اين شاعر و مترجم قرآن كريم در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب گفت : همانطور كه خداوند فرموده است تفاوت قصه هاي قرآني با قصه هاي معمولي در اين است كه موضوع آن يا انبياست و يا صلحا كه در برابرشان افراد ناصالح قرار دارند.
وي اضافه كرد : در باور شيعه تمام انبيا معصوم اند و اين برخلاف ديگر مذاهب اسلامي و اديان ديگر است كه براي بعضي از انبيا عصمت قائل نيستند. پس خطوط قرمز وجود دارد و در اقتباس بايد به آنها توجه كرد.
اين شاعر ادامه داد : قصص قرآني علاوه بر حق بودن، داراي نكاتي است كه حتي در كتب آسماني و الهي ديگر كه تحريف شده اند وجود ندارد. در انجيل و تروات فعلي به علت تحريفات صورت گرفته، گناه بيرون آمدن از بهشت بر گردن حوا است و اوست كه سيب مي خورد و آدمي سقوط مي كند. بر اين اساس حتي امروز هم در جوامع غربي مردان از زنان طلب بزرگي دارند كه نشات گرفته از همين روايت است؛ در حالي كه در قرآن اين طور نيست و گناه بيشتر بر گردن آدم است. حافظ نيز عنوان مي كند كه : " پدرم " روضه رضوان به دو گندم بفروخت...
وي در تشريح لغت قصه به صورت اسم و فعل و مصدر در قرآن خاطرنشان كرد : محورهاي مختلفي كه در قرآن ذكر شده است شامل اين موارد است : خداوند اخبار پيشينيان را به حق روايت مي كند، خدا حق را روايت مي كند، درباره داستاني كه در حكم واقع است اما واقع نشده سخن مي گويد، قصه ها را حق و راستين مي خواند، اخبار پيامبران را براي ثبوت و سكون قلب پيغمبر (ص) مفيد مي داند، حكايت كردن خدا مبتني بر دانش و آگاهي است (در حاليكه داستان هاي ما بر اساس تخيل است) ، خدا مي گويد من براي پيامبر بهترين قصه گويي را روايت مي كنم، همچنين رسولان خدا هم آيات او را روايت مي كنند، قصه اميد به برانگيختن فكر و انديشه را ايجاد مي كند، در قصه هاي پيشينيان عبرت نهفته است و ديگر اينكه مي توان فهميد قصه گوها و مخاطبان چه كساني هستند.
نويسنده " داستان پيامبران " با ذكر آياتي چند از قرآن كريم، افزود : بنابراين قصه در قرآن و از نظر قرآن، خبر و سرگذشت حق و صادقي متكي بر دانش الهي براي گسترش انديشه و عبرت خوانندگان است تا آن را دنبال كنند. بنابراين كلمات قصه و قصص به عنوان مصدر بكار مي رود. اين كلمه در فرهنگ ها معناهايي مثل سرگذشت، تعقيب و نقل قصه دارد. طبري آن را خبري از اخبار گذشتگان كه پياپي ذكر شود مي داند كه در اصل به معني پي جويي است چرا كه ما داستان را دنبال مي كنيم.
وي در توضيح تفاوت رئاليسم داستاني با واقعيت قرآني گفت : رئاليسم در قصه نويسي شيوه اي است كه بر اساس آن آدم ها ، فضاها و موقعيت ها در طبقات و زمان خودشان اگر هم عينا رخ نداده باشند صاحب نمونه خارجي باشند. در داستان تم و تيپ و شخصيت ها زائيده تخيل اما ماخوذ از واقع و عالم بيرون است ؛ در حالي كه در قرآن واقعيات بر اساس واقعيت خارجي اند كه برخي حق و برخي واقع اند.
موسوي گرمارودي ادامه داد : به معني ديگر بعضي از آنها شدني هستند و بعضي جنبه اعجاز دارند كه بنا بر مشيت الهي صورت گرفته و نمونه آن ديگر انجام نمي شود؛ مثل آنچه در داستان حضرت موسي (ع) مي خوانيم كه بخشي رئال و بخشي ديگر رخ ندادني است مگر با اراده الهي. بايد تاكيد كرد كه همان بخش هاي رئال قرآن نيز با واقعگرايي داستاني تفاوت دارد. واقع گرايي امروز گزينشي از تجربه هاي ذهني و عيني نويسنده است ولي در قرآن صرفا وقايعي ذكر مي شود كه عينا رخ داده اند. شگرد قرآن اين است كه با آوردن جزئيات در مقاطعي و يا عدم داخل كردن جزئيات محتواي موردنظر را بروز مي دهد.
وي تصريح كرد : آفرينش قصه در قرآن نشات گرفته از علم و دانش خداوند است و مي توان گفت مهمترين وجه تفارق واقعگرايي قرآن با رئاليسم داستان اين است كه اولي متكي بر علم خداست و ديگري مبتني بر تخيل انسان.
نظر شما