به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری احسان آقایی، مدیر موزه هنرهای معاصر تهران در کتابخانه این موزه دوشنبه 24 تیرماه برگزار شد. در ابتدای این نشست آقایی گفت: من زیاد اهل حرف زدن و مصاحبه کردن نیستم ولی این نشست بهانه خوبی است که یک سری برنامه‌های موزه را به اطلاع همگان برسانم.
وی افزود: بعد از اینکه مدیریت موزه هنرهای معاصر تهران از مدیریت مرکز امور تجسمی از هم جدا شد وضعیت موزه به نسبت گذشته بهتر شده است زیرا این مدیریت تفکیک شده بیشتر به فکر موزه است. من به شدت با فعالیت‌های غیر موزه‌ای موزه هنرهای معاصر تهران مخالف هستم و با تلاش بسیار توانستیم که جشنواره تجسمی فجر، جشنواره اسما‌ءالحسنی و دوسالانه‌ها را از موزه بیرون کردیم.
سقاخانه به موزه می‌آید
مدیر موزه هنرهای معاصر از برگزاری نمایشگاهی از آثار جنبش سقاخانه‌ای در این موزه خبر داد و بیان کرد: از 29 مردادماه نمایشگاهی خواهیم داشت که در آن جنبش سقاخانه‌ای را مورد بررسی قرار خواهیم داد که تقریبا منسجم‌ترین جنبش هنر معاصر ایران است.
آقایی ادامه داد: ما در غرب هنر مدرن را داریم که جریان‌سازی کرد ولی این جریان‌ها کنار هم بودند و مانند زنجیر به هم وصل شده‌اند. در غرب رمانتیسم مانند زنجیر به جنبش نوگرا و کوبیسم وصل و تابع زمانه خود است ولی جنبش سقاخانه جنبشی خودجوش است که تابع حکومت نبود.
وی جنبش سقاخانه را پاسخی از سوی هنرمندان ایران به جنبش هنر مدرن محض غرب دانست و گفت: در سال‌های دهه 20 حکومت وقت قصد داشت که هنر غرب و هنر مدرن محض را به ایرانی‌ها دیکته کند ولی هنرمندان با رجوع به هنرهای ملی و مذهبی خودمان احساسات خود را در قالب جنبش سقاخانه‌ای ارائه کردند.
این مدیر هنری اظهار کرد: دبیر نمایشگاه نقاشی سقاخانه‌ای مهدی حسینی است و قصد داریم که بخشی از آثار را از گنجینه موزه هنرهای معاصر تامین کرده و آثاری از ضیا‌ءالدین امامی، صادق تبریزی و منصور قندریز را هم از بیرون موزه تامین کنیم.
آقایی در مورد چاپ کتاب این نمایشگاه نیز توضیح داد: سعی می‌کنیم که کتاب این نمایشگاه را قبل از پایان نمایشگاه به چاپ برسانیم تا کتابی برای تحقیق محققان هنر در جنبش سقاخانه‌ای داشته باشیم.
هشت هنرمند برای محرم
مدیر موزه هنرهای معاصر در مورد برنامه‌های موزه در ماه محرم امسال گفت: از دوم آذر تا 26 دی‌ماه یک نمایشگاه با رویکردی محرمی در هشت گالری برگزار خواهیم کرد. در آن ایام هشت گالری موزه را در اختیار هشت هنرمند خواهیم گذاشت تا با درون‌مایه‌ای محرمی هنر مدرن ارائه بدهند.
وی همچنین درباره برنامه‌های موزه همزمان با ایام فجر امسال توضیح داد: رویکرد موزه هنرهای معاصر تهران در سالیان گذشته در ایام دهه فجر میزبانی جشنواره تجسمی فجر بود ولی امسال این روند تغییر پیدا می‌کند.
آقایی افزود: نمایشگاه جشنواره تجسمی فجر برنامه‌ای منسجم و در حد موزه هنرهای معاصر تهران نیست. این نمایشگاه ضعف‌ها و قدرت‌های خود را دارد که قصد بحث در مورد آن را ندارم ولی معتقدم که این جشنواره جایی در موزه هنرهای معاصر تهران ندارد.
این فعال هنری بیان کرد: دو نفر از پیشگامان هنر انقلاب اسلامی را انتخاب کرده و نمایشگاهی از آثار آنها برگزار خواهیم کرد که به بحث هنرمندانه آنها توجه خواهیم کرد نه به بحث ایدئولوژیک کارهای آنها.
وی هنر انقلابی را متاثر از انقلاب اسلامی دانست و گفت: هر انقلابی در هر جای دنیا بر کل جامعه تاثیر می‌گذارد که هنر نیز از این قاعده مستثنا نیست. اتفاقا هنر از هر انقلابی تاثیرهای زیادی می‌گیرد مانند آنچه در مکزیک و یا روسیه و یا حتی در ایران رخ داد.
آقایی با ذکر این جمله که متاسفانه هنوز ارزش‌های هنر انقلاب شناخته نشده است، افزود: من مطمئن هستم که بیشتر حراج‌های معتبر منطقه در 20 یا 30 سال آینده به دنبال هنر انقلاب ایران خواهند بود. ارزش هنری و ارزش مادی این هنر هنوز شناخته نشده است.
مدیر موزه هنرهای معاصر از عدم پرداخت به وجوه هنری هنرمندان انقلاب انتقاد کرد و گفت: متاسفانه هر وقت می‌خواهند به هنرمندان انقلاب بپردازند به مباحث ایدئولوژیکی آنها می‌پردازند. ما در نمایشگاهی که همزمان با جشنواره فجر برگزار خواهد شد دو نفر را انتخاب و وجوه آرتیستیک آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مرمت آثار گنجینه موزه
آقایی با اشاره به ادامه کار مرمت برخی آثار موزه هنرهای معاصر توضیح داد: کار بررسی و مرمت آثار گنجینه هنرهای معاصر تهران در دو سطح آثار داخلی و خارجی خواهد بود. آثار ایرانی گنجینه توسط آقای فرزین بنکدار مرمت می‌شوند و اتفاقا بسیار هم خوب مرمت شده‌اند. هنرمندان بزرگ مانند پیکاسو و گوگن هرکدام برای خود بنیاد دارند و برای مرمت باید با آنها هماهنگ شد تا با متدهای روز دنیا آثار آنها مرمت شود
وی با اشاره به برگزاری نمایشگاه عکس استیو مک‌کوری گفت: قرار است نمایشگاهی از عکس‌های استیو مک‌کوری در پاییز 2014 داشته باشیم که در حال حاضر مشغول مذاکره با نماینده این عکاس و وزارت امور خارجه هستیم. همچنین درخواست امانت آثار از نمایشگاه‌های خارجی نیز، بخش دیگری از برنامه‌های بین‌المللی ماست.
وی درباره امانت سپاری آثار خارجی موزه به سایر اماکن هنری دنیا بیان کرد: بنیادی در پاریس تقاضا کرده تا 2 اثر از پیکاسو با نام‌های "نقاش و مدلش" و "پنجره‌ای گشوده رو به خیابان پانتی‌اور" را برای نمایش در نمایشگاهی به آنها امانت دهیم. همچنین نقاشی "طبیعت بی‌جان" ونگوک نیز از نمایشگاهی در کوپنهاگ درخواست شده و خانه هنر وین نیز تابلویی از "ارنست لوترک" را برای نمایشگاهی از اواخر 2014 تا اوایل 2015 درخواست کرده است.
آقایی با اشاره به مشکلات ایجاد شده از سوی تحریم‌های بین‌المللی بر روابط بین‌المللی موزه هنرهای معاصر گفت: همانطور که می‌دانید تحریم‌ها، از سال گذشته ما را دچار مشکل کرده است زیرا بیمه‌های جهانی حاضر نیستند هیچ اثری را داخل ایران بیمه کنند و یا آثار ایران را در خارج از کشور تحت بیمه خود قرار دهند. البته بیمه‌گذاران داخلی که توانایی بیمه کردن آثار هنری برجسته را دارند، یعنی بیمه ایران می‌تواند وارد عمل شود اما این امر با سیاست‌های موجود منطبق نیست. زیرا اگر خدایی نکرده برای یک اثر اتفاقی بیافتد، بیمه ایران که دولتی است باید خسارت وارده را به موزه که باز هم دولتی است پرداخت کند و این یعنی از این جیب به آن جیب کردن پول.
وی ادامه داد: البته یک راه برای ما وجود دارد که آثار در یک کشور ثالث بیمه شوند مثلا در دوبی یا مالزی که به تحریم‌ها توجه‌ای ندارند. این امر شدنی است و برخی از نمایشگاه‌های خارجی نیز با این کار موافقند ولی به عنوان مثال کشور آلمان برای نمایشگاه گونتر اوکر این کار را نکرد و بسیاری از کارهای این هنرمند به ایران نیامد.
مدیر موزه هنرهای معاصر همچنین از برگزاری یک نمایشگاه "دیزاین فرنیچر" توسط یک شرکت ایتالیایی خبر داد و گفت: شرکت "کارتر" قرار است با رویکرد هنری، طراحی‌های خود را در حوزه دیزاین فرنیچر و طراحی‌های شهری در فرهنگسرای نیاوران به نمایش بگذارد.
هنرمندان به سیته فرانسه می‌روند
آقایی در مورد اعزام هنرمندان به جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های خارجی گفت: همانطور که می‌دانید به دلیل محدودیت‌های مالی در دوسالانه ونیز و برخی از نمایشگاه‌های دیگر شرکت نکردیم. اما یک کارگاه آموزشی در پوسان کره‌جنوبی برگزار خواهد شد که کامبیز صبری و نیلوفر رهنما را به این کارگاه اعزام خواهیم کرد. همچنین به سیته پاریس نیز که بهار سال آینده برگزار می‌شود، 25 هنرمند ایرانی اعزام خواهد شد.
وی درپاسخ به سال خبرنگار مهر در مورد ضمانت اجرای برنامه‌های مشخص شده در زمان دولت و وزارت ارشاد جدید گفت: معمولا وقتی مدیران دولتی عوض می‌شوند، به دلیل اینکه وقت برنامه‌ریزی ندارند، حداقل یکسال برنامه‌های قبلی اجرا می‌شود. بنابراین برنامه‌های عنوان شده، در سال جاری انجام می‌شوند. البته ما امیدواریم در تمام حوزه‌ها، اداره کشور برنامه‌محور باشد و حتی با تغییر مدیران و برنامه‌ها در امتداد یکدیگر پیش بروند.
این مدیر فرهنگی همچنین در مورد نمایشگاه‌هایی مناسبتی مثل ایثار و شهادت یا بصیرت گفت: برخی از نمایشگاه‌ها حاکمیتی و ملی هستند و نه من و نه هیچ مدیر دیگری نمی‌تواند از برگزاری آنها سر باز بزند. به هر تقدیر این نمایشگاه‌ها در کارنامه اجرایی من خواهد ماند و من هم از این بابت ابایی ندارم. هر چند قبول دارم که این نمایشگاه‌ها در شان موزه هنرهای معاصر نبود.
آقایی در مورد نحوه اعزام هنرمندان به خارج از کشور توضیح داد: مطابق با قواعد موجود، هنرمندانی که بالای 170 امتیاز بیاورند با کمک هزینه مرکز هنرهای تجسمی اعزام می‌شوند. افرادی که زیر 90 امتیاز دارند، اعزام نخواهند شد و آنهایی که بین 90 تا 170 امتیاز دارند، تنها آتلیه در اختیارشان می‌گذاریم و هزینه سفرشان با خودشان است.
وی درباره حضور نداشتن ایران در دوسالانه ونیز گفت: هنر در تمام دنیا یک کالای لوکس است و تابع مناسبت‌های اقتصادی است به عبارت دیگر بحران‌های اقتصادی، پیش از همه به هنر ضربه می‌زنند. بر این اساس و با درنظر گرفتن بحران‌های اقتصادی طی یکی دو سال اخیر، توقع حضور در دوسالانه ونیز توقع به جایی نبود.
این مدیر هنرهای تجسمی افزود: طبق برآوردهای ما برای حضور در این دوسالانه حداقل 500 تا 600 میلیون تومان سرمایه نیاز داشتیم. این در حالی است که بودجه مرکز از 6 میلیارد و 500 میلیون تومان به 2 میلیارد تومان کاهش پیدا کرده بود. حالا فکرش را بکنید نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های فجر با چه محدودیت‌هایی برگزار شده است.
خودسانسوری هنرمندان
آقایی همچنین درمورد حضور نداشتن برخی از هنرمندان در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های هنری طی سال‌های اخیر گفت: متاسفانه زمانی که ما سعی می‌کنیم وارد مباحث سیاسی نشویم، هنرمندان ما سیاست‌زده عمل می‌کنند. ما از بسیاری از هنرمندان برای حضور در نمایشگاه‌ها دعوت به همکاری کرده‌ایم که در پاسخ به ما گفته‌اند ما با دولت کار نمی‌کنیم.
وی ادامه داد: این تفکرات باید اصلاح شود. متاسفانه در ادوار گذشته حتی در دوران اصلاحات نیز همواره گروهی محدود از هنرمندان در مناسبت‌ها و جشنواره‌ها حضور داشته‌اند. متاسفانه بسیاری از هنرمندان خودشان، خودشان را سانسور می‌کنند و از شرکت در عرصه‌های هنری خودداری می‌کنند.
مدیر موزه هنرهای معاصر درمورد همکاری نهادها و سازمان‌های دیگر در برگزاری نمایشگاه‌های مختلف گفت: مجموعه‌داران خصوصی همواره با ما همکاری داشته‌اند و باید از آنها تشکر کنم. اما مجموعه‌دارهای دولتی معمولا راضی نمی‌شوند آثاری را که در اختیار دارند برای نمایش گذاشتن در اختیار ما بگذارند. مثلا بانک سپه و بانک ملی. متاسفانه این آثار را هم در بدترین شرایط نگهداری می‌کنند و حتی وقتی به آنها می‌گوییم اجازه بدهید آنها را مرمت کنیم، به نمایش بگذاریم و برشان گردانیم باز هم مخالفت می‌کنند.
وی در پایان نشست در مورد آینده موزه هنرهای معاصر توضیح داد: امیدوارم زمانی برسد که این موزه به شکل هیات امنایی اداره شود و دیگر زیر مجموعه‌ای از مرکز هنرهای تجسمی نباشد. از این طریق می‌توان دوره‌های مدیریتی را به 10 تا 12 سال افزایش داد و برنامه‌های درازمدت را سال به سال دنبال کرد.
نظر شما