در جهان هر چيز به نامي شناخته است . ميهن ما نيز به نام ايران و ايران به فرهنگ خود شناخته است . فرهنگ ايراني مجموعه تمامي ويژگي هاي رفتاري ، رواني ، فكري و تجربي مردمي است كه به اين سرزمين وابسته اند .
مردمي كه در اين سرزمين به دنيا آمده ، كاركرده و زيسته اند و اگر به جاي ديگري هم رفته اند ، بخش هايي از آن را با خود برده اند .
فرهنگ ما از سرچشمه هاي تاريخ برخاسته ، فراز و فرودهاي بسيار را پيموده ، از گدارهاي بسيار گذشته و به مارسيده است .
اگر ماندگاري و پويايي محك باشد ، فرهنگ ايران در شمار ماندگارترين و پوياترين فرهنگ هاي جهان است . در اين ميان ، نوروز نمادي از تمامي فرهنگ ايران است و هر گوشه اي از آن بخشي از فرهنگ را در خود دارد .
نوروز ويژگي هايي دارد كه آنرا از ديگرپديده ها متمايز مي كند ، نوروز جشن طبيعت است . بهار در ايران فصل زندگي است . نوروز در دامان طبيعت ايران زمين زاده شده و در آن پرورش يافته است . در نوروز تمام پديده هاي طبيعي اين سرزمين رنگي دوباره مي گيرند .
يكي از ويژگي هاي اصلي نوروز پاكيزگي است . ايرانيان باستان بر اين باور بودند كه لحظه تحويل سال بايد همه جا پاك و پاكيزه باشد ، اطاق ها جارو شده ، فرش ها شسته ، در و ديوارها رنگ تازه گرفته ، غبار كهنگي از همه جا وهمه چيز زدوده ، چهره ها شسته و موها شانه زده باشد .
حتي اگر نوروز همين يك ويژگي را هم داشت ( اصرار يك ملت بر پاكيزگي فردي و اجتماعي در يك زمان ) براي شكوهش اكتفا مي كرد .
نوروز مهم ترين حلقه پيوستگي اقوام ايراني است كه هزاران سال است درون فلات ايران يا در بيرون آن با هم زيسته اند . نوروز را تمامي اقوام ايراني بي توجه به تفاوت هاي زيستي ، مذهبي ، جغرافيايي و تاريخي جشن مي گيرند .
نوروز جشن تمام ايرانيان است و هرگز متعلق به گروه و انديشه خاصي نبوده و نيست .
نوروز پيام آور اميد به فرداي روشن است و از آنجا كه اميد اصل زندگي است، تمام آدميان تا زماني كه اميدوارند ، زنده اند . در واقع نوروز يك رستاخيز فراگير و همگاني را نويد مي دهد .
بر اساس آئين نوروز ، اميد را بايد با كارو سازندگي و تلاش و پاكيزگي و شادي و شيريني و سرسبزي زنده نگه داشت و بي ترديد زنده نگه داشتن اميدواري ها، بسيار ارزشمند و والاست .
مردم ايران با تلاشي كه ، سزاوار براي مقدم نوروز است به پيشواز آن مي روند ، زمستان را از زندگي خويش بيرون مي كنند و بهزيستي را فرا مي خوانند .
برگزاري مراسمي چون ، خريد نوروزي ، سبز كردن سبزه ،مراسم چهارشنبه سوري ( نه به اين شكل وشمايلي كه اين ر وزها مي بينيم)و ... از ديگر مقدمات استقبال از نوروز براي ايرانيان است .
ديدار خانواده هاي ايراني در آخرين پنجشنبه آخر سال از رفتگان خود ، با حضور بر مزار آنها نيز نشانه اي ديگر از پشتوانه قوي فكري و معنوي است كه در مراسم و آئين نوروزي نهفته است .
يكي ديگر از ويژگي هاي بسيار ارزشمند و تأثير گذار نوروز در ايران ، آغازسال با دعايي است كه سرشار از روح معنويت وطلب خير و نيكي از خداوند متعال است .
ايرانيان با قرائت ايات الهي " يا مقلب القلوب والابصار ! يا مدبر الليل والنهار ! يا محول الحول والاحوال ! حول حالنا الي احسن الحال " بهترين هاي دنيا و آخرت را از خداوند بخشنده ، طلب مي كنند .
صله رحم در ايام نوروز ، در ميان ايرانيان از جايگاه ويژه اي برخوردار است و همگان سعي مي كنند با استفاده مناسب از شرايط پيش آمده ، ديدارهاي قديمي را تازه ، كدورت ها را برطرف و محبت ها را افزايش دهند .
ايام نوروز ايرانيان ، پس از 13 روز و با برگزاري مراسم خاص "سيزده بدر"، كه با اجتماع خانوادگي و رفتن به دامان طبيعت همراه است ، به پايان رسيده و زندگي در سال جديد ، در قالب افكار ، ايده ها ، آرزوها و برنامه هاي تازه ، آغاز مي شود .
بخشي از مطالب فوق از كتاب "نوروزگان " ، از انتشارات معاونت معرفي و آموزش سازمان ميراث فرهنگي كشور ، اقتباس شده است .
نظر شما