به گزارش خبرنگار مهر، دفتر «تئاتر بچههای مسجد» مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در تازهترین فعالیتهای خود در حال تدوین سند و چشمانداز تئاتر بچههای مسجد است که تاکنون ۱۷ نشست تخصصی به این منظور برگزار کرده است. نشستهای مذکور با تشکیل و حضور شورای سیاستگذاری «تئاتر مردمی بچههای مسجد» شامل کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، حسن قهرمانی و مرتضی اسدیمرام از ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور «فهما»، سید حسین فدایی حسین و محمدرضا آزاد از پیشکسوتان و مؤسسان «تئاتر بچههای مسجد» و حجتاله ناظری، سینا دلشادی، سید محمدمصطفی موتورچی، مسعود همتیان و امین سلیمانی فارسانی برپا شده است و ادامه خواهد داشت.
شورای سیاستگذاری «تئاتر مردمی بچههای مسجد» طی این نشستها به سندهای سهساله، ششساله و نهساله دست یافته که تدوین آنها آغاز شده است و به زودی منتشر خواهد شد.
در همین راستا حسین فداییحسین نویسنده، پژوهشگر هنرهای نمایشی و عضو شورای سیاستگذاری تئاتر بچههای مسجد درباره این مجموعه نشستها و اهدافش به خبرنگار مهر گفت: حوزه هنری از دل انقلاب اسلامی به وجود آمده است بنابراین به نظر میرسد باید در راستای آرمانهای انقلاب اسلامی حرکت کند، البته حوزه هنری در عرصه تئاتر در یک دوره نسبتاً طولانی تلاش کرد به تئاتر حرفهای بپردازد و در واقع همان کاری را انجام دهد که اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم انجام میدهد. من همواره به این روند انتقاد داشتم البته هرگز با حرفهای شدن تئاتر در حوزه مشکلی ندارم اما فکر میکردم چرا حوزه هنری باید کاری را که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام میدهد، تکرار کند. بنابراین از همان زمانی که دفتر مرکزی نمایش بچههای مسجد شکل گرفت، فکر کردم که بهتر است حوزه هنری در عرصه تئاتر روی جوانها سرمایهگذاری کند و در راستای تولید نمایشهای دینی فعال شود.
مسجد مکان مناسبی برای تئاترهای متداول نیست
وی تأکید کرد: ما میخواستیم با این کار تفکر مسجدی را اشاعه دهیم و تحقق این هدف راهی نداشت به جز اینکه از مسجد وام بگیرد. در نتیجه زمانی فکر کردیم که باید تئاتر را در مسجد اجرا کنیم اما متوجه شدیم که این راه ما را به هدفمان نمیرساند زیرا مسجد مکان مناسبی برای اجرای تئاترهای معمول و متداول نیست. از طرف دیگر سخت است که بتوانیم مدیران و مسئولان مساجد را راضی کنیم که پذیرای گروهی باشند که از خارج از سیستم مسجد وارد این مکان میشوند و میخواهند در آنجا فعالیت کنند.
پژوهشگر هنرهای نمایشی کودک و نوجوان بیان کرد: ما مدتی نیز تصمیم گرفتیم بچههای مسجدی را در عرصه تئاتر فعال کنیم. این کار به معنای آن بود که بچههای مسجدی را به حوزه هنری بیاوریم و نحوه فعالیت در عرصه تئاتر را به آنها آموزش دهیم اما کسی آنها را به عنوان بچههای هنرمند و تئاتری قبول نداشت پس تلاش کردیم گروههای تئاتر مسجدی را فعال و تقویت کنیم. در این راستا ما نیاز به نوعی از تئاتر و آموزش داشتیم که ویژه مسجد باشند درحالیکه چنین تئاتری و چنین آموزشهایی آن زمان وجود نداشت.
تلاش ما این است که ضمن آموزش و آشناسازی گروههای فعال مسجدی با فنون و مهارتهای تئاتری متناسب با فضای مسجد، تا حد امکان گروهها درگیر مسائل حرفهای تئاتر و همچنین امور مادی و جنبه تجاری این عرصه نشوند و این مسائل آنها از اهداف معنویشان دور نسازد فدایی حسین به وقفهای که در کار دفتر مرکزی نمایش بچههای مسجد افتاد، اشاره کرد و گفت: پس از تعطیلی چندین ساله دفتر مرکزی نمایش بچههای مسجد، در یکی دو سال اخیر فعالیتهای نمایشی مساجد تحت عنوان «تئاتر مردمی بچههای مسجد» در مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری مجدداً فعال شده است و از ابتدای سال جاری نیز این مرکز تلاش کرده است با دعوت از فعالان و صاحبنظران این عرصه در قالب برگزاری جلسات مستمر با توجه به تجربههای گذشته حاضران، ساز و کار جدید، حساب شده و ماندگاری را در زمینه فعالسازی جریان «تئاتر مردمی بچههای مسجد» تعریف و طراحی کند.
وی ادامه داد: در طول مدتی که وقفه در کار دفتر مرکزی نمایش بچههای مسجد افتاده بود، کانونهای فرهنگی مساجد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفته بودند و تلاشها و اقدامات گستردهای را در خصوص فعالیتهای فرهنگی هنری و همچنین تئاتر مساجد انجام داده بودند. بنابراین ما از مدیران و مسئولان این نهاد دعوت کردیم که در جلسات سیاستگذاری «تئاتر مردمی بچههای مسجد» حضور داشته باشند تا تجربیاتشان را به ما منتقل کنند و با ظرفیتهایشان یاریگرمان باشند.
این پژوهشگر تئاتر کودک و نوجوان بیان کرد: ما در وهله اول به منظور تعریف و طراحی ساز و کار جدید برای اشاعه فعالیت نمایشی در مساجد، اقدام به هدفگذاری در این زمینه کردیم به این معنا که هدف اصلیمان باید ایجاد زمینه و بستر مناسب جهت انجام فعالیتهای نمایشی توسط گروههای مسجدی و برای مخاطب مسجدی باشد. در این راستا تلاش ما این است که ضمن آموزش و آشناسازی گروههای فعال مسجدی با فنون و مهارتهای تئاتری متناسب با فضای مسجد، تا حد امکان گروهها درگیر مسائل حرفهای تئاتر و همچنین امور مادی و جنبه تجاری این عرصه نشوند و این مسائل آنها از اهداف معنویشان دور نسازد. البته هرگز مخالف درآمدزایی در این زمینه نیستیم. ممکن است گروهی بخواهد با نمایش آثارش درآمدزایی داشته باشد اما طبیعتاً این درآمدزایی به معنای شغل نیست بلکه بهنوعی کسب درآمد برای تأمین هزینههای جاری آنهاست و شکل مردمی دارد. این کاری است که در هیأتهای مذهبی هم انجام میگیرد و بد نیست ما هم به سمت تئاتر هیأتی برویم.
درصدد تدوین سندی برای تئاتر مسجدی هستیم
فدایی حسین افزود: ما هنوز مشغول تدوین ساز و کار مناسب در این زمینه هستیم اما میدانیم که قرار است چه هدفی را دنبال کنیم. بنابراین در کنار این فعالیتها درصدد تدوین سندی برای تئاتر مسجدی هستیم و تلاش میکنیم آن را با استفاده از تجربیات افراد فعال و صاحبنظر در این حوزه تنظیم و تکمیل کنیم.
وی بیان کرد: ما تا به امروز گروههای هنری مساجد را تا اندازهای شناسایی کردهایم و در ادامه قصد داریم آنها را با استفاده از افراد متخصص و تدوین روشها و سرفصلهای آموزشی مناسب برای تئاتر مسجدی، آموزش دهیم. برای این منظور بنا داریم در اولین اقدام از هر استان یک نفر را انتخاب کنیم تا به عنوان مربی تئاتر آموزش ببینند و سپس هر کدام از این مربیان بتوانند در استان خود مربیان دیگری را آموزش بدهند. گام دوم ما آموزش نویسندگان علاقه مند در این زمینه است چرا که ما برای تأمین گروههای تئاتر مساجد به لحاظ محتوایی به نمایشنامه و متون نمایشی مناسب نیاز داریم.
این پژوهشگر تئاتر کودک و نوجوان ادامه داد: البته ما برای تأمین نیاز به متن و محتوای نمایشی با بهرهگیری از مضامین متناسب با ویژگیهای تئاتر مسجدی از دو مسیر دیگر هم اقدام کردهایم؛ یکی سفارش تألیف نمایشنامه به نویسندگان حرفهای و بعد برگزاری جشنواره نمایشنامهنویسی گلدستهها است و تاکنون توانستهایم به متنهای مناسبی در این حوزه دست پیدا کنیم.
فدایی حسین در پایان به ظرفیت بالای مساجد برای فعالیت در عرصههای فرهنگی و هنری از جمله تئاتر اشاره کرد و گفت: تا به امروز از این ظرفیت غفلت شده است اما به نظر میرسد اگر میخواهیم چشمانداز روشنی را برای گسترش تئاتر به عنوان یک ضرورت فرهنگی در سطح عموم جامعه برای آینده کشورمان تعریف کنیم بهتر است پایههای آن براساس ظرفیتهای غنی موجود در مساجد استوار شود.
نظر شما