آذردخت بهرامی و حسن بنی‌عامری برگزیدگان منتقدان مطبوعات

به گزارش خبرنگار مهر، محمدحسن شهسواری در سخنانی با اشاره به کاهش شدید انتشار داستان و دیگر آثار ادبی در سال جاری، گفت: در سال 82، 500 اثر داستانی چاپ شد و در مجموع 300 اثر به کار داوری جایزه ارسال شدند، در حالی که امسال کمتر از 50 مجموعه داستان به مرحله داوری کتاب سال منتقدان مطبوعات راه یافت که متاسفانه باید گفت کار داوران امسال بسیار آسان شده بود و من نیز به عنوان یکی از داوران باید از این جهت خوشحال باشم!

وی افزود: یک اثر برای رفتن به مرحله دوم نیاز به یک رای مثبت، برای رفتن به مرحله سوم نیاز به 2 رای مثبت و برای رسیدن به مرحله چهارم نیاز به 3 رای مثبت از سوی داوران داشت.

شهسواری اضافه کرد: امسال 12 مجموعه داستان داوری شد و در نهایت 3 مجموعه به مرحله نهایی رسید. در بخش رمان نیز 4 رمان به مرحله نهایی رسیدند.

وی با اشاره به اضافه شدن یک اثر در مراحل پایانی داوری رمان به این بخش، گفت: با توجه به اینکه این اثر (فرشته ها بوی پرتقال می دهند) 2، 3 روز بعد از اعلام اسامی نامزدها منتشر شد و برخی از داوران با مطالعه آن احساس کردند ممکن است این رمان با ورود به مرحله داوری، 3 یا 4 رای مثبت بیاورد، در نشستی فوری تصمیم گرفتند آن را نیز به جمع نامزدها اضافه کنند.

سال بد برای ادبیات ایران

یونس تراکمه هم در سخنانی به ویژگی های آثار علی اشرف درویشیان پرداخت و گفت: در اولین مطلبی که از درویشیان به چاپ رسید می توان دردمندی و زخم خوردگی او را از بی عدالتی موجود در جامعه مشاهده کرد. او در مطالب اولیه اش نویسنده ای خشمگین به نظر می رسد و از اینکه کلمه را وسیله ای قرار دهد برای منعکس کردن بی عدالتی ابایی ندارد. اهمیت درویشیان در اصالت این دغدغه است و او بعداً توانست به سمت داستانی کردن زخم بی عدالتی برود.

وی همچنین بیانیه هیئت داوران جایزه منتقدان مطبوعات و نویسندگان را قرائت کرد. داوران در بیانیه خود با نامیدن سال 85 به عنوان "سال بد" برای ادبیات ایران، آوردند: در سال 85 رکود صورت گرفته در انتشار آثار حوزه رمان و داستان کوتاه نه تنها ترمیم نشد بلکه شاهد نوعی افسردگی در این حوزه هستیم و افقی مه زده را برای آینده متصوریم. 

این بیانیه در عین حال برگزاری هر نوع جایزه ادبی را در شرایط موجود برای ادبیات ایران سودمند خواند.

محمود دولت آبادی نیز در این مراسم با ابراز خوشحالی از تقدیر منتقدان مطبوعات از علی اشرف درویشیان، گفت: جای علی اشرف درویشیان یک جای خالی نیست. او پس از اتفاقی که چندی پیش برایش رخ داد، خوشبختانه دوباره زنده شد و به قول خودش تصمیم گرفت خوب شود. در کشور ما نکاتی وجود دارد که برای نویسندگان حاشیه ای است و معمولاً هم اینها (حواشی)می آیند و زندگی آنان را درمی نوردند، حتی نویسندگانی مانند گلشیری و درویشیان را.

وی افزود: نویسندگی خود حواشی کافی را به همراه دارد و ما هم هیچ تکلیف دیگری نداریم جز اینکه قریحه نوشتن را به منصه ظهور برسانیم. این حاشیه ها کار را برای درویشیان به آنجا رساند که چندی پیش که آن اتفاق برایش افتاد، فشار خونش بالا رفت و سیستم پزشکی هم نمی توانست آن را پائین بیاورد. واقعاً این فشارها از کجاست؟ یا این سوال که الان برخی می آیند و می پرسند "وظیفه نویسنده چیست؟" از کجا ناشی می شود؟

این نویسنده با انتقاد از کسانی که بی هیچ دغدغه ای کار نویسندگان را زیر سوال می برند، ادامه داد: در این جامعه که تا بن دندان فاسد شده مهمترین تشخصی که برای کسانی مانند درویشیان، گلشیری، احمد محمود و بسیاری دیگر می توان قائل شد، این است که آنها مردانی بوده و هستند که با قناعت زیستند و جانشان را در کلامشان برای ما و آیندگان به ارمغان گذاشتند. من امیدوارم که ما و آیندگان لیاقت نگهداری و حراست از این کلام را داشته باشیم.

آذردخت بهرامی و حسن بنی عامری برندگان جایزه

در پایان، جوایز دو بخش مجموعه داستان و رمان به این شرح اهدا شد؛

هیئت داوران هشتمین جایزه منتقدان مطبوعات و نویسندگان از میان سه مجموعه داستان "زندگی مطابق خواسته تو پیش می رود" (امیرحسین خورشیدفر)، "شبهای چهارشنبه" (آذردخت بهرامی) و "عسکرگریز" (محمد آصف سلطان زاده)، مجموعه داستان "شبهای چهارشنبه" را به عنوان برنده نهایی برگزید و جایزه این بخش را به آذردخت بهرامی اهدا کرد. 

همچنین هیئت داوران از میان سه رمان "حلقه کنفی" (وحید پاک طینت)، "عقرب روی پله های راه آهن اندیمشک" (حسین مرتضائیان آبکنار)، "فرشته ها بوی پرتقال می دهند" (حسن بنی عامری)، "سالمرگی" (اصغر الهی) و "میم" (علی مراد فدایی نیا)، رمان "فرشته ها بوی پرتقال می دهند" را به عنوان برنده نهایی برگزید و جایزه این بخش را به حسن بنی عامری اهدا کرد.

بنی عامری در هنگام دریافت جایزه اش، گفت: خوشحالم از اینکه در مملکت فردوسی، نظامی، سهروردی، مولوی، حافظ، هدایت، چوبک، دولت آبادی، گلشیری و بسیاری دیگر از بزرگان ادبیات زندگی می کنم که پوست نویسندگانش خیلی کلفت است اما خوشحال نیستم که داستانهایم و نیز داستانهای دوستان دیگر پشت درهای بسته می ماند. در واقع برنده شدن من به خاطر این بود که بسیاری دیگر از آثار مجوز نشر نگرفته اند.

در این مراسم از علی اشرف درویشیان - که به دلیل کسالت در مراسم حضور نداشت - تقدیر شد. این جایزه در غیاب نویسنده به حسن کیائیان مدیر نشر چشمه - ناشر آثار درویشیان - داده شد.

دست اندرکاران جایزه منتقدان مطبوعات و نویسندگان همچنین با اهدای جایزه ای به بهمن شعله ور - نویسنده، مترجم و شاعر - که پس از 42 سال اقامت در آمریکا به ایران بازگشته و در مراسم اختتامیه این جایزه حضور یافته بود، تقدیر کرد. 

این جایزه با حمایت مالی نشر چشمه، نشر ققنوس، مجله "شهروند"، فصلنامه "سینما و ادبیات" و روزنامه اعتماد و در محل سابق روزنامه شرق برگزار شد.