چراغ گردشگری در بورس پرفروغ میشود؟/هتل‌ها در اولویت ورود به بازار

خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ؛ این روزها بازار بورس اوراق بهادار بسیار داغ است یک روز تب آن بالا می‌رود و روز دیگر فروکش می‌کند اما مدتی است که این بازار مردمی شده و حضور میلیونی سهامداران ایرانی در آن نشان از استقبال زیاد دارد. در میان سهام شرکت‌هایی که عرضه شده صنعت گردشگری حضور کم رنگ تری دارد تنها برخی از مجتمع‌های رفاهی و توریستی، یک هتل و یکی از بانک‌ها سهام داران صنعت گردشگری در بازار سرمایه‌ای بورس هستند. اما به واقع چرا چراغ گردشگری هنوز در بازار سرمایه‌ای بورس پرفروغ نیست؟

سال ۹۵ حسن قالیباف مدیر عامل شرکت بورس و اوراق بهادار از اضافه شدن صنعت هتلداری در بورس تهران خبر داد و گفت: کار پذیرش صنعت هتلداری در بورس در حال انجام بوده و قرار است در تابلوی بورس درج و به تدریج سهام آن عرضه شود. بنابراین با عرضه سهام هتل‌ها یک صنعت به بورس اضافه می‌شود.

مهرماه همان سال هم هیأت پذیرش اوراق بهادار تهران با پذیرش یکی از شرکت‌های هتلی، در فهرست نرخ‌های بازار دوم بورس اوراق بهادار تهران موافقت کرد. چون صلاحیت‌های لازم را برای ورود به این بازار داشت. این شرکت در واقع باید کشف قیمت می‌کرد یعنی می‌دانست با چه قیمتی سهامش وارد بورس می‌شود. بررسی این قیمت هم به عواملی مانند ارزیابی دارایی‌های شرکت، ارزش بازار سهام آن شرکت و موارد دیگر بستگی دارد.

نرخ سهمی که خوشایند تصمیم گیران نبود

اما زمانی که قرار بود این گروه هتلی وارد بازار بورس شود؛ قیمت سهامی که مورد انتظارش بود با رقمی که برای آن در نظر گرفته شد متفاوت بود. تصمیم گیران وقت نگاهشان این بود که ارزش سهام این هتل‌ها باید بیشتر از آنچه که اعلام شده ارزیابی شود. بنابراین به صلاح نمی‌دانستند که با آن قیمت وارد بازار شوند.

سال ۹۶ یکی از هتل‌های بنیاد مستضعفان به عنوان نخستین هتل بازار سرمایه به فرابورس وارد شد و توانست تا کنون نیز در عرضه سهامش موفق عمل کند.

محمد سعیدی‌کیا رئیس بنیاد مستضعفان از فروش هتل‌های بنیاد از طریق بورس خبر داده و گفته بود: «قرار است از حوزه هتلداری خارج شود.» اما هیچ وقت این اتفاق نیفتاد. با این وجود یکی از فعالان بخش گردشگری که توانسته در بازار سرمایه حضوری حتی کم رن داشته باشد، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است که در نظر دارد هلدینگ گردشگری خود را نیز وارد کند.

برخی از هتلداران سودده نبودند به همین دلیل نمی‌توانند وارد بازار بورس شوند

در این باره سید حامد زعفرانچی معاون اداری و مالی یکی از هلدینگ های گردشگری بنیاد مستضعفان درباره اینکه چرا بخش‌های مختلف گردشگری وارد بازار سرمایه نمی‌شوند به خبرنگار مهر گفت: معمولاً باید شرکت‌ها شروط فرایند پذیرش را داشته باشند مانند اینکه در سه تا ۵ سال گذشته سودده باشند و یا عرصه و اعیان به نام مالک باشد و غیره. اینها مواردی است که اگر با مجموعه‌های هتلداری هم صحبت کنید می‌گویند که چه مشکلاتی دارند مثل اینکه زمین آنها معارض دارد و یا به اسم شرکت نیست. در این میان برخی از شرکت‌ها به مشکل برخورد کرده و یا عرصه را ترهین بانک برای گرفتن تسهیلات کرده‌اند و هنوز سند آن عرصه آزاد نشده یا زمین‌ها اوقافی است. این طور نیست که چون هتلی برای بنیاد و یا صندوق بازنشستگی است هیچ مشکلی نداشته باشد و اسناد به نام همان شرکت‌ها باشد. چنین مشکلاتی باعث می‌شود که شرکت‌ها در مسیر معرفی نماد دچار مشکل شوند. همچنین باید پیش نیازها مانند روند سوددهی روبه رشد باشند. اگر هتلی سال گذشته ۶ میلیارد سود داشته امسال باید ۶و نیم میلیارد سود اعلام کند و اگر ۵ میلیارد سود داشته باشد دوستان پذیرش بورس اعلام می‌کنند که چرا روند شما منفی بوده است بنابراین در اولویت پذیرش قرار ندارید آن هم در شرایطی که خیلی از شرکت‌ها در صف پذیرش هستند.

ورود یکی از بزرگترین مجموعه‌های گردشگری به بازار سرمایه

وی در ادامه بیان کرد: ذیل بنیاد هلدینگ وجود دارد که ۲۲ هتل، چهار مجموعه تفریحی و گردشگری و شرکت‌های حمل و نقل و آژانس مسافرتی را شامل می‌شود. ما با یک شرکت دیگر زیرمجموعه وزارت دفاع شرکتی را ثبت کردیم که نماد آن در فرابورس درج شده است و در نظر داریم تا کل هلدینگ را به بورس وارد کنیم. چون این هلدینگ دو بال گردشگری و حمل و نقل را دارد و با داشتن ۳۲ شرکت فعالیت می‌کند. طولانی شدن این روند به دلیل کم کاری افراد نیست. ورود شرکت‌ها به بورس سخت بود الان هم که به لحاظ ساختاری این روند آسان شده به لحاظ عملیاتی زمان می‌برد. هنوز خیلی از شرکت‌ها در صف پذیرش هستند. ورود به بازار بورس مقوله‌ای نیست که افراد به صورت سنتی و روال عادی بتوانند کاری کنند باید خون تازه ای وارد شریان‌های سیستم شود. خیلی از افراد نمی‌دانند که باید از کجا شروع کنند. بنیاد مستضعفان از قبل هم برای ورود به بازار سرمایه تلاش کرده بود و در واقع اولین هتل خود را وارد این بازار کرد.

زعفران چی درباره اینکه رئیس سابق بنیاد مستضعفان از واگذاری هتل‌های بنیاد به بخش خصوصی خبر داده بود گفت: ورود به بازار بورس منافاتی با این واگذاری ندارد. بهترین روش واگذاری، کشف قیمت و شفافیت فروش؛ بازار سرمایه است. وقتی سهام یک مجموعه ارزش گذاری می‌شود وقتی به بالانس رسید دیگر کسی نمی‌تواند بگوید که چرا با این قیمت به بخش خصوصی واگذار شد بلکه از طریق بازار سرمایه به بخش خصوصی واقعی واگذار می‌شود نه شبه خصوصی و این مدل شرکت‌ها. زیرمجموعه‌های هلدینگ ها هم می‌توانند به صورت مستقل وارد بورس شوند. ما هم می‌توانیم هم یک بار هتل‌ها را وارد کنیم و هم کل مجموعه را.

وی درباره فراز و فرودهای بازار بورس نیز گفت: بازار بورس در سنوات مختلف بالا و پایین شده است و شاخص افت‌های بیشتری از این روزها را تجربه کرده است اما مردمی که به تازگی وارد شده‌اند الان فشار زیادی را حس می‌کنند درحالی که این روند را ما بارها دیده‌ایم. امیدواریم اتفاق جدیدی سال ۱۴۰۰ در اقتصاد کشور بوجود بیاید و باز هم به صعود برسیم.

تفاوت نگاه هتلداران با فعالان بورس

در میان فعالان بخش‌های مختلف صنعت گردشگری هتلداران ارزش دارایی زیادتری در اختیار دارند به همین دلیل ورود آنها به بازار بورس با موفقیت بیشتری رو به رو خواهد شد آنچنان که تا کنون این مجموعه‌های گردشگری در بازار نشان داده‌اند. اما جمشید حمزه زاده رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران کشور از عدم شناخت هتلداران نسبت به بازار سرمایه صحبت کرد و از تدوین طرح اولیه برای حضور هتلداران در بازار بورس خبر داد و به خبرنگار مهر گفت: در گروه هتل‌هایی که خودم هم مسئولیت آن را به عهده دارم مقدمات این اقدام انجام شده است منتها هنوز فرهنگ ورود به بازار بورس یا فرابورس بین هتلداران جانیفتاده است باید جلسات مختلفی توسط کارشناسان بورس و هتلداران برگزار شود تا هر دو سمت یعنی فعالان بازار و هتل با این روند آشنا شوند چون اگرچه هتلداران با نحوه ورود به بازار آشنا نیستند اما مسئولان بورس هم با صنعت هتلداری آشنایی کاملی ندارند.

حمزه زاده یکی از دلایل عدم حضور هتلداران در فرایند ورود به بازار سرمایه را توضیح داد و گفت: نگاه بورس به سود سالانه است. درحالی که سود واقعی در صنعت هتلداری در ارزش افزوده ملک است.

وی به برگزاری جلسه با مدیران بورس در وزارت میراث فرهنگی اشاره کرد و گفت: در این جلسه از مدیران خواستیم تا شعبه ویژه ای برای رسیدگی به درخواست‌های گردشگری در این زمینه ایجاد شود. چون سخت گیری‌های زیادی در این حوزه وجود دارد.

امروز را روز تحول تلقی کنید

جلسه‌ای که حمزه زاده از او صحبت کرد خرداد ماه سال ۹۹ با حضور رئیس سازمان بورس و وزیر میراث فرهنگی برگزار شده بود. در این جلسه علی آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: ورود به بورس یعنی آشنا شدن با دنیای جدیدی که همه مردم بتوانند از خدماتی که در صنعت گردشگری ارائه می‌شود به نحو مطلوب استفاده کنند. به نظر من اگر قرار است صنعت گردشگری ایران را تغییر دهیم باید بتوانیم تعامل مالی این صنعت را عوض کنیم.

رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری افزود: پیشنهاد من این است که امروز یک قرار مشخص بگذارید و تشکل‌های گردشگری در قالب یک نهاد مشخص با هم کارهای مشارکتی انجام دهند. امروز را روز تحول تلقی کنید و با حمایت‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کارهای مشترک را از طریق یک نهاد مشخص پیگیری کنید.

مزیت ورود به بازار سرمایه چیست؟

نگرانی بخش خصوصی یا هلدینگ های بزرگ و گروههای هتلی از ورود به بازار سرمایه، به دلیل ناآگاهی و یا بی اطلاعی آنها از مزیت‌های این بازار است درحالی که ورود به بازار بورس می‌تواند مزیت‌هایی را به همراه داشته باشد که در این باره محمدحسین عسکرپور مدیرکل دفتر تسهیلات و تأمین منابع وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به خبرنگار مهر توضیح داد: قطعاً تأمین منابع مالی مورد نیاز جهت زیر ساخت‌های صنعت گردشگری از طریق بازار سرمایه دارای مزایای فراوانی است. علاوه بر مزایایی از قبیل شفافیت، کارایی و بهبود عملکرد می‌توان به سهولت تأمین منابع نسبت تسهیلات بانکی به دلیل عدم نیاز به وثایق مختلف جهت ضمانت تسهیلات بانکی اشاره کرد. از دیگر مزایای بازار سرمایه برای صنعت گردشگری به روز رسانی خودکار ارزش دارایی‌های این بخش است. خرید و فروش سهام در بازار بورس همانند سایر بازارها دارای دو بخش مهم عرضه و تقاضا است و کارکرد اقتصادی این دو بخش موجب بروز رسانی ارزش واقعی شرکت‌ها با توجه به وضعیت روز صنعت گردشگری می‌شود.

وی تصریح کرد: صاحبان سرمایه در بخش‌های مختلف صنعت گردشگری می‌توانند مالکیت و یا منافع خود را پس از احراز شرایط عمومی و اختصاصی در سازمان بورس و اوراق بهادار به‌صورت سهام عرضه و منابع مورد نیاز خود را تأمین کنند.

وی با تاکید بر اهمیت بازار بورس در تأمین منابع برای بخش خصوصی گفت: مثلاً مجموعه‌های هتلداری می‌توانند بخشی از منافع و یا مالکیت موجودشان را در بازار بورس عرضه کنند و منابع مورد نیاز جهت طرح‌های توسعه‌ای و یا پروژه‌های جدیدشان را تأمین کنند.

وی در خصوص ورود هلدینگ‌های گردشگری به بازار بورس گفت: شرکت‌های بزرگ که به‌صورت زنجیره‌ای یا هلدینگ اداره می‌شوند امکان بیشتری جهت ورود به این بازار را دارند. شرکت‌های سرمایه گذاری کوچک‌تر هم می‌توانند با تشکیل هلدینگ در قالب برندهای مختلف فعال شده و بخشی از سهام خود را در بورس عرضه کنند.

عسکر پور با اشاره بر اینکه چرا تعداد شرکت‌های گردشگری فعال در بازار سرمایه کشور اندک است ادامه داد: صرف نظر از وضعیت فعلی صنعت گردشگری که شدیداً تحت تأثیر شیوع بیماری کرونا است در ۳ عامل عملکرد بخش دولتی در هدایت بخش خصوصی به بازار سرمایه، نوع نگرش عرضه کنندگان خدمات گردشگری و نگرانی‌های مالیاتی خلاصه می‌شود. درحالی که دولت با ارائه تسهیلات این نگرانی را برطرف کرده است.