولت تکنوکرات را به سمع و نظر وی رسیده است. این بدان معناست که ۸ مارس که حزب الله نیز جزئی از آن محسوب می شود تحت هیچ شرایطی حاضر نیست تحت فشارهای گسترده از مشارکت در ساختار قدرت کنار برود؛ به ویژه اینکه کرسی های متعددی را نیز در پارلمان در دست دارد.
درحال حاضر سناریوهای زیادی در خصوص نوع و نحوه تشکیل دولت جدید لبنان وجود دارد که در میان سناریوهای گوناگون، موارد ذیل بیش از همه به چشم می خورند؛
سناریوی اول؛ دولتی است که از گروه اکثریت در پارلمان، تشکیل شود. این دولت باید از جریان ۸ مارس به عنوان جریان اکثریت(غالب) در پارلمان تشکیل شود. اما چالشی که وجود دارد این است که جریان های دیگر از جمله «نیروهای لبنان» و «المستقبل» با تشکیل چنین دولتی موافقت نخواهند کرد و بنابراین، مسأله تشکیل دولت در لبنان برای چندمین بار به درازا خواهد کشد و این مسأله تبعات و پیامدهای وخیمی سیاسی و اقتصادی با خود به دنبال خواهد داشت.
سناریوی دوم، تشکیل دولت تکنوکرات است. این سناریو نیز عملیاتی نخواهد بود چراکه همانطور که پیشتر گفته شد جریان ۸ مارس و حزب الله لبنان با آن به شدت مخالفت کرده و می کنند؛ کما اینکه جبران باسیل به سعد الحریری صراحتا اعلام کرده که حزب الله زیر بار تشکیل چنین دولتی نخواهد رفت. لذا در چنین شرایطی می بایست راهکاری را در پیش گرفت که نظر و دیدگاه طرف های مختلف و تأثیرگذار در تشکیل دولت را تأمین کند.
سناریوی سومی که در این خصوص وجود دارد تشکیل یک دولت «تکنو سیاسی» است؛ یعنی همان چیزی که «میشل عون» رئیس جمهور لبنان از آن سخن به عمل آورد. به نظر می‌رسد با اظهارات اخیر «میشل عون» درخصوص ماهیت دولت آتی لبنان می بایست شاهد حضور یک دولت تکنوسیاسی در رأس قدرت باشیم؛ دولتی که هم کارشناسان و متخصصان در امور اقتصادی را شامل می شود و هم افراد سیاسی ازجمله از میان اعضای حزب الله.
با این اظهارات رئیس جمهور لبنان می توان گفت که توطئه ها برای تشکیل دولت تکنوکرات یعنی خالی از افراد و سیاستمداران مختلف ازجمله اعضای حزب الله با شکست مواجه شده و تمامی تلاش های جریان ۱۴ مارس با حمایت عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا با در بسته مواجه شده است. می توان از سناریوی تشکیل دولت تکنوسیاسی به عنوان بهترین سناریو برای برون رفت از مرحله کنونی لبنان یاد کرد. البته این درحالی است که جریان ۱۴ مارس و در رأس آن المستقبل به کارشکنی در مسیر تشکیل چنین دولتی نپردازند.
حزب الله لبنان نیز موافقت خود با این گزینه را اعلام کرده است. اعضای حزب الله طی روزهای اخیر بارها به تشکیل دولت تکنو-سیاسی اشاره کرده و حتی حسین الخلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب الله لبنان نیز با سعد حریری ملاقات و در این خصوص گفتگو کرده است و اکنون منتظر پاسخ نهایی حریری است. به بیان دیگر حزب الله بر تشکیل دولت تکنوکرات با حضور نمایندگی از نیروهای اصلی سیاسی کشور تاکید دارد.
بر اساس آنچه که گفته شد، اکنون توپِ تشکیل دولت در زمین جریان ۱۴ مارس و المستقبل است و افکار عمومی در لبنان انتظار دارند که این جریان برای یک مرتبه هم که شده دست از کارشکنی و سنگ اندازی در مسیر تشکیل دولت برداشته و اجازده دهد با تشکیل دولت جدید، خواسته ها و مطالبات مشروع مردمی پیگیری شود. حال باید منتظر ماند و دید که آیا اظهارات اخیر رئیس جمهور لبنان در خصوص ماهیت دولت آتی به واقعیت تبدیل می شود یا خیر.
نظر شما