به گزارش خبرنگار مهر، طبق سنت های دیرینه مردم آذربایجان شرقی "شب چله" شب اولین روز فصل زمستان همچون مناسبت های دیگر سال فرصتی برای تجربه گذراندن زیباترین لحظات زندگی در کنار عزیزان و بزرگترهای خانواده است.
اولین چیزی که در ذهن مردم آذربایجان شرقی از شب یلدا به خاطر سپرده شده، خوردن هندوانه است که به مناسبت این شب بازار هندوانه فروش ها در سرمای زمستان گرم تر می شود و به اعتقاد بعضی از مردم رنگ هندوانه، در هنگام بریدن نشان از بخت و شانس افراد در طول یک سال آتی خواهد بود.
بعضی از مردم این استان در هنگام بریدن هندوانه نیت کرده و میزان سرخی هندوانه را نمادی برای چگونگی سپری شدن و رنگ و بوی روزهای یک سال آتی در نظر می گیرند و هر چه قدر رنگ هندوانه قرمزتر باشد به آن اندازه خوشی را در روزهای یک سال زندگی تجربه می کنند.
مردم شهرستان ها و روستاهای آذربایجان شرقی بهترین حافظان سنت های قدیمی و مناسبت های زیبا هستند که با حفظ تک تک سنت ها بیش ترین لحظات تکرار نشدنی زندگی را در کنار هم سپری می کنند، در این شب علاوه بر گردهمایی خانواده ها، بردن "چیلله لیک" که یکی از سنت های قدیمی و زیبای شب یلدا است و هندوانه تزیین شده، میوه های متنوع فصل، انواع شیرینی ها، آجیل، طلا و لباس را شامل می باشد و هر کدام یک از اینها توسط دختر و پسرهای دم بخت از مسیر خانه داماد نامزد تا خانه عروس نامزد به نیت باز شدن بخت آنها حمل می شود و پس از تحویل گرفتن هدیه های چیلله لیک ها توسط خانواده عروس نامزد، انعامی از طرف خانواده عروس نامزد برای آوردندگان چیلله لیک به خاطر پیمودن مسیر راه و آوردن جنس ها برای آنها داده می شود و پس از رفتن خانواده و فامیل داماد، عروس نامزد به رسم ادب و احترام به مقام بزرگترهای داماد و گذراندن لحظه های شاد در کنار خانواده آنها می رود.
البته ناگفته نماند که در بعضی از نقاط شهر و شهرستان ها به علت داشتن چند عروس نامزد در یک خانواده چند روز قبل از شب یلدا به خانه عروس ها "چیلله لیک" برده می شوند.
حضور بزرگترها از جمله پدربزرگ ها و مادربزرگ ها در شب یلدا از مهترین حسن ها و ویژگی های این شب در خانواده ها است که نشان دهنده احترام به مقام والای بزرگترها از سوی جوان ترهاست و بازگویی خاطرات و قصه گویی توسط پدربزرگ ها و مادربزرگ ها یکی از مواردی است که یلدا را برای خانواده های آذربایجانی دلپذیرتر می کند.
یکی دیگر از آیین های مرسوم در شب یلدا، گرفتن فال حافظ است که مردم دیوان اشعار لسان الغیب را با نیت رسیدن به فال دلشان می گشایند و هرکسی با نیت مخصوص خود فال آمده را تعبیر می کند و همچنین مثل چهارشنبه سوری اشعار ترکی با عنوان بایاتی توسط بزرگترها به نیت های مختلف خوانده شده و به نیت های خوش تعبیر می شود.
سنت های قدیمی توسط گذشتگان ما حفظ شده و اکنون حفظ این سنت های زیبا به ما سپرده شده است، اما متاسفانه با سپری شدن سال ها این سنت ها در کلانشهر و حتی در بعضی از شهرستان ها نیز به فراموشی سپرده شده است عوامل زیادی از جمله زیاد شدن فاصله ها، سرد شدن رابطه ها، چشم و هم چشمی ها و افزایش هزینه ها علاوه بر خالی شدن جیب مردم، باعث خالی شدن محبت از دل ها شده است و این عوامل باعث گذراندن مناسبت ها و خوشی های سال از جمله شب یلدا در تنهایی خانواده ها و به دور از دور هم جمع شدن های زیبای سنتی می شود که تجربه زیباترین لحظات تکرانشدنی را محدود به تعداد اندکی از اعضای خانواده کرده است.
شب یلدا یا همان "شب چله" همچون مناسبت های دیگر سال با سنت های زیبایش بهانه ای برای صله رحم و گذراندن لحظه های زیبای زندگی در کنار بزرگترهای خانواده و فامیل است، اما در این میان کسانی هستند که خوشی های لحظات زندگی را محدود به خودشان کرده و گرمی کانون خانواده آنها از وجود بزرگترها خالی است، بزرگترهایی که در گوشه های خانه سالمندان بدون داشتن گوشه چشم و امیدی به دیدار فرزندانشان، گرمی محبت را فقط با یادآوری خاطرات گذشته در اشکهایشان مرور می کنند.
شب یلدای امسال با اربعین شهادت امام حسین (ع) مصادف شده است و چه خوب است که کنار هم بنشینیم و روایت زندگی امام عاشقان را برای نسل های جدید بازگو کنیم که چگونه با پیروزی بر بزرگترین سیاهی های زمان خویش، مسیر انسان را برای همیشه روشنی بخشید.
..............................
گزارش از زهرا ناصران
نظر شما