گام جدید ۵ دانشگاه برتر صنعتی/ روزنه دیپلماسی علمی در اوج تحریم

حمیدرضا تقی‌راد، معاون بین‌الملل دانشگاه خواجه نصیر در گفتگو با خبرنگار مهر پیرامون برنامه‌های پیش روی شبکه ۵ دانشگاه صنعتی برتر، گفت: تفاهمات و پیش بینی‌های صورت گرفته عمدتاً شامل دو بخش اصلی است؛ یکی برنامه‌های کوتاه‌مدت و دیگری برنامه‌های بلندمدت.

وی افزود: در کوتاه مدت، قرار بر این است در راستای اجرای برنامه‌های ستادی، علاوه بر دبیرخانه که در حال حاضر به صورت سالانه در یکی از دانشگاه‌ها انجام وظیفه خواهد کرد، سایت مجموعه نیز به منظور constitution (قانونمند) شدن راه اندازی شده و بالا بیاید تا از این طریق، علاوه بر اطلاعات درباره اساسنامه و چگونگی انجام کار، اطلاعات آماری مربوط به توان علمی دانشگاه‌های عضو، به صورت ترکیبی و تجمیع شده، در معرض دید قرار بگیرد.

تقی راد ادامه داد: همچنین درصدد ایجاد تعاملات با نهادهای مشاور در دنیا هستیم که در این میان، تعداد زیادی گروه‌ها و کنسرسیوم‌های دانشگاه‌های اروپا، آمریکای شمالی، استرالیا، ژاپن و سایر مناطق را به صورت نهادینه و ساختاری، مورد رصد قرار گرفته‌اند تا در گام نخست، به صورت مشترک با آنها ارتباط بگیریم و در ادامه، آن دسته از فعالیت‌های قابل توجهشان را که اجرا شده و به نتیجه رسیده است، ابتدا در اولویت قرار دهیم و بومی سازی کنیم و متعاقب آن، در دستور کار خود قرار دهیم.

وی اظهار داشت: همچنین امیدواریم بتوانیم بواسطه ارتباطی که برقرار می‌کنیم، بتوانیم به عنوان عضو ناظر و یا عضو وابسته در شبکه‌های آنها عضویت یافته و از نزدیک فعالیت‌هایشان را رصد کرده و در آینده ان شاء الله در آنها تاثیرگذار باشیم.

معاون بین‌الملل دانشگاه خواجه نصیر درباره برنامه‌های اجرایی این شبکه دانشگاهی کشور به برگزاری یک همایش بین‌المللی در اردیبهشت یا خرداد سال ۹۹ اشاره کرد و گفت: برنامه‌ریزی کرده‌ایم که به عنوان اولین نمود وجود شبکه، با دعوت از میهمانانی که از کنسرسیوم‌های دانشگاهی خارجی مشابه ما و برگزاری یک همایش مشترک علمی یک تا ۳ روزه (مدت برگزاری این همایش بستگی دارد به میهمانانی که بتوانیم دعوت کنیم)، مفاد علمی فعالیت‌های زیربنایی خود را مورد بحث و بررسی قرار داده و نهایتاً یک نقشه راه مناسب حداقل ۵ ساله را طراحی و برنامه‌ریزی کنیم.

وی افزود: در این مسیر، تمرکز ما برای دعوت از کنسرسیوم‌ها، بر ۳ منطقه است. در این میان اما بواسطه ارتباط نزدیکی که با TU۹ - German Universities of Technology؛ شامل ۹ دانشگاه برتر فنی آلمان یعنی؛ دانشگاه برلین، دانشگاه آخن، دانشگاه دارمشتاد، دانشگاه درسدن، دانشگاه هانوفر، دانشگاه کارلسروهه، دانشگاه مونیخ، دانشگاه اشتوتگارت و دانشگاه کارلو ویلهیلم داریم، تمرکز ما به صورت ویژه بر دعوت از آنها ست.

تقی‌راد با اشاره به شباهت زیاد فعالیت‌های TU۹ با کنسرسیوم ۵ دانشگاه برتر فنی ایران، ادامه داد: ارتباطات مستقل دانشگاه‌های کشورمان با هر یک از این دانشگاه‌های آلمان، دارای سوابق طولانی و قدیمی ست. به طور مثال؛ دانشگاه ما (خواجه نصیر) از بیش از ۵ سال پیش قرارداد مشترک همکاری با دانشگاه هانوفر دارد. ضمن اینکه دانشگاه آخن با دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه درسدن با دانشگاه علم و صنعت و … از گذشته با یکدیگر در ارتباط و تعامل و همکاری‌های مشترک هستند. اکنون اما این امیدواری وجود دارد که ما و این کنسرسیوم دانشگاهی آلمان بتوانیم فعالیت‌های مشترک سازمان یافته و البته بزرگ‌تری را با هم انجام دهیم.

معاون بین‌الملل دانشگاه خواجه نصیر در ادامه با تاکید بر اینکه ایده شکل‌گیری شبکه مشترک ۵ دانشگاه فنی برتر کشور، در واقع یک ایده در حال توسعه و رشد است، گفت: باید ببینیم که با توجه به شرایط سیاسی موجود، چه مواردی را می‌توانیم بیشتر مورد تاکید قرار داده و نتیجه بگیریم. قطعاً مهمترین هدف ما برای ۵ سال آینده، مشارکت در انجام پروژه‌های بزرگ بین‌المللی با حمایت سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی است.

وی افزود: طبیعتاً امروز طرح این ادعا که چه زمان می‌توان به این مهم دست یافت، شدنی نیست. چرا که این شبکه دانشگاهی، هنوز بسیار جوان بوده و بالطبع ممکن است پتانسیل مورد نیاز را نداشته باشد و ضروری است که باید زیرساخت‌های لازم برای آن فراهم شود. با این وجود اما به نظر می‌رسد طی ۵ سال آینده، این کار قابل انجام خواهد بود.

تقی‌راد در خصوص پروژه‌های بین‌المللی مد نظر شبکه ۵ دانشگاه فنی برتر کشور برای مشارکت در آنها، گفت: نمونه‌هایی از این پروژه‌ها با عنوان «پروژه ۲۰۲۰» معمولاً در اتحادیه اروپا اجرا می‌شود؛ برنامه‌های مفصل توسعه اقتصادی و صنعتی در حوزه یورو دوره اول انجام آنها طی و اکنون فعالیت‌ها برای دوره بعدی آغاز شده است.

وی ادامه داد: در واقع شانس دانشگاه‌های ما به صورت مستقل و به تنهایی برای ورود به این پروژه‌های بین‌المللی، در مقایسه با کشورهای اتحادیه اروپا و حتی سایر کشورها، نه به لحاظ علمی، بلکه به لحاظ ستادی، کم بوده و اگر هم دانشگاه‌های ما مشارکتی داشته‌اند، این همکاری بسیار محدود بوده است. لذا ما امیدوار هستیم، حالا با تشکیل این کنسرسیوم مشترک ۵ دانشگاه فنی برتر کشور، بتوانیم با یک هم افزایی خوب در این پروژه‌های کلان و در حوزه‌هایی همچون؛ محیط زیست، منابع تجدید ناپذیر، آب، فقرزدایی، بیابان زدایی، تغییر اقلیم و … ورود کرده و تاثیرگذار باشیم.

معاون بین‌الملل دانشگاه خواجه نصیر همچنین با اشاره به یک برنامه فرهنگی اجتماعی به عنوان یکی دیگر از برنامه‌های مفید در راستای ایجاد تعامل با کنسرسیوم‌های دانشگاه‌های خارجی، اظهار داشت: به طور مثال می‌توان با یک مسابقه علمی مشترک و یا فراخوان ایده بین‌المللی در حوزه‌ای همچون تغییر اقلیم یا مواردی از این دست که در دنیا به صورت کلان مورد توجه است، گامی رو به جلو برداشت.

تقی‌راد در پایان بار دیگر با تاکید بر جوانی و نوپا بودن شبکه ۵ دانشگاه برتر فنی ایران، گفت: جای خوشحالی است؛ ایده‌ای که یک سال پیش شکل گرفت، امروز بسرعت در حال اجرایی شدن و به عنوان روزنه‌ای امیدوار کننده برای گسترش دیپلماسی علمی، پیش روی ما قرار گرفته است تا با بهره جستن از آن، بتوانیم با مقاومت در برابر تهدیدها، تحریم‌ها و فشارهایی که کل کشور و دانشگاه‌ها را مشغول به خود ساخته، مسیری را باز کنیم که با استفاده از توان و ظرفیت علمی داخلی، بتوانیم در رفع مشکلات کشور، موثر باشیم.