عبدالنقي افشار نيا : ني از همه سازها به آواز نزديك تر است

" عبدالنقي افشار نيا" نوازنده برجسته ني  كه از 12 سالگي به نواختن اين ساز مشغول است، در گفت و گو با خبرنگار موسيقي "مهر"، ضمن بيان اين مطلب افزود: ني  از همه سازها به آواز نزديك تر است. در نتيجه در زمان اجرا مي تواند همچون آواز تمام تكيه ها،اشارات و مواردي را كه در موسيقي ايراني  براي كيفيت بهتر لازم است بيان كند.

وي در مورد ارائه صداهاي جديد از ساز ني گفت : هر سازي مي تواند تكامل پيدا كند. ما هم سعي مي كنيم كه بتوانيم كار بهتر و صداي بهتري داشته باشيم و كيفيت كار را چه از نظر صدا دهندگي و چه از نظر ملوديك بالاتر ببريم. چند وقت پيش آقاي " حسين عمومي" به ايران آمده بودند. ايشان در پائين ني با اضافه كردن يك تكه فلزي توانسته بودند، نيم پرده تا سه ربع پرده از نظر صداي بم ، ساز را وسعت دهند كه كار خوبي بود و مورد استقبال نيز قرار گرفت.

وي ادامه داد : نياز باعث دنبال كردن و پژوهش مي شود. زماني كه ما مي توانيم با همين ني دستگاه هاي موسيقي ايراني را بنوازيم نيازي نيست كه اين ساز را ول كنيم و برويم دنبال ساز ديگري . حتي كاري كه آقاي عمومي هم انجام دادند  قابل اجرا در همه جا نبود. ما با يك ني كه در حال حاضر در اختيار داريم، همه قطعات را مي توانيم بزنيم، فقط كوكش ثابت است. حالا اگر بخواهيم يك كوك ديگر بزنيم، يك ساز ديگر برمي داريم. اين ساز، ساز سنتي است. فواصلي را كه مي خواهيم مي زنيم. كسي نگفته است كه فاصله اي خاص را نمي توان با ان اجرا كرد ، اما نيازي تا به حال حس نشده است كه ساز را تغيير دهيم. 

وي در مورد كمبود گروه نوازي ساز ني گفت: ما با كمبود آهنگساز براي اين كار مواجه هستيم. ما آهنگسازان بسيار كمي داريم كه بتوانند براي چند ني، قطعه بنويسند. مثل كاري كه آقاي " حسين عليزاده" در ني نوا انجام داد. اما بايد بگويم كه ني قابليت سازي بالايي دارد و مي تواند در همنوازي ها خودش را به خوبي نشان دهد. اما در مورد گروه نوازي ما نياز به آهنگسازي قوي با دانشي غني داريم.

وي در پايان درمورد آموزش سينه به سينه ني گفت : ظرافت هاي موسيقي شرق را نمي توان نوشت، يعني نوشتني نيست. آن حالات ، زيبايي ها و جذابيت هاي موسيقي ايراني را نمي توان نوشت. به همين دليل آموزش ني ، سينه به سينه منتقل مي شود.

هنگامي كه موضوعي را سينه به سينه مي آموزيم تمام حس آن به ما منتقل مي شود، اما در آموزش مكتوب اين اتفاق نمي افتد و طعم، رنگ و تكنيك موسيقي را به شكل واقعي در نمي يابيم.از اين رو در آموزش ني بسياري معتقدند يادگيري از طريق سينه به سينه و هنر شفاهي اتفاق مي افتد.