به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، رضا سرافرازی با اشاره به این که آب بندان ها نمونه ارزشمندی از دانش یا فناوری بومی مردمان مناطق مختلف بویژه شمال ایران محسوب می‌شود، اظهار کرد: آب بندان ها، یک اکوسیستم آبی برای ذخیره سازی آب به منظور مصارف کشاورزی، تغذیه آب‌های زیرزمینی، آبزی پروری و از دیدگاه بوم شناختی نیز به عنوان محل مناسب برای زیست پرندگان و حیات وحش، حافظ تنوع زیستی و ایجاد مناظر زیبا به شمار می‌رود.
وی افزود: آب رودخانه‌ها و هرزآب ناشی از بارندگی در فصل‌های غیرکاشت از طریق کانال‌ها و پمپاژ به آب بندان ها هدایت شده و در فصل بهار و تابستان برای آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سرافرازی ادامه داد: علاوه بر کارکردهای کشاورزی این بخش، آب بندان ها می‌توانند برای استفاده گردشگری نیز زمینه سازی شده و مورد بهره برداری قرار گیرند بنابراین، در استان‌های شمالی که با استقبال مسافران مواجه هستند با فراهم کردن بسترهای گردشگری در فرایند احداث آب بندان، می‌توان زمینه ایجاد درآمد و اشتغال در منطقه را فراهم کرد.
وی گفت: در کنار سایر مزایای مطرح شده، آب بندان ها در استفاده مطلوب چند منظوره با توسعه بستر تولیدات آبزی پروری نیز می‌تواند نقش داشته باشند.
مدیرکل امور آب کشاورزی با اشاره به این که در گذشته بسیاری از آب بندان ها بنا بر تجربیات و سلایق محلی مکان یابی، طراحی و احداث شده است که عمدتاً متناسب با ظرفیت و قابلیت‌های موجود منطقه نبوده و یا با گذشت زمان آسیب‌هایی به آنها وارد آمده است، یادآور شد: اغلب آب بندان ها با گذشت زمان و ورود رسوبات، با کاهش حجم ذخیره مواجه شده و در نتیجه به لایروبی و بازسازی نیاز دارند. علاوه بر این، برخی از آنها فاقد سازه‌های هیدرولیکی مناسب و یا سازگار به تغییرات اقلیمی بوده و یا به مرور زمان تضعیف و تخریب شده اند.
سرافرازی گفت: تأمین آب مورد نیاز اراضی کشاورزی مناطق پایین دست آب بندان ها، کنترل سیلاب‌های فصلی که اغلب موجب وارد آمدن خسارات به اراضی کشاورزی و تأسیسات زیر بنایی می‌شود و همچنین فراهم کردن زمینه باز چرخانی زهاب شیرین و استفاده آن در تولید از جمله اهداف بهسازی آب بندان ها است.
وی اضافه کرد: علاوه بر این، تأمین آب مطمئن کشاورزی در زمان مورد نیاز و حساس، فراهم کردن زمینه کشت دوم و سوم در استان‌های شمالی و آب مورد نیاز اراضی در فصول خشک، فراهم کردن زمینه‌های صنعت گردشگری در کنار تولیدات کشاورزی، افزایش ظرفیت تولیدات آبزی پروری و در مواردی تأمین کردن آب مورد نیاز محیط زیست و حتی صنعت از دیگر اهداف بهسازی آب بندان ها است.
مدیرکل امور آب کشاورزی درباره اقدامات انجام شده در زمینه مرمت و بهسازی آب بندان ها، اظهار کرد: تلاش و پیگیری‌های مستمر معاونت آب و خاک به امضای تفاهمنامه برنامه مالی و بهسازی آب بندان ها از سوی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه بودجه و اخذ ردیف اعتباری منجر شد.
وی خاطرنشان کرد: طبق برنامه پیش بینی شده ۷۵۰۰ هکتار از آب بندان ها در سه استان شمالی کشور در سال ۱۳۹۸ با اعتباری بالغ بر ۲,۴۵۰ میلیارد ریال مرمت و بهسازی قرار گرفته است.
سرافرازی گفت: با اجرای این طرح، بیش از ۱۱۵ میلیون مترمکعب بر گنجایش مخازن آب بندان ها افزوده شد که مدیریت جریانات برگشتی مزارع و تأمین آب مطمئن برای بخش آبیاری مستقل و تکمیلی شالیزار را در پی خواهد داشت.
مدیرکل امور آب کشاورزی گفت: با توجه مشارکت مردمی و نظام بهره برداری خودگردان و همچنین قابلیت‌های باربری و ساختمانی سازه‌ها به عنوان شاخص‌های مهم که بهره برداری چند وجهی از آب بندان ها را امکان پذیر می‌سازد، در سال ۱۳۹۹ نیز مرمت و بهسازی ۹۲۵۰ هکتار از آب بندان های حائز اولویت برنامه ریزی شده است.
سرافرازی پیش بینی کرد: با اجرای این طرح، آب مورد نیاز حداقل ۱۴۶۰۰ هکتار اراضی تأمین و امکان افزایش محصولات برنج و کلزا در اراضی تحقق می‌یابد و علاوه بر آن زمینه توسعه شیلات و گردشگری فراهم می‌شود که نقش قابل توجهی در ایجاد اشتغال پایدار خواهد داشت.
نظر شما