حال ناخوش نوغانداران خراسان شمالی/ صنعت فرش دورو اسیر بی تدبیری

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها؛ این صحبت‌های تولیدکننده پیله و فرش دورو دویدوخ خراسان شمالی تنها بخشی از مشکلات ریز و درشت نوغانداران و فرش بافان خراسان شمالی است؛ صنعتی که در صورت برنامه‌ریزی دقیق و درست می‌تواند برکات فراوانی داشته باشد و درآمدهایی زیادی را نصیب استان کند اما اکنون شرایط به عکس است و صاحبان این شغل باید روز به روز در شرایط سخت‌تری زندگی را سپری کنند.

ماجرا به صورت دقیق‌تر از این قرار است که شهرستان راز و جرگلان از توابع استان خراسان شمالی یکی از بهترین و با کیفیت ترین پیله‌های ابریشم را در کشور تولید می‌کند اما به دلیل نبود صنایع پایین دستی، فناوری و صنایع تبدیلی نوغانداران مجبور می‌شوند پیله‌های خود را به صورت خام به استان‌های دیگر بفروشند.

فروش خام باعث می‌شود سود اصلی تولید ابریشم به جیب دلالان برود در حالی که با اندکی حمایت می‌توان جلوی خام فروشی را گرفت و سود مناسبی را برای استان به ارمغان آورد.

حلقه مفقوده صنعت ابریشم در راز و جرگلان

از سوی دیگر فرش بافان مجبورند ابریشم را از دیگر استان‌ها به قیمت‌های بالاتر خریداری کنند. درواقع در یک شهرستان خراسان شمالی پیله ابریشم تولید می‌شود؛ برای تبدیل به نخ ابریشم به خارج استان صادر شده و با قیمت‌های بسیار بالاتر برای تولید فرش دوباره به این شهرستان باز می‌گردد. به این ترتیب یک حلقه مفقوده بسیار واضح وجود دارد که رفع آن باعث می‌شود چرخه تولید تنها فرش دورو ابریشم جهان در خراسان شمالی به وجود بیاید.

اگر این مسئله رفع شود روستای ۶۲۰ خانواری دویدوخ خراسان شمالی که ۲ هزار و ۶۰۰ نفر جمعیت دارد و هر خانواده دارای یک دار قالی است، دارای کسب و کار پرسود خواهند شد. اکنون اکثر قالی‌های بافته شده این روستا به صورت دورو و تمام ابریشمی است که بافت هر قالیچه سه متری حدود هفت ماه به طول می‌انجامد.

مجتمع تولید فرش ساخته می‌شود

پولاد نجاهی، بخشدار جرگلان اما از آغاز ساخت مجتمع تولید فرش دورو دویدوخ در این روستا خبر داد و اظهار کرد: کل اعتبار مورد نیاز برای ساخت این مجتمع ۱۲ میلیارد ریال است، که قرار است از محل تسهیلات کمیته ملی دهیاری‌های کشور تامین شود.

وی افزود: مجتمع فرش دوروی ابریشمی دویدوخ در سه طبقه ایجاد می‌شود که طبقه اول آن به سالن چندمنظوره و سالن نمایشگاه دائمی فرش اختصاص می‌یابد و در دیگر طبقات نیز ۸۰ دار قالی برپا می‌شود که همزمان ۱۶۰ بافنده در آن به کار مشغول خواهند شد.

‌

نجاهی با اشاره به اینکه هم اکنون در این روستا ۶۰۰ دار قالی برپاست، تصریح کرد: بدون شک ایجاد این مجتمع با توجه به ظرفیت این منطقه در تولید فرش‌هایی با شهرت جهانی، نقش ویژه‌ای در ایجاد فرصت‌های شغلی در منطقه مرزی جرگلان خواهد داشت.

با این حال باز هم فکری به حلقه مفقوده‌ای که می‌تواند صفر تا صد تولید فرش را در استان پایه‌ریزی کند نشده است.

فروش ارزان پیله‌ها به دلالان

یکی دیگر از مشکلات نوغانداران خراسان شمالی قیمت پیله‌های ابریشم است؛ با وجود اینکه طی سال اخیر تمام اقلام با رشد بی رویه قیمت مواجه بودند، قیمت این محصول ترکمن‌های خراسان شمالی کاهش یافت به طوری که نوغانداران پیله‌های خود را زیر قیمت سال گذشته به فروش رساندند.

بخشدار جرگلان در این خصوص نیز گفت: اگرچه سال گذشته قیمت هر کیلوگرم پیله‌تر ۳۰۰ هزار ریال بود، ولی با ایجاد فضای رقابتی بین برخی از تاجران تا ۸۵۰ هزار ریال نیز فروش رفت، ولی امسال به دلیل اشباع شدن بازار ابریشم، پیله های‌تر به قیمت پارسال هم به فروش نخواهد رسید.

‌

پولاد نجاهی بیان داشت: با وجود اینکه هزینه‌های تولید و نگهداری از کرم ابریشم بالا رفته است، ولی برخی از تجار ابریشم از مناطق کاشان و رشت، که هر ساله پیله‌های این منطقه را با قیمت خوبی خریداری می‌کردند، دلیل این کاهش قیمت‌ها را اشباع شدن بازار این محصول با واردات بی رویه نخ‌های ابریشمی از چین و دیگر کشورها عنوان می‌کنند.

در این بین قیمت گذاری دولت نیز بسیار جالب توجه است. هرچند پیله سال گذشته هر کیلو ۸۵ هزار تومان به فروش می‌رسید اما دولت قیمت خرید تضمینی پیله را فقط ۳۶ هزار تومان اعلام کرده است. عددی که بسیار غیر واقعی به نظر می‌رسد و از همین رو به راحتی پای دلالان به میان آمده و هر طور می‌خواهند بازار را به تلاطم می‌کشند.